زغال سنگ روزگاری بهترین جایگزین پس از پایان ذخایر نفت محسوب میشد، اما حالا معلوم شده که به زغال هم نمیتوان امید بست. ذخایر جهانی زغال سنگ در 10 سال اخیر ۱۵ درصد کاهش یافتهاست.
به این ترتیب، به عقیده کارشناسان انسان تا سال ۲۰۳۰ فرصت دارد فکر کند چگونه تمام مسایل مربوط به انرژی را با خورشید، باد، اتم و یا هیدروژن حل کند. اما دانشمندان نمیگویند که از سال ۲۰۱۲ تا ۲۰۳۰ علاوه بر پیاده راه رفتن و لرزیدن از سرما، چه کاری باید انجام دهیم.
از سال ۲۰۱۲ میلادی، سوختهای فسیلی که تاکنون زندگی راحت ما را تضمین میکردند، یکی پس از دیگری کمیاب خواهند شد، چراکه دانشمندان عقیده دارند ذخایر نفت و گاز هم تا ۵ سال دیگر نادرخواهند شد. تحقیقات اخیر نشان داده است ذخایر زغال سنگ نیز رو به اتمام است، با اینکه روزگاری نه چندان دور فکر میکردند تا ۲۰۰ سال دیگر هم باید وجود داشته باشد.
یک گروه متشکل از دانشمندان آلمانیاعلام کردند کهاین کشور درسال ۲۰۰۴ تقریبا تمامیذخایر زغال سنگ باارزش خود را (۹۹ درصد) به اتمام رسانده است. موضوع نگرانکننده دیگر مربوط به منابع زغال (یعنی زغالی که وجود آن مشخص است، اما با فناوری کنونی قابل استخراج نیست) میشود. تخمین زده میشود که منابع زغال سنگ جهان از سال ۱۹۸۰ تا ۲۰۰۵ میلادی ۵۰ درصد کاهش یافته باشد.
تولیدکنندگان بزرگ زغال سنگ مانند چین، آمریکا، استرالیا، هند، آفریقای جنوبی و روسیه در حال مصرف سریع ذخایر خود هستند. چین هم سالانه ۲ درصد ذخایر خود را مصرف میکند. آمریکا ۵ سال پیش به بالاترین نقطه مصرفی رسید و هم اکنون دچار سیر نزولی شده و هر روز کمتر زغال سنگ تولید میکند.
تولید جهانی زغال سنگ در ۱۰ تا ۱۵ سال آینده میتواند تا ۳۰ درصد نیز افزایش یابد اما از سال ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۵ به نهایت خود رسیده و پس ازآن سیر نزولی خود را طی خواهد کرد.
چین تا ۳۰ سال آینده تمام ذخایر خود را به اتمام میرساند و اروپا در سال ۲۰۱۵ باکسری ذخایر زغال روبرو میشود. امروزه ۴۰ درصد تولید برق درجهان توسط نیروگاههای زغالی تامین میشود و خیلیها براین عقیدهاند که این نیروگاهها در سالهای آینده افزایش نیز خواهند یافت.
با این اوصاف، تامین منبع انرژی مخصوصا برای خودروها در آینده یکی از مهمترین مواردی است که امروزه جهان با آن مواجه است، چراکه در غالب موارد دیگر مثل تولید برق، راههای جایگزین شناخته شدهاند. در این زمینه هم دو موضوع مهم وجود دارد.
اول افزایش روزانه تعداد خودروها به ویژه خودروهای موجود، که تعداد آنها در حال حاضر حدود750 میلیون دستگاه است و با توجه به رشد استفاده از آنها، پیش بینی میشود که تا سال2050 این رقم به 3 برابر میزان موجود افزایش یابد. دوم آنکه97 درصد خودروهای موجود از سوختهای فسیلی و مشتقات نفت خام، استفاده میکنند که این سوختها نیز رو به پایان است. حتی اگر سازندگان خودرو بتوانند با کاربرد فن آوریهای جدید، مصرف سوخت خودروها را به یک سوم تقلیل دهند، باز هم با توجه به افزایش تعداد آنها، تأثیر چندانی در مقدار مصرف سوخت امروزی به وجود نخواهد آمد.
برای آینده چه راهکاری وجود دارد؟ برای پاسخ به این سؤال اولین انتخاب کاربرد نیروی برق برای به حرکت در آوردن خودروهاست که این روش دارای مشکلات بسیاری است.
مهمترین این مشکلات عبارتند از: محدود بودن مسافتی که یک خودرو با شارژ کامل میتواند حرکت کند، مدت شارژ مجدد و وزن باطریهای مصرفی، با توجه به این موارد شرکتهای عمده سازنده خودرو تمایلی به کاربرد و سرمایه گذاری در این بخش ندارند. روش دیگر استفاده از هیدروژن است و کاربرد آن بصورت سوخت مستقیم دارای مشکلات و کارایی کمتری است.