برخي گردشگران كه در تعطيلات نوروز به مناطق مختلف كشور سفر كردهاند در تماس با روزنامه همشهري از يادگارينويسي بر آثار تاريخي و كاستيهاي گردشگري كشور گلايه كردند.
- يادگارينويسي بلاي جان آثار تاريخي
علي غفوري از گردشگران نوروزي كه به استان يزد سفر كرده است به همشهري ميگويد كه بناهاي تاريخي شهرهاي ميبد و سريزد در استان يزد از يادگاري نويسي پر شدهاند و حتي وندالها اقدام به نوشتن شماره تلفن خود بر بناهاي تاريخي كردهاند.
آنطور كه علي غفوري از دوستداران ميراث فرهنگي به همشهري گفته است در بازديد از شهر سريزد افرادي را مشاهده كرده كه از سرو 2400ساله سريزد بالا ميرفتند. او همچنين از ونداليسم در برخورد با آثار تاريخي كشور گلايه كرده و به همشهري خبر داده است كه ديوارهاي عبادتگاه زرتشتيان در مهريز يزد مملو از يادگاري نويسي شده است.
به گفته او بناهاي شهر تاريخي ميبد در يزد بيشتر دچار ديوارنويسي شدهاند تا بناهاي تاريخي شهر يزد كه مراقبت بيشتري از آنها ميشود. علي غفوري همچنين از ضعف راهنمايان گردشگري در برخي بناهاي تاريخي يزد خبر داد. به گفته او راهنمايان گردشگري در برخي بناهاي تاريخي در شهر ميبد آگاهي و تبحر كافي در راهنمايي گردشگران نداشته و حتي در برخي موارد اطلاعات نادرست به گردشگران دادهاند.
براساس مشاهدات علي غفوري، قلعه تاريخي سريزد در استان يزد و همچنين عبادتگاه زرتشتيان ازجمله بناهايي است كه با ديوارنويسيها سياه شدهاند. او همچنين از دريافت وجه در برخي از بناهاي تاريخي ازجمله قلعه سريزد از گردشگران بدون ارائه رسيد يا بليت خبر داده است.او با دريافت وجه از گردشگران براي بازديد از اماكن تاريخي مخالف نيست اما ميگويد درصورتي كه اين وجه صرف احيا و نگهداري اثر شود جايز است و بايد در ازاي آن خدمات و بليت به گردشگران ارائه شود.
- قبض 2هزار توماني براي ورود به مصر
از منطقه خورو بيابانك در روستاي مصر نيز خبر رسيده است كه گردشگران نوروزي براي ورود به اين روستا ميبايست مبلغ 2هزار تومان وروديه پرداخت كنند.
يكي از گردشگران نوروزي در گفتوگو با روزنامه همشهري ميگويد كه دريافت عوارض اگر صرف آباداني آن روستا شود راهكار خوبي است كه ميتواند موجب ارتقاي خدمات به گردشگران شود. مشروط بر آنكه دريافت عوارض براساس برنامه و استراتژي مشخص باشد.
او با تأكيد بر اينكه در قبال دريافت عوارض ورودي به روستاي مصر هيچ خدماتي به گردشگران داده نشده است، گفت: با توجه به اينكه كوير مصر يكي از گردشگرپذيرترين مناطق بوم گردي كشور است به شرطي كه اين مبلغ صرف آباداني آن منطقه شود ميتواند به ارتقاي صنعت گردشگري بينجامد. اما اگر فرايندي باشد كه به درآمدي براي دهياري روستاي مصر تبديل شود كارساز نيست.
او نيز همچون علي غفوري كه به يزد سفر كرده بود از وضعيت يادگاري نويسي بر آثار و بناهاي تاريخي منطقه خور و بيابانك ابراز تأسف ميكند و به همشهري ميگويد: متأسفانه بهرغم اينكه بسياري از گردشگران با خودروهاي بسيار گرانقيمت براي بازديد به روستاي مصر و ساير مناطق كويري آمده بودند، اما در جاي جاي طبيعت بهويژه در كنار مسيرهاي اصلي زبالهها رها شده بودند كه اگر اين روند ادامه داشته باشد كوير هم بهزودي تبديل به زبالهداني همچون جنگلهاي شمال كشور ميشود. او از ضعف آموزش و آگاهي گردشگران نيز گلايه ميكند و ميگويد: حتي در امامزاده تاريخي بياضه يا در خانه يغماي جندقي شاعر دوره قاجار نيز كه اكنون تبديل به مخروبه شده است بيش از هر چيز آثار يادگارينويسيها مشاهده ميشود. به گفته او، حتي مقبره حبيب يغمايي شاعر معاصر در خور و بيابانك كه سراينده شعر روباه و زاغ است از يادگاري نويسيها مصون نمانده است. او عامل يادگارينويسي بر آثار تاريخي را فقر فرهنگي ميداند و ميگويد: وقتي يك ملت با ارزش آثار تاريخي و فرهنگي و ميراث طبيعي خود آشنا نباشد طبيعي است كه بر درختهاي كهنسال و آثار و بناهاي تاريخي حتي بر ديوار امامزادهها يادگاري بنويسد و سقف و ديوارهاي نقاشي شده امامزاده شهراب در جاده كويري منتهي به زواره را نيز با چاقو و اشياي ديگر پاك كند و به جايش يادگاري بنويسد.
- دريافت ورودي به شرط ارائه خدمات
رضا كربلايي از ديگر گردشگران نوروزي است كه تصاويري از ارسيهاي باغ دولت آباد يزد را به همشهري ارائه كرده است كه با چاقو بر آنها كنده كاري كرده و يادگاري نوشتهاند.
او با گلايه از رفتارهاي ونداليستي در برخورد با آثار تاريخي و يادگاري نويسي بر اين آثار ميگويد: البته در بسياري از اماكن تاريخي سطلهاي زباله به درستي تعبيه نشدهاند و به همين دليل بازديدكنندگان زبالهها را گوشه درختها و پاي ديوارها رها ميكنند.
او نيز همچون ديگر گردشگران نوروزي از پرداخت وروديه به شرط آنكه هزينه نگهداري يك بناي تاريخي شود استقبال كرد اما به همشهري ميگويد كه بايد در قبال دريافت وروديه از گردشگران خدمات متوازن نيز به آنها داده شود. كربلايي ميگويد: گرفتن وروديه براي بازديد از اماكن تاريخي خوب است اما به شرطي كه مبلغ ورودي متناسب با خدمات باشد. اينكه از جايي بازديد كنيد و بروشور يا اطلاعات مكتوب نداشته باشيد و امكانات رفاهي هم نباشد عادلانه نيست.