رسانه‌ها هميشه دنبال آمارهايي از اعتياد دانش‌آموزي بوده‌اند و البته مسئولان هم هميشه از انتشار آماري در اين‌باره خودداري كردهاند. آمار‌هاي رسمي موجود، قديمي هستند و هيچ اشاره‌اي به جزئيات ندارند. مجموعه‌اي از مصلحت‌انديشي‌ها باعث شده موضوع اعتياد دانش‌آموزي به اندازه كافي مورد توجه قرار نگيرد و حتي گاهي فراموش شود. با اين حال هر چند وقت يك‌بار كارشناسي يا مسئولي هست كه هشداري بدهد و دوباره توجه‌ها را به سمت دانش‌آموزاني جلب كند كه مشق دود مي‌كنند. اين بار زنگ خطر را يك نماينده مجلس به صدا درآورده است.
- تغافل در آموزش و پرورش
محمداسماعيل سعيــدي، عضــو كميسيون اجتماعي مجلس در گفت‌وگو با همشهري صريح و بي‌پرده از اعتياد دانش‌آموزي حرف مي‌زند و مي‌گويد: وزارت آموزش‌وپرورش با گذشت بيش از 3دهه از پيروزي انقلاب اسلامي خيلي از قافله عقب است و مسئولان اين وزارتخانه به جاي تكذيب اعتياد در بين دانش‌آموزان بهتر است به فكر راهكارهايي براي پيشگيري از اعتياد در مدارس باشند.
اشاره اين نماينده مجلس به «فرافكني» بي‌شك به پاسخ وزير آموزش و پرورش و حتي وزراي قبل از او به سؤال‌هايي درباره اين موضوع برمي‌گردد. علي‌اصغر فاني پيش از اين درباره معتاد شدن دانش‌آموزان گفته بود: «يك سوءتفاهم در اين بخش ايجاد شده و آن اينكه بگوييم چه تعداد دانش‌آموز معتاد داريم؟ چرا كه معتقديم دانش‌آموز به‌دليل دانش‌آموز بودنش معتاد نيست، بلكه به‌دليل داشتن خانواده آلوده ممكن است به اين بلا گرفتار شده باشد اما چون دانش‌آموز است بايد براي ادامه تحصيل به مدرسه بيايد».
اما حالا سعيدي به استناد آمار سن اعتياد را 16سالگي مي‌داند و مي‌گويد: آيا مي‌توان ادعا كرد افرادي كه در اين سن معتاد شده‌اند هيچ كدام درس نمي‌خوانند و به مدرسه نمي‌روند؟ اين گلايه را فرمانده نيروي انتظامي كه پيش از اين دبير كل سابق ستاد مبارزه با موادمخدر هم بود، حدود 3سال قبل اينچنين مطرح كرده بود؛ «آموزش و پرورش دانش‌آموزان معتاد را اخراج مي‌كند و بعد مي‌گويد معتاد نداريم. عمده معتادان ما ترك تحصيلي‌ها هستند. آن وقت بعضي‌ها مي‌گويند يك بروشور هم بدهيم به دانش‌آموزان كه بعد هم آنها بريزند زير پا و بروند.»
نماينده مردم تبريز در مجلس هم مانند بسياري از كارشناسان و خبرنگاران در جست‌وجوي آماري از تعداد دانش‌آموزان معتاد است و مي‌گويد: «وزير آموزش و پرورش به جاي اينكه در مسئله اعتياد دانش‌آموزان فرافكني كند، به‌طور صريح بگويد چه تعداد از دانش‌آموزان معتاد هستند يا موادمخدر را تجربه كردهاند؟به جاي فرافكني و تكذيب و... بايد با مردم صريح صحبت كنيم و واقعيات را به آنها توضيح دهيم؛ چرا كه با فرافكني و تكذيب و... مشكلي حل نمي‌شود. بايدمشكلات را با مردم در ميان بگذاريم تا مردم در جريان مسائل باشند و اگر نتوانستيم كاري را انجام دهيم از مردم عذرخواهي كنيم». پاسخ اين پرسش را نه وزير آموزش‌وپرورش كه مسئولان ستاد مبارزه با موادمخدر حدود 5ماه قبل اعلام كردند.
قائم‌مقام دبيركل ستاد مبارزه با موادمخدر به خبرنگاران گفت: «يك درصد از دانش‌آموزان موادمخدر مصرف مي‌كنند. البته اين دانش‌آموزان معتاد نيستند بلكه به‌صورت تفنني اقدام به مصرف موادمخدر مي‌كنند و هم‌اكنون مصرف شيشه و مواد روانگردان رو به افزايش است». اگر تعداد جامعه دانش‌آموزي را 12ميليون نفر درنظر بگيريم، به اين ترتيب در ايران بيش از 120هزار دانش‌آموز مواد تجربه كرده داريم؛ يعني يك استاديوم آزادي اضافه بر ظرفيت پر از دانش‌آموزاني است كه دست‌كم يك‌بار مواد كشيده‌اند.
يك كارشناس حوزه درمان اعتياد با اشاره به آمارهايي كه مربوط به بيش از 7سال قبل است، مي‌گويد: بر اين اساس حدود 30هزار دانش‌آموز معتاد داشتيم كه به مراكز ترك اعتياد مراجعه كردهاند وقتي براساس آمار رسمي 60درصدي دانشجويان معتاد گفته‌اند كه در دوران تحصيل در مدرسه به موادمخدر روي آورده‌اند، نبايد تعجب كرد؛ چرا كه سن شروع اعتياد در كشورمان پايين آمده و به دوران دبيرستان رسيده است. زماني بايد از تعداد زياد دانشجويان و دانش‌آموزان معتاد در كشور تعجب كرد كه براي پيشگيري از اعتياد در كشور كاري اساسي كرده باشيم. دكتر هومان نارنجي‌ها موضوع را اينطور توضيح مي‌دهد: «وقتي ما نمي‌توانيم برنامه پيشگيري از اعتياد را وارد مدارس كنيم و پوشش اين برنامه در مدارس كشور ناقص است اين يعني دانش‌آموزان در قبال پيشگيري از اعتياد هيچ واكسني دريافت نمي‌كنند. »
اين متخصص حوزه اعتياد با يك حساب و كتاب به سادگي نشان مي‌دهد براي توجه به اين موضوع چقدر بايد هزينه كنيم. او مي‌گويد:« كل بودجه پيشگيري از اعتياد در كشور 20ميليارد تومان است و اگر قرار باشد براي هر دانش يك هزار تومان براي اين موضوع هزينه كنيم 14ميليارد تومان احتياج است كه حتي با اين رقم هم نمي‌توان اقدامي انجام داد».
آموزش و پرورش يا ستاد مبارزه با موادمخدر، هر كدام مسئول باشند، اصل صورت مسئله سرجايش هست. براساس يك شيوع شناسي مصرف موادمخدر كه در سال1390 انجام شد ميزان مصرف مواد در گروه سني 15تا 19سال معادل 13/56درصد بوده است؛ آيا كسي مي‌تواند ادعا كند گرايش به مواد در اين سال‌ها كمتر شده است؟ همه ماجرا همين است، آمار رسمي پنهان مي‌شود، مسئولان تغافل مي‌كنند، دانش‌آموزان در خطر اعتياد هستند و بخشي از مديريت آموزش و پرورش همچنان سرگرم نظام آموزشي است كه «چند، چند، چند» باشد.