تلسكوپ، ابزاري كه براي اولينبار در سال 1608 توسط هلنديها، هانس ليپرشي، زاكاري جانسن و جيكوب متيوس ابداع شد، براي بزرگنمايي اجسام و اجرام دوردست مورد استفاده قرار ميگيرد. براي انجام بزرگنمايي، تلسكوپها از قطعهاي (عدسي شيئي) براي جمعآوري نور از جسمي كه در دوردستها قرار گرفته برخوردارند و نور يا همان تصوير آن جسم را به نقطه تمركزي كه قطعه ديگر (لنز چشمي) در آن قرار گرفته هدايت ميكند و پس از بزرگنمايي آن را در برابر چشم انسان نمايش ميدهد.
براي ساخت نمونهاي بسيار ساده از يك تلسكوپ در خانه، به اين ابزار نياز خواهيد داشت:
- دو عدسي با قطر 2.5 تا 3 سانتيمتر، اگر يكي از ديگري بزرگتر باشد نتيجه بهتري حاصل مي شود
- لوله مقوايي بلند
- چسب نواري
- وسيله اندازهگيري مانند خطكش يا متر نواري
- يك برگه كاغذ چاپ شده، مانند صفحه روزنامه يا مجله
براي سرهم ساختن تلسكوپ به اين ترتيب عمل كنيد:
- دو عدسي و برگه چاپ شده را برداريد.
- عدسي بزرگتر را ميان خود و برگه چاپ شده قرار دهيد، تصوير را كدر و ناواضح خواهيدديد.
- عدسي كوچكتر را ميان چشم و عدسي بزرگتر قرار دهيد.
- عدسي دوم را به اندازهاي جابهجا كنيد تا تصاوير روي برگه را با وضوح كامل مشاهده كنيد. دقت كنيد كه تصوير بزرگتر و وارونه ديده خواهد شد.
- از دوستي بخواهيد فاصله ميان دو عدسي را در زماني كه تصوير واضح شدهاست، با دقت اندازهگيري كرده و آن را يادداشت كند.
- شياري روي بدنه لوله مقوايي، در فاصله 2.5 سانتيمتري از دهانه لوله، ايجاد كنيد. لوله را به طور كامل قطع نكنيد، اين شكاف بايد بتواند عدسي بزرگتر را نگه دارد.
- شيار ديگري روي لوله ايجاد كنيد،در فاصلهاي كه دوستتان آن را اندازهگيري كردهاست. در اين شيار عدسي كوچكتر قرار ميگيرد.
- عدسيها را در شيارهاي مخصوص به خود قرار داده و آنها را چسب نواري پهن در جاي خود ثابت كنيد.
- به اندازه يك تا دو سانتيمتر در پشت عدسي كوچكتر روي لوله را نگه داشته و مازاد آن را ببريد.
- تلسكوپ را با نگاه كردن به تصوير چاپي چك كنيد تا اگر تصوير ناواضحي ميبينيد، جاي عدسيها را دوباره تنظيم كنيد. شايد براي ديدن تصاوير كاملا واضح نياز باشد كمي وقت صرف كرده و عدسيها را كمي جابهجا كنيد تا فاصله دقيق به دست بيايد.
با كمك اين تلسكوپ ساده دستساز، كه يك تلسكوپ انكساري است، ميتوانيد ماه، چند خوشه ستارهاي و چند جرم كيهاني را به خوبي ببينيد.
منبع: How Stuff Worls