بازگشت مهدی چمران به رأس شورای شهر تهران اگرچه ظاهرا باید در قالب مقولات غیرسیاسی تحلیل شود اما بهواقع بهعنوان یکی از سیاسیترین رویدادهای سال۱۳۹۳ قابل تحلیل است.
کافی است به یاد آوریم که یک سال قبل و در فضای پس از پیروزی حجتالاسلام حسن روحانی در انتخابات ریاستجمهوری یازدهم، اصلاحطلبان چگونه با تمام توان سیاسی و رسانهایشان تلاش کردند فضای مدیریت شهری پایتخت را در اختیار خود گیرند.
عملیات سیاسی و روانی کمسابقه اصلاحطلبان برای حضور احمد مسجدجامعی و محسن هاشمی در رأس شورای شهر و شهرداری تهران اما کاملا موفقیتآمیز نبود و تنها نیمی از آن عملیاتی شد.
اگرچه در گام نخست احمد مسجدجامعی توانسته بود با ۱۶رأی در برابر ۱۵رأی چمران به ریاست شورای شهر تهران برسد و روزنامههای اصلاحطلب با تیتر «لبخند بهشت به اصلاحطلبان» این پیروزی را جشن گیرند اما شکست تلخ محسن هاشمی در برابر محمدباقر قالیباف حلاوت پیروزی یادشده را برای اصلاحطلبان خیلی زود از بین برد.
با این حال یک سال زمانی کافی بود که اکثریت شورای شهر تهران در تصمیم قبلی خود تجدیدنظر کنند و مجددا سکان شورای شهر تهران را در اختیار پیر اصولگرایان قرار دهند که بیش از ۱۰سال ریاست شورای شهر را پیشتر بر عهده داشت.
اینبار اما ۱۸عضو شورای شهر تهران و از جمله 3نفر از افرادی که سال قبل به مسجدجامعی رأی داده بودند، رأی خود را متوجه مهندس چمران کردند تا کام روزنامه اصلاحطلبی که سال قبل از لبخند بهشت گفته بود آنقدر تلخ شود که با تیتر «چمران برنده لابی سیاسی» شدت خشم و عصبانیت خود از این شکست را بازتاب دهد.
واکنش افراطی اصلاحطلبان در برابر پیروزی چمران آنقدر عجیب بود که با واکنش اعضای شورای شهر هم مواجه شد؛ چنانکه یکی از اعضای شورای شهر اظهار داشت: «یک انتخاباتی در یک فضای کاملا برادرانه و دوستانه صورت گرفت، ما و دوستان اصلاحطلبمان در شورای شهر، در یک فرآیند سالم، طبیعی و دوستانه انتخاباتی برگزار کردیم و اصولگرایان به پیروزی رسیدند.
چرا این فرآیند امروز به یک دموکراسی سیاه و سفید تبدیل میشود.
پارسال که گزینه اصلاحطلبان رأی میآورد همهچیز درست است. اما امروز که گزینه اصلاحطلبان رأی نمیآورد، انتخابات سیاه میشود و اعمال نفوذهایی برای تغییر نتیجه انجام میشود. این اخلاق ما را رنج میدهد.»
چمران اگر چه چندماه بعد در انتخابات شورای عالی استانها موقعیت چندینساله خود را از دست داد اما این شکست در برابر پیروزی قبلی او اهمیت چندانی نداشت.
ریاست مهدی چمران بر شورای شهر تهران با رأی اکثریت اصولگرای شورا و همکاری او با محمدباقر قالیباف در مقام شهردار تهران موقعیت ویژهای برای او در فضای اصولگرایی ایجاد کرده است.
مهدی چمران البته از جمله انقلابیون باسابقهای است که برخلاف برخی نخبگان خلقالساعه از ابتدای انقلاب اسلامی در صحنههای مختلف حاضر بوده است.
از عضویت در کمیته استقبال از امام خمینی(ره) و جانشینی برادرش شهید مصطفی چمران در مقام فرمانده ستاد جنگهای نامنظم گرفته تا ریاست دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران و بنیاد حفظ آثار و ارزشهای دفاع مقدس از جمله مسئولیتهایی هستند که او در سالهای قبل برعهده داشته است.
مهدی چمران، معاون فرهنگی ستاد فرماندهی کل قوا و مشاور تحقیقات علمی رئیس ستاد فرماندهی کل قوا هم بوده و حال با سابقه ریاست دورههای دوم و سوم و چهارم شورای اسلامی شهر تهران از موقعیتی ویژه در اردوگاه اصولگرایی برخوردار است.
در بحبوحه گمانهزنیها درباره حضور چهرههای سیاسی مختلف در انتخابات ریاست جمهوری یازدهم صحبت از حضور مهندس چمران هم بسیار شنیده میشد و از جمعیت آبادگران جوان بهعنوان حامی تشکیلاتی او یاد میشد.
حتی حسن بیادی خبر از شکلگیری ستادها و فعالیتهای انتخاباتی حامیان او داد و در روز پایانی ثبتنام کاندیداها اخباری از حضور و ثبتنام وی منتشر شد. با این حال در نهایت چمران از ثبتنام و حضور در انتخابات انصراف داد و در صحنه انتخابات حاضر نشد.
در شرایطی که اصولگرایان در تلاش برای وحدتآفرینی همچنان از فقدان چهرههای شناختهشده خود یعنی حضرت آیتالله مهدویکنی و مرحوم عسگراولادی رنج میبرند، ظرفیت و پتانسیل چهرههایی همچون مهندس چمران که از جمله السابقون اصولگرا محسوب میشود، میتواند به تقویت نیروهای پیشبرنده جریان وحدت اصولگرایی کمک کند.
مهدی چمران همانگونه که سالهای گذشته توانسته با مدیریت نیروها و سلایق متفاوت درون شورای شهر نوعی ثبات و انسجام در شورای شهر پایتخت ایجاد کند و مانع از تکرار اتفاقات شورای شهر نخست شود.
از این ظرفیت میتواند برای کاستن از فاصله میان سلایق گوناگون درون اردوگاه اصولگرایان هم بهره گیرد و در راستای ایجاد وحدت و انسجام در اصولگرایان و ممانعت از تجربههای تلخ چند دوره اخیر نقشآفرین باشد.
باید دید بزرگان اردوگاه اصولگرایی در راستای بهرهگیری از این ظرفیت خود چه در پیش میگیرند و مهندس چمران در فعل و انفعالات سیاسی آتی اصولگرایان چه نقشی ایفا خواهد کرد.
منبع:همشهريماه