به گزارش ايرنا، ابوالفضل صالح روز دوشنبه با بیان این که افزایش اسیدیته آب خلیج فارس دو علت دارد افزود: یکی این که دمای کم آب باعث افزایش پارامترهای مرتبط با اسیدی شدن آب میشود و دوم این که فراجوششهایی در دریای عمان وجود دارد که در زمستان شدت بیشتری مییابد. این فراجوششها آبهای عمق را که دارای اسیدیته بیشتری هستند به سطح میآورند که با جریانهای آبی وارد خلیج فارس میشوند.
وی که مجری طرح "بررسی پارامترهای اکولوژیک صخرههای مرجانی شرق خلیج فارس و برآورد تاثیر آن بر پارامترهای وضعیت سلامت مرجانها" است گفت: این طرح با هدف بررسی پارامترهای شیمیایی و فیزیکی بر روی خلیج فارس و آبسنگهای مرجانی این پهنه آبی انجام شد.
رییس مرکز ملی تحقیقات جنوبگان در پژوهشگاه ملی اقیانوسشناسی و علوم جوی افزود: نتایج مطالعات نشان داد افزایش دما و شیمی کربنات آب مهمترین پارامترهای تاثیرگذار بر روی آبسنگهای مرجانی هستند، با اندازهگیری شیمی کربنات آب میتوان میزان اسیدی شدن آب و تاثیر آن بر روی آبسنگها را به دست آورد.
وی با بیان اینکه این بررسی در تمام فصول سال در جزیره هنگام به عنوان پایلوت طرح انجام شد گفت: همچنین این نتایج نشان داد آب خلیج فارس در زمستان بیشتر اسیدی میشود که تهدیدی برای آبسنگهای مرجانی است.
صالح ادامه داد: نتایج نشان داد یکی دیگر از مهمترین فاکتورهایی که بر روی آبسنگهای مرجانی خلیج فارس تاثیر میگذارد مسئله دما است، دما در فصل تابستان تا حدود 34 درجه بالا میرود که موجب کاهش رشد مرجانها و بروز بیماری سفیدشدگی میشود.
وی گفت: در واقع اسیدی شدن آب دریاها و اقیانوسها یک روند جهانی است که از حدود 200 سال گذشته با فعالیت صنایع و انقلاب صنعتی آغاز شده است، فعالیت صنایع موجب انتشار گاز دی اکسید کربن در فضا میشود و این گاز به مرور با واردن شدن به آب دریاها و اقیانوسها موجب اسیدی شدن آنها میشود و در طولانی مدت تغییراتی در این پهنههای آبی ایجاد میکند.
صالح ادامه داد: برآوردهای جهانی نشان میدهد آب دریاها و اقیانوسها نسبت به 200 سال گذشته اسیدیتر شده است که خلیج فارس نیز از این قاعده جدا نیست.
وی افزود: همچنین تحقیقات در خلیج فارس نشان داد میزان اسیدی شدن آب خلیج فارس در فصول پاییز و بهار به علت شرایط دمایی و حالت اسیدیته مناسبتر شرایط برای رشد آبسنگهای مرجانی مناسبتتر است اما در فصول زمستان و تابستان به علت افزایش دما و بالا رفتن میزان اسیدیته آب شرایط رشد مساعد نیست.
رییس مرکز ملی تحقیقات جنوبگان گفت: همچنین در این طرح پارامترهای مغذی مانند فسفات و نیترات نیز اندازهگیری و بررسی شد و نتایج نشان داد در مکانهایی که غلظت این پارامترها افزایش یافت موجب آسیب رساندن به آبسنگهای مرجانی شد.
وی افزود: بالا رفتن میزان پارامترهای مغذی موجب رشد میکروجلبکها در آب میشود که کاهش نور، افت اکسیژن و کدر شدن آب را در پی دارد که این شرایط زیست آبسنگهای مرجانی راسخت میکند.
به گفته وی مواد مغذی با ورود فاضلابهای خانگی، صنعتی و پسابهای مزارع پرورش میگو وارد پهنههای آبی میشود که در برخی موارد موجب بروز پدیده کشند قرمز میشود.
صالح افزود: به طور کلی بررسیها نشان داد شرایط آبسنگهای مرجانی جزیره هنگام از نظر دما در معرض خطر هستند اما از نظر سایر پارامترهای شیمیایی به اضافه آلودگیهای نفتی در خطر نیستند و حداقل تا 50 سال آینده نیز این پارامترها به جز دما مرجانها را تهدید نمیکند.
وی تاکید کرد: خسارتهایی که فعالیتهای انسانی مانند ماهیگیری، گیر کردن لنگر لنجها، غواصیهای غیرحرفهای و صید مرجانها برای آکواریوم به آبسنگهای مرجانی وارد میکند بسیار بیشتر از خسارات پارامترهای شیمیایی است.
آبسنگها یا صخرههای مرجانی از قدیمیترین و غنیترین اجتماع موجودات زنده بر روی زمین هستند. بیشتر صخرههای مرجانی بین 5 تا 10 هزار سال عمر دارند و بسیاری از آنها صخرههای آبی روی هم انباشته شدهای هستند که میلیونها سال قدمت دارند.
مرجانهایی که صخرههای مرجانی را تشکیل میدهند تنها در شرایط خاصی پرورش مییابند. آنها در آب گرم، شور و تمیز زندگی میکنند، رشته صخرههای عظیم آبی در طول سال با درجه حرارتی بیش از ۲۱ درجه سانتیگراد گرم باقی میمانند، مرجانها همچنین تنها در آبهای کمعمقی که نور خورشید بتواند به آنها برسد زندگی میکنند.
تاکنون ۷۰ گونه مرجان در خلیجفارس شناسایی شده است که از این تعداد 45 گونه آنها در آبهای ایران دیده میشوند. در خلیج فارس تنوع گونهای مرجانهای شاخ گوزنی(Acropora) بیش از جنسهای دیگر است.
"مرجانهای انگشتی" نیز بعد از مرجانهای شاخ گوزنی و مغزی دارای بیشترین تنوع گونهای هستند.
"مرجانهای نرم" یا "مرجانهای مواج" نیز در خلیج فارس حضور دارند که فاقد اسکلت آهکی هستند و با جریان آب به این سوی و آن سو به حرکت در میآیند.
علاوه بر این مرجانها، "مرجانهای کاسهای" هم در خلیج فارس و آبهای ایران دیده میشوند. از نظر اکولوژیک، مرجانهای مغزی دارای بیشترین مقاومت نسبت به تغییرات محیط هستند.