پشت دانشآموزان بهاصطلاح «باد خورده»، كارهاي اداري طول ميكشد تا به روال و همان سرعت لاكپشتي سابق برگردد و البته مضرات اقتصاد هم به جاي خود. اختلاف نظر روي تعطيلات رسمي تقويم باعث شده تا هر چند مدت يكبار زمزمه كم و زياد كردن تعداد روزهاي تعطيل از گوشه و كنار شنيده شود. در شرايطي كه همه كارشناسان بر ضرورت تقويت روحيه كار و تلاش با توجه به شرايط كشور تأكيد ميكنند، بهنظر ميرسد نهتنها خبري از كاهش تعطيلات نيست بلكه در شرايط ويژه بر تعداد تعطيلات نيز افزوده ميشود؛ تعطيلاتي كه بهزعم برخي كارشناسان بيشتر از ساير كشورهاست. نيم نگاهي به تعطيلات كشورهاي ديگر نشان ميدهد كه در كشورمان ۲۶روز تعطيلات رسمي وجود دارد كه از اين تعداد ۱۶ روز تعطيلات مذهبي، 6 روز تعطيلات ملي و سياسي همچون ۱۴خرداد، ۲۲ بهمن، ۲۹ اسفند و... و 4روز نيز تعطيلات نوروزي است.
چندي قبل، رضا محبوبي، مشاور وزير كشور بهطور تلويحي از علاقه دولت به افزايش تعطيلات خبر داد و با اشاره به اين نكته كه وزارت كشور موافق افزايش تعطيلات رسمي است، گفت: در حال حاضر نابسامانيهايي در وضعيت تعطيلات كشورمان وجود دارد اما ساماندهي تعطيلات منجر به ساماندهي در شادابي، اوقات فراغت، كمك به توسعه گردشگري و... ميشود. وي با اشاره به اين نكته كه تعطيلات مذهبي موجود در كشور نبايد كم شود، گفت: در حال حاضر برنامهريزيهاي لازم براي ساماندهي اين تعطيلات انجام ميشود. با اتمام تعطيلات نوروز نيز آيتالله مكارم شيرازي با انتقاد از تعطيلات طولاني در كشور آن را به نفع كشور و حوزه ندانست و گفت: اين تعطيلات نهتنها مفيد نخواهد بود بلكه براي كشور و حوزه يك خسران است.
اما ابوالفضل ابوترابي، عضو هيأت رئيسه كميسيون حقوقي و قضايي مجلس در عين حال كه به ساماندهي تعطيلات در كشورمان تأكيد ميكند، معتقد است: تعطيلي پنجشنبهها بايد به شنبهها منتقل شود و در عين حال تعداد تعطيلات رسمي هم كاهش پيدا كند. بهگفته وي ايران تنها كشوري است كه تعطيلات ملي، مذهبي و حكومتي دارد كه البته بايد درنظر داشت كه برخي تعطيلات مانند 12فروردين، 29 اسفند و 15خرداد در حال حاضر سنخيت خود را از دست داده و بهتر است درباره آنها تجديد نظر شود.
ابوترابي با بيان اينكه تعطيلات در ايران روزهاي پنجشنبه و جمعه اما دركشورهاي ديگرشنبه و يكشنبه است، افزود: اگر در كنار تعطيلات پنجشنبه و جمعه روزهاي ديگري هم به تعطيلات اضافه شود، بهطور كلي ارتباط ما با دنيا قطع خواهد شد؛ بنابراين بايد طبق كشورهاي اسلامي در ايران روزهاي جمعه و شنبه تعطيل شود.
- تعداد تعطيلات فعلي مناسب است
ميرهادي قره سيدرومياني، عضو كميسيون حقوقي و قضايي مجلس معتقد است هرگونه تغيير در تعطيلات كشور بايد با برنامهريزي و اجراي طرح آمايشي باشد. وي در گفتوگو با همشهري گفت: بايد بررسي شود كه كشورهاي پيشرفته و توسعهيافته با افزايش يا كاهش تعطيلات چه مزايايي را بهدست آوردهاند يا چه مضرات و محسناتي را داشتهاند؟ آيا با اين اقدام به توسعههاي لازم فرهنگي و اقتصادي رسيدهاند يا نه؟ اما اينكه بخواهيم با تكيه بر احساسات تعطيلات را كم و زياد كنيم نهتنها مبناي كارشناسي ندارد بلكه ممكن است باعث بروز مشكلاتي هم بشود.
بهگفته وي تعداد تعطيلات فعلي براي زندگي و برنامههاي آموزشي مردم كفايت ميكند و كم كردن تعطيلات چندان هم ضروري بهنظر نميرسد. اين عضو كميسيون حقوقي و قضايي مجلس گفت: نگاه تكبعدي از منظر اقتصادي به تعطيلات نگاه دقيقي نيست چراكه تعطيلات كاركردهاي مختلفي دارد و بايد در اين مقوله نگاه جامعي به تمام ابعاد فرهنگي، اجتماعي، سياسي و اقتصادي داشته باشيم. بايد به اين نكته دقت كنيم كه كشور ما ويژگيهاي اسلامي، انقلابي و ملي دارد و هر كدام از اين ويژگيها نقشهاي مختلفي را در تعطيلات بازي ميكنند. اينكه گفته ميشود اين حجم تعطيلات بر اقتصاد كشور اثر منفي ميگذارد حرف درستي نيست.
- نميشود تعطيلات را كم كرد
حجتالاسلام موسي غضنفرآبادي، عضو كميسيون قضايي مجلس نيز با اشاره به اينكه موضوع ساماندهي تعطيلات بارها مطرح شده، به همشهري گفت: درخصوص ساماندهي تعطيلات آنچه تاكنون لازم بوده انجام شده و با توجه به تجربيات گذشته بيشتر از اين نميتوان تعداد تعطيلات در كشور را كم كرد.
بهگفته وي برخي روزهاي تعطيل مثل 14 و 15خرداد، ايام شهادت و ولادت ائمه و تاسوعا و عاشورا از روزهاي خاص هستند كه تعطيلي آنها را نميتوان كم و زياد كرد و تاكنون به مقدار لازم درخصوص كم و زياد كردن تعطيلات تبادل نظر شده و بهنظر ميرسد همين مقدار تعطيلات براي كشور مفيد باشد. وي درباره تعطيلي شنبهها به جاي پنجشنبهها نيز گفت: «درخصوص تعطيلي پنجشنبهها بايد اين نكته مدنظر قرار بگيرد كه آيا اين روز جزو ايام كاري محاسبه ميشود يا نه و تعطيلي شنبه به جاي پنجشنبه چقدر ميتواند براي كشور ما از لحاظ اقتصادي و فرهنگي مفيد باشد؟ در اينباره بايد كارشناسي شود كه بحث تجارت جهاني در كشور ما با اين تغيير تعطيلات به چه سمتي پيش ميرود و برآورد ضرر و زيانهاي احتمالي را نيز در اين خصوص داشته باشيم و بعد تصميم به تغيير روز تعطيلي بگيريم.»
با همه اينها بهنظر ميرسد پرونده كاهش تعطيلات در ايران مختومه شده و اگر براي افزايش آن تلاش نشود، ارادهاي براي كاهش آن وجود ندارد. آن لطيفهاي كه ميگفت قرار است از شنبه تا پنجشنبه را بينالتعطيلين اعلام كنند، گوياي بسياري از حقايق و واقعيتهاي اين موضوع در ايران است.
- توصيه رهبر معظم انقلاب براي كاهش تعطيلات
يك تذكر هم در باب مسائل مربوط به فروردين عرض كنيم: اوّلاً اين تعطيلات طولاني و بيدليل، هيچ منطق عقلايي ندارد. وضع خوبي نيست كه اوّلِ سال، روزهاي متوالي - گاهي 2هفته و گاهي بيشتر - همه چرخهاي فعاليت در كشور از حركت بيفتد. خلاف مقررات هم هست، طبق مقررات تعطيليها محدود است. ما در ايام سال، تعطيلي زياد داريم كه اين به زيان كشور است. در بعضي از كشورهاي دنيا، طبق فهرستي كه مشاهده ميكردم، همه تعطيلات رسمي در طول سال از 5، 6روز تجاوز نميكند. لكن ما تعطيليهايمان بسيار زياد است. علاوه بر آن عدهاي با بيتوجهي و بياعتنايي خود به كار، علم، تحصيل و به اشتغالات روزمره زندگي و كارهاي اداري و سازندگي، بر اين تعطيلات اضافه هم ميكنند؛ آنهم در آغاز سال. بالاخره در اوّلِ سال، اوّلِ يك دوره جديد مالي و كاري است. توصيه مؤكدِ بنده اين است كه هم مسئولين و هم آحاد مردم عزيزمان تصميم بگيرند اين تعطيلات را كم كنند. اين همه تعطيلاتِ پيدرپي، زيانهايي به بار ميآورد كه هر چند در اوّل كار محسوس نيست، لكن نتايج آن براي همه زيانبار است.
از بيانات در خطبههاي نمازجمعه/ فروردين 1381