تاریخ انتشار: ۱۶ مرداد ۱۳۸۶ - ۱۹:۰۹

همشهری آنلاین: رایانه‌های ۱۰۰ دلاری به زودی به تولید انبوه می‌رسند.

این رایانه‌ها می‌توانند با استفاده از بازی‌ها علوم مختلف را به کودکان آموزش دهند. این رایانه‌ها نیز باید مانند کتاب‌های آموزشی، از سوی دولت‌ها در اختیار کودکان و والدین آنها قرار بگیرند.

رایانه نوظهور بیشتر شبیه اسباب‌بازی‌ای است که از فروشگاه‌ها خریداری می‌شود: قاب آن به رنگ‌های مختلف ساخته شده، یک دستگیره برای حمل‌کردن دارد و صفحه‌ی نمایش آن می‌چرخد. این دستگاه در نگاه اول اصلاً شبیه چیزی نیست که با شنیدن نام رایانه‌ همراه، در ذهن تداعی می‌شود.

به گزارش دویچه وله، قرار است این محصول تا چند هفته‌ دیگر به تولید انبوه برسد. شرکت تایوانی کوانتا (Quanta)، تولید کننده‌ این رایانه‌های ۱۰۰ دلاری هم، از تیراژ میلیونی تولید خود خبر داده است.

تا چند سال پیش، تولید رایانه‌های اسباب‌بازی حتا قابل‌تصور هم نبود. ایده‌ تولید رایانه‌های ۱۰۰ دلاری در آمریکا زاده شد و منظور از آن، به هیچ عنوان یک اسباب‌بازی نیست.

نیکولاس نگروپونته (Nicholas Negroponte)، مدیر پبشین "مؤسسه فن‌آوری ماساچوست" (MIT) ایده‌ یک روش آموزشی جدید را مطرح کرد که بر اصل "یک رایانه‌ همراه برای هر کودک" استوار است. نگروپونته و همکارانش برای رسیدن به هدف خود، یک تشکیلات عام‌المنفعه تأسیس کردند.

آنها بر این عقیده‌اند که دانش هم باید مانند هر مفهوم ابتدایی دیگری، به کودک منتقل شود. دقیقاً مثل راه‌رفتن یا ایستادن که هر شخص در دوران کودکی، مفهوم آن‌را می‌آموزد، بدون این‌که برای آن آموزش خاصی دیده باشد.

رایانه‌ها می‌توانند با استفاده از بازی‌ها علوم مختلف را به کودکان آموزش دهند. این رایانه‌ها نیز باید مانند کتاب‌های آموزشی، از سوی دولت‌ها در اختیار کودکان و والدین آنها قرار بگیرند و البته ارزان‌قیمت هم باشند. با این تفکر، ایده‌ "رایانه‌های همراه ۱۰۰ دلاری" متولد شد.

نگروپونته می‌گوید:"۶۰ درصد قیمت رایانه‌ همراه شما هزینه‌های فروش، بازاریابی، توزیع و سود است. ما این هزینه‌ها را نداریم".
 
رایانه‌های آموزشی مسلماً باید از رایانه‌های همراه معمولی ساده‌تر باشند؛ زیرا بسیاری از امکانات نرم‌افزاری و سخت‌افزاری موجود در رایانه‌های معمولی، کاربردی در رایانه‌های آموزشی ندارند. قطعات ضروری عبارتند از: صفحه نمایش، صفحه‌ کلید، پردازشگر و امکانات اتصال به اینترنت.

سرعت پردازش داده‌ها نقش مهمی ایفا نمی‌کند و به‌جای دیسک سخت از یک حافظه‌ موسوم به "فلاش" (Flash) استفاده می‌شود. نرم‌افزارهای گران‌قیمت هم – که قیمت تمام‌شده‌ را افزایش می‌دهند – روی این رایانه‌ها نصب نمی‌شوند.

در این رایانه‌ها از سیستم‌عامل لینوکس استفاده شده است و پردازشگر آنها، محصول شرکت  AMD است. نرم‌افزارها، کم‌حجم ، تقریباً مجانی و  از نوع برنامه‌های "انتقال‌پذیر" (Portable) هستند. نرم‌افزارهای "انتقال‌پذیر"، که روز به روز تولیدشان افزایش می‌یابد، شبیه نرم‌افزارهایی هستند که در دستگاه‌های پخش ام-پی-تری (MP3-Player) نصب می‌شوند.

با این اوصاف جای تعجب نیست که شرکت‌های بزرگ رایانه‌ای، هم‌چون مایکروسافت و اینتل، در ابتدا اطمینان چندانی به موفقیت طرح رایانه‌های همراه آموزشی نداشتند. البته شرکت اینتل کم‌کم به این پروژه پیوست. بیل‌گیتس، رئیس شرکت مایکروسافت نیز به طرفداران پروپاقرص این طرح تبدیل شده‌است. طبیعتاً نگروپونته بیش از همه به موفقیت طرح خود ایمان دارد.

طرح آموزش رایانه‌ای کودکان تا کنون سه مرحله‌ آزمایشی را پشت سر گذاشته است. کامبوجا (Kambodscha) یکی از محل‌هایی است که این طرح در آن اجرا شده است.

نگروپونته می‌گوید:"کامبوجا، روستایی است که در آن برق، آب، تلفن و تلویزیون وجود ندارد، اما اینترنت پرسرعت راه‌اندازی شده است. نخستین واژه‌ی انگلیسی کودکان در آن‌جا "Google" است و آنها تنها "Skype" (نوعی امکان تلفن زدن از طریق اینترنت) را می ‌شناسند. آنها تا به‌حال حتا نام تلفن را هم نشنیده‌اند و فقط از Skype استفاده می‌کنند.

این کودکان وقتی عصرها به خانه برمی‌گردند، در کلبه‌ای که برق ندارد، دسترسی به اینترنت پرسرعت دارند. والدین متعجب مانده‌اند: وقتی کودکشان رایانه‌ی خود را روشن می‌کند، صفحه‌ی نمایش ‌آن پرنورترین منبع روشنایی است که در خانه وجود دارد."

تا کنون شرکت‌های صاحب‌نامی به این طرح پیوسته‌اند و پروژه از سوی نهادهای مختلف اقتصادی و سیاسی هم حمایت می‌شود. تعداد بسیاری از کشورها نیز، آمادگی خود را برای اجرای این طرح اعلام کرده‌اند و میلیون‌ها دستگاه از رایانه‌های ۱۰۰ دلاری را سفارش داده‌اند که از آن میان می‌توان به نیجریه اشاره کرد.

تنها شرط لازم، برای اجرای این طرح، ایجاد امکانات اینترنت پرسرعت است. در این صورت کودکان می‌توانند بدون هیچ هزینه‌ای به اطلاعات دسترسی پیدا کنند یا با دوستان و معلم خود ارتباط برقرار کنند. نتایج اولین بررسی‌ها بسیار جالب است. بیش از هرچیز به این خاطر که والدین هم به پیوستن به این طرح علاقه نشان می‌دهند. حتا در بسیاری از مناطق، شبکه‌های درونی هم برای مدارس ایجاد می‌شود.

قیمت ۱۰۰ دلار برای رایانه‌های آموزشی مسلماً با افزایش تقاضا و تولید بیشتر میسر خواهد شد. اولین سری این رایانه‌ها حداقل ۵۰ درصد گران‌تر (از ۱۰۰ دلار) خواهند بود. در حال حاضر برنامه‌ای برای تولید رایانه‌های قابل حمل ارزان قیمت، برای کاربران معمولی وجود ندارد و طرح فعلاً در حد همین اسباب‌بازی‌های جذاب باقی خواهد ماند.

نگروپونته دلایل خوبی برای این کار دارد، و معتقد است که بزرگسالان نمی‌آیند آنها را از چنگ بچه‌ها درآورند. به هر حال این استاد فن‌آوری اطلاعات به موفقیت این طرح ایمان دارد و آن‌را ادامه خواهد داد.

 او می‌گوید:"من باقی‌ِ عمر خود را صرف "یک رایانه‌ آموزشی برای هر کودک"خواهم کرد، کاری که در هر حال انجام می‌دهم".