عيسي كلانتري در حالي از خشكشدن 600درياچه كشور خبر ميدهد كه بنا به بررسيهاي صورتگرفته 80درصد تالابهاي كشور در وضعيت بحراني يا در معرض خطر بسيار جدي قرار دارند.
7مجموعه تالاب «آلاگل، آلماگل و آجيگل»، «شورگل، يادگارلو و درگه سنگي»، « انزلي»، «شادگان»، «نيريز و كميجان»، «هامون»و «خورخوران» در فهرست مونترو به ثبت رسيدهاند. سال گذشته با تلاش سازمان حفاظت محيطزيست، مجموعه تالابهاي «آلاگل، آلماگل و آجيگل» از اين فهرست خارج شداما وضعيت بسياري از تالابهاي كشور همچنان بحراني است.
عيسي كلانتري آذرماه گذشته هم در نشست ويژه «بررسي منابع آب در اتاق ايران»، با اشاره به اينكه آب يك عنصر طبيعي تجديدپذير تلقي ميشود، به صراحت اعلام كرد: در كشور ما بهدليل برداشتهاي بسيار زياد، آب ديگر تجديدپذير نيست.بهخصوص پس از انقلاب با آب به شكلي برخورد كردهايم كه از حالت تجديدپذير خارج شده و اين بزرگترين خطري است كه كشور را تهديد ميكند. او يادآور شد كه موضوع كاهش رشد اقتصادي، افزايش تورم و نقدينگي و... قابل احيا و حل است و حتي با تغيير برنامهها قابل جبران است ولي مسئله آب خيلي جديتر از اين مسائل است.
آنطور كه كلانتري ميگويد، «در دهه 1340وقتي گروهي از كارشناسان آمريكايي براي بررسي ميزان منابع آبهاي سطحي كشور به ايران آمدند، حجم اين منابع را 123ميليارد مترمكعب اعلام كردند درحاليكه بررسيهاي اخير وزارت نيرو نشان ميدهد كه اين ميزان به عدد 120ميليارد مترمكعب رسيده كه نشان از كاهش 12ميليارد مترمكعبي است.»
كلانتري بررسيهاي كارشناسان وزارت نيرو را خوشبينانه عنوان ميكند و ميزان واقعي منابع آب كشور را كمتر ميداند و در توضيح اين مطلب خاطرنشان ميسازد: «كارشناسان مستقل اين ميزان را 99 تا 100ميليارد مترمكعب اعلام ميكنند و اين 100ميليارد مترمكعب، ميزان آبهاي تجديدپذير در كشور است.»
بنا به گفته دبير ستاد احياي درياچه اروميه، طبق استانداردهاي بينالمللي و سازمانهاي جهاني محيطزيستي سقف برداشت از منابع تجديدپذير 40درصد است، يعني اگر ما 100ميليارد مترمكعب آب تجديدپذير در كشور داريم، بايد 40ميليارد مترمكعب آب برداشت كنيم و حق برداشت بيشتر را نداريم درحاليكه ما امروز حدود 96درصد برداشت ميكنيم و اگر ميزان منابع را طبق نظر وزارت نيرو 120ميليارد مترمكعب درنظر بگيريم، 80درصد برداشت ميكنيم كه اين يك فاجعه است.»
آنطور كه در گزارش ايرنا آمده است، عيسي كلانتري جمعهشب گذشته در جلسه كارگروه آب، كشاورزي و مديريت بحران عجبشير ضمن هشدار نسبت به خشك شدن 600درياچه كشور گفت: ما (مسئولان) و مردم، طبيعت كشور را در معرض نابودي قرار دادهايم و هنوز بدون درك درست از شرايط بهدنبال مقصر ميگرديم. دبير ستاد احياي درياچه اروميه خاطرنشان كرد: كاهش مصرف آب، افزايش بهرهوري با صنعتيشدن كشاورزي و بهبود وضعيت درآمدي و معيشتي كشاورزان حاشيه درياچه اروميه از اهداف مهم طرح احياي اين درياچه است.
كلانتري در اين نشست همچنين از اختصاص 450ميليارد ريال اعتبار از محل ستاد احياي درياچه اروميه به شهرستان عجبشير براي ايجاد كمربند سبز خبر داد.
- از نگاه محققان مقيم خارج
همزمان با گفتههاي دبير ستاد احياي درياچه اروميه، سينا خاتمي، پژوهشگر منابع آب و هيدرولوژي دانشگاه ملبورن استراليا از انتشار تحقيقاتي خبر داد كه براساس آن تنها 12درصد از مساحت درياچه اروميه باقي مانده است. در بخشي از اين پژوهش كه بهتازگي در مجله معتبر علمي و تخصصي «پژوهشهاي درياچههاي بزرگ» منتشر شده، آمده است: ايران كشوري عمدتا خشك و نيمهخشك است اما از يك سو، گامهاي ايران به سوي توسعه و از سوي ديگر، اجراي پروژههاي كوتهبينانه انتقال آب براي تأمين نيازهاي آبي كشاورزي ناكارآمد و مناطق شهري، هزينههاي جدي بر منابع آبي كشور تحميل كرده است. تجربه خشكيدن درياچه اروميه و ديگر تالابهاي كشور و بهطور كلي بحران فراگير و فزاينده منابع آبي كشور، اين درس مهم را براي مسئولان و سياستگذاران كشور دارد كه محيطزيست بايد يكي از اركان اصلي تمام طرحها و سياستگذاريهاي اقتصادي، صنعتي و توسعه در كشور باشد.