تغيير متولي تنظيم بازار(از وزارت صنعت به وزارت جهادكشاورزي) و ذخيره‌سازي نه چندان مناسب مركبات شب عيد موجب شده تا امسال گراني سيب و پرتقال زودتر از مردم به استقبال بهار برود. اين افزايش قيمت در حالي صورت مي‌گيرد كه مسئولان از سرانه 4.5 برابري توليد مركبات در ايران در مقايسه با استانداردهاي جهاني خبر داده و احتكار سيب و پرتقال را عامل گراني اين اقلام قلمداد مي‌كنند.
بررسي كم و كيف و قيمت ميوه و مركبات در سطح شهر طي چند هفته اخيرنيز حاكي از افت شديد كيفيت و افزايش قيمت برخي انواع ميوه مانند سيب و پرتقال است به‌نحوي كه قيمت برخي انواع پرتقال در ميوه فروشي‌هاي سطح شهر از 2هزار و 800به 3500تا بيش از 4هزار تومان افزايش يافته است. همچنين قيمت هر كيلوگرم سيب به 3500 تا بيش از 4هزار تومان و كيوي به 3هزار و500 تومان افزايش يافته است. در واقع ضعف نظارت دستگاه‌هاي متولي تنظيم بازار و كاهش عرضه ميوه و مركبات به همراه سودجويي و احتكار ميوه توسط برخي افراد(سلف‌خرها) زمينه گراني بي‌رويه پرتقال در روزهاي اخير را فراهم كرده است. روز گذشته ستاد تنظيم بازار نيز با تشكيل جلسه‌اي بررسي وضعيت توليد، قيمت و عرضه ميوه و مركبات را در دستور كار قرار داد.
- پرتقال 4هزار و 500توماني
رئيس اتحاديه باغداران ميوه و مركبات با اعلام اينكه با توليد سالانه 4هزارو 500تن مركبات مشكلي براي تأمين نياز بازار به اين محصولات نداريم به خبرنگار ما اعلام كرد، گراني كنوني مركبات ربطي به توليد نداشته و انبارها پر از سيب و پرتقال است. اما نبود نظارت بر قيمت و عرضه اين اقلام و كاهش ذخيره‌سازي امسال اين محصولات توسط سازمان تعاون روستايي، زمينه سودجويي برخي افراد، كمبود، عرضه چندنرخي و گراني زودهنگام را فراهم كرده است. به گفته عنايت‌الله بياباني اكنون پرتقال شمال در سطح شهر در حالي به نرخ 3هزارو 500تا 4هزار و 500تومان به مردم عرضه مي‌شود كه نرخ پرتقال در باغ 1800تا حداكثر 2هزارو 500تومان است و با درنظرگرفتن ساير هزينه‌هاي حمل و نگهداري بايد بهترين پرتقال حداكثر به نرخ 2هزارو 800تومان در هر كيلوگرم فروخته شود.
وي با تأكيد بر اينكه بايد با اصلاح سياست‌هاي تنظيم بازار مردم ميوه ارزان مصرف كنند، افزود: دلال بازي و احتكار از ديگر دلايل نابساماني اين روزهاي بازار ميوه و مركبات است به‌نحوي كه به‌رغم توليد مركبات در 7استان كشور، برخي دلال‌ها (سلف‌خرها) هر كيلوگرم پرتقال را به نرخ 900تا هزارو 100تومان از باغدار خريده اما به اميد افزايش بيشتر قيمت‌ها دربازار شب عيد از عرضه اين اقلام خودداري مي‌كنند و جالب اينكه كسي هم اين موضوع را بررسي يا پيگيري نمي‌كند.
- شكست قيمت پرتقال از نيمه بهمن‌ماه
دستگاه‌هاي متولي نظارت بر بازار ميوه در حالي از هرگونه اظهارنظر در مورد شرايط بازار و علل گراني اخير مركبات خودداري مي‌كنند كه دست‌اندركاران بخش توليد از نبود هيچ كمبودي براي تأمين نياز كشور به اين اقلام خبر مي‌دهند. مديركل دفتر ميوه‌هاي گرمسيري و نيمه گرمسيري وزارت جهادكشاورزي با اشاره به سرانه4.5 برابري توليد مركبات در ايران نسبت به استاندارد جهاني به خبرنگار ما اعلام كرد: توليد سالانه مركبات در كشور حدود 4ميليون تن است كه از اين ميزان حدود 1960هزار تن پرتقال است. سرانه توليد سالانه مركبات در دنيا به ازاي هر نفر 10كيلوگرم است اما در ايران 45كيلوگرم يعني 4.5 برابر جهان است. با اين شرايط هيچ كمبودي براي تأمين نياز بازار داخلي نداريم.
ابوالقاسم حسين پور با بيان اينكه هر ساله معمولا عرضه سيب و پرتقال به بازار در ابتداي بهمن‌ماه كاهش يافته اما از 15بهمن عرضه افزايش مي‌يابد افزود: با گرم‌تر شدن هوا از نيمه بهمن‌ماه نگهداري سيب و پرتقال ذخيره‌سازي شده در انبارهاي فني به‌دليل خطر فساد پذيري با مشكل رو‌به‌رو شده و باغداران ناچار به عرضه اين محصولات به بازار هستند كه اين امر زمينه افزايش عرضه و كاهش قيمت سيب و پرتقال را فراهم خواهد كرد. وي نظارت بر بازار ميوه و مركبات را بر عهده وزارت صنعت، معدن و تجارت دانست و اعلام كرد: وزارت جهادكشاورزي تنها متولي توليد و ذخيره‌سازي مركبات شب عيد است.
همچنين نرخ ذخيره‌سازي پرتقال شب عيد حدود 2هزار و 800تا 3هزار تومان است كه قيمت مصرف‌كننده با لحاظ ساير هزينه‌هاي تبعي تعيين مي‌شود. حسن پور از تصميم وزارت جهادكشاورزي براي ذخيره‌سازي 45هزارتن پرتقال و 20هزار تن سيب براي تنظيم بازار شب عيد توسط سازمان تعاون روستايي خبر داد و افزود: اين سازمان اقداماتي در زمينه خريد سيب و مركبات انجام داده و انبارداران و باغداران نيز حدود 700هزار تن پرتقال را نگهداري كرده تا به هنگام نياز به بازار عرضه كنند.