احزاب و نیروهای سیاسی در انگلیس اعم از راست و چپ، تلاش می‌کنند با دادن وعده اتخاذ اقداماتی سختگیرانه در زمینه مساله مهاجرت، آرای بیشتری در انتخابات ماه می به دست آورند.
رقابت‌های سیاسی در حالی به مهاجرستیزی در انگلیس دامن می‌زند که واقعییات موجود نشان می‌دهد درباره مهاجران در انگلیس و تبعات منفی آنها بر جامعه و اقتصاد این کشور، بزرگنمایی شده است.
حساسیت مساله مهاجرت نه تنها بر مباحث سیاسی در داخل این کشور تاثیر گذاشته، بلکه لندن را وادار کرده است به دلیل درخواست برای تغییر قوانین مهاجرت اتحادیه اروپا به ویژه قوانین مربوط به آزادی رفت آمد میان کشورهای عضو، رو در روی شرکای اروپایی‌اش نیز بایستد.
چرا مساله مهاجرت تا این حد در انگلیس مهم شده است و آیا آنگونه که ادعا می‌شود ورود مهاجران تاثیرات منفی اقتصادی و اجتماعی گسترده‌ای بر این کشور دارد؟
- اهمیت مساله مهاجرت در انگلیس
مهاجرانی که وارد انگلیس می‌شوند همیشه این گونه مهمان ناخوانده نبوده‌اند و زمانی نه چندان دور از حضور آنها به عنوان نیروی کار فعال استقبال می‌شد.
در حقیقت در سال 2004 پس از آن که لهستان و 7 کشور دیگر اروپای شرقی به اتحادیه اروپا پیوستند، بازار کار انگلیس به روی شهروندان آن کشورها باز بود. پیش بینی‌های دولت وقت درباره تعداد مهاجرانی که از اعضای تازه وارد اتحادیه اروپا به آن کشور سرازیر می‌شدند با آنچه در عمل روی داد؛ تفاوتی فاحش داشت.
این اشتباه محاسباتی دولت انگلیس را به اعمال محدودیت‌هایی برای شهروندان بلغارستان و رومانی واداشت که در سال 2007 به اتحادیه اروپا پیوستند.
ورود دور از انتظار مهاجران اروپای شرقی به بازار کار انگلیس اما تنها دلیل تجدید نظر دولتمردان این کشور در قوانین مهاجرتی نبود. بحران مالی و بیکاری در سال‌های اخیر دولت انگلیس را به اتخاذ سیاست‌های ریاضتی واداشته است. اعمال این سیاست‌ها که با کاهش چشمگیر هزینه‌های عمومی همراه بوده، خشم مردم انگلیس را برانگیخته است. سخت تر شدن شرایط بازار کار و نارضایتی‌ها از سیاست‌های انقباضی دولت زمینه افزایش احساسات مهاجرستیز فراهم کرده است چرا که مرم انگلیس نمی‌خواهند منابع مالی و فرصت‌های شغلی محدود را با این تازه واردان تقسیم کنند.
افزون بر مشکلات اقتصادی، نگرانی از افزایش جمعیت و تغییرات اجتماعی که ورود مهاجران می‌تواند به جامعه انگلیس تحمیل کند، در نگاه بدبینانه به آنها نقش مهمی داشته است.
- بزرگنمایی درباره تبعات ورود مهاجران
نتیجه مطالعات نشان می‌دهد، تصویر عمومی درستی از مهاجران و تبعات آن در جامعه انگلیس وجود ندارد. به طور مثال نتیجه مطالعه نظرسنجی ایپسوس نشان می‌دهد، بیشتر مردم انگلیس تصور نادرستی درباره جمعیت مهاجران در این کشور دارند.
افزون براین براساس مطالعه مدرسه اقتصاد لندن، مهاجران، آنگونه که ادعا می‌شود، موجب افزایش بیکاری یا کاهش دستمزدها در انگلیس نشده‌اند.
در حالی که دولت انگلیس مدعی است به ازای هر 100 مهاجری که وارد انگلیس می‌شوند، 23 فرصت شغلی برای انگلیسی‌ها از بین می‌رود، اقتصاددانان در مقابل معتقدند ورود نیروی کار خارجی در مجموع موجب بزرگتر شدن اقتصاد انگلیس و افزایش فرصت‌های شغلی در این کشور می‌شود.
- سیاست احزاب انگلیس در زمینه مهاجرت
حزب محافظه کار که رهبری ائتلاف حاکم در انگلیس را برعهده دارد، اگرچه وعده‌های زیادی برای محدود کردن ورود مهاجران داده، اما در عمل چندان موفق نبوده است. گزارش جدید که منتشر شد نشان داد، دولت دیوید کامرون نتوانسته است به وعده خود برای کاهش تعداد مهاجران به 100 هزار نفر در سال 2015، عمل کند. این گزارش در حالی منتشر شد که دولت کامرون سیاست‌های مهاجرتی سختگیرانه دنبال و اقداماتی از جمله محدود کردن دسترسی مهاجران به خدمات رفاهی اتخاذ کرده است.
سیاست‌های مهاجرتی باز حزب کارگر در دولت پیشین، 3 میلیون و 600 هزار تن به جمعیت انگلیس افزود. با این حال حزب کارگر اکنون در مقام حزب مخالف از افزایش کنترل بر ورود مهاجران حمایت می‌کند. افزایش نظارت بر مرزها و محدودیت 2 ساله برای دسترسی مهاجران تازه وارد به خدمات رفاهی از جمله راهکارهای این حزب است.
حزب لیبرال دموکرات اما در مقابل از سیاست درهای باز در زمینه پذیرش مهاجران حمایت می‌کند و این رویکرد یکی از مهم‌ترین مسائلی است که به تنش میان این حزب و شریک ائتلافی‌اش دامن می‌زند.
شاید اما هیچ نیروی سیاسی مانند حزب افراطی "استقلال"، سوار بر موج نارضایتی‌های عمومی از ورود مهاجران به انگلیس، قدرت نگرفته است.
همین قدرت گرفتن سریع حزب استقلال بوده است که احزاب سنتی انگلیس را نگران و وادرا کرده است که گاه خلاف اصول حزب خود، مواضع سختگیرانه‌ای در زمینه ورود مهاجران اتخاذ کنند.
- مهاجرستیزی در انگلیس و دعواهای سیاسی
همانطور که دیدیم، سیاست‌های مهاجرتی در انگلیس بیش از آن که در واقعیات موجود ریشه داشته باشد، تحت تاثیر بازی‌های سیاسی و تلاش برای کسب قدرت از سوی نیروهای رقیب است.
نیروهای سیاسی در انگلیس تلاش می‌کنند با وعده محدود کردن ورود مهاجران، گوی سبقت را از یکدیگر بربایند تا بتوانند آرای بیشتری در انتخابات به دست آورند.
با این حال نباید فراموش کرد که این سیاست مهاجرستیزی احزاب در انگلیس می‌تواند شمشیر دولبه‌ای باشد که برموقعیت نیروهای سیاسی تاثیر گذار خواهد بود.
در حقیقت تغییرات چشمگیر در بافت جمعیتی انگلیس، اقلیت‌های قومی و مهاجران را به عاملی تعیین کننده در انتخابات آتی این کشور بدل کرده است.
براین اساس بی‌توجهی به اقلیت‌های قومی و سیاست‌های مهاجر ستیز به معنای از دست دادن رای بخشی از جامعه انگلیس با امید به دست آوردن رای بخش دیگری خواهد بود.
نکته‌ای که اما نباید از آن چشم پوشید، پنهان کردن دیدگاه‌های نژادپرستانه و بیگانه ستیزی است که در پشت زیان‌های اقتصادی و اجتماعی جمعیت مهاجر در انگلیس پنهان می‌شود.
دیدگاه هایی که با بزرگنمایی و گاه پنهان کرد واقعیت، زمینه گسترش مهاجرستیزی را در انگلیس فراهم می‌کند.
*دیدگاه‌های نویسنده‌ی این مقاله، لزوما بیانگر مواضع شبکه پرس تی‌وی نیست.