ایسنا نوشت: محمدجواد ظریف وزیر امورخارجه ایران در برنامه نگاه یک ضمن تبریک سال نو که به نام مبارک حضرت زهرا (س) شروع شده و هم چنین تبریک ایام میلاد حضرت زهرا (س)، اظهار کرد: امیدوارم به برکت حضرت زهرا (س) پدر، همسر و فرزندانشان سالی پربرکت برای کشورمان داشته باشیم.
وی با تاکید براینکه امسال شعار همدلی، همزبانی دولت و ملت توسط مقام معظم رهبری انتخاب شد، افزود: این شعار با فعالیت‌هایی در این ایام همراه شد که امیدوارم خیر و برکت برای مردم کشورمان به همراه داشته باشد.
ظریف ضمن تشکر از صداوسیما و رسانه‌های دیگر که مردم را در جریان مذاکرات قرار دادند گفت: باید از مردم تشکر کنیم، اگر می‌توانیم در مقابل شش قدرت جهان قرار بگیریم و هم چنین اجماعی که آن‌ها از آن حرف می‌زنند در مقابل آن‌ها بایستیم و با صلابت از حقوق ملت دفاع کنیم تنها به این دلیل است که مردم این فشار و تحریم را به زانو درآورده‌اند و امید آن‌ها را ناامید کرده‌اند.
وزیر امور خارجه کشورمان با بیان اینکه آن‌ها به دلیل وجود مردم پشت میز مذاکره آمدند البته هنوز هم تلاش دارند زورگویی کنند اما در عمل به خواسته‌هایشان نمی‌رسند و فقط در بیاناتشان زورگویی می‌کنند افزود: ما توانستیم خواسته‌های کوچک مردم را به پیش ببریم و نشان دادند این مردم از نظام و حکومت جدا نیستند.
رئیس دستگاه دیپلماسی اظهار داشت: آن‌ها متوجه شدند که با مردم کشورمان نمی‌توانند با زبان تهدید و فشار رفتار کنند و باید با زبان تکریم صحبت کنند.
وی بیان‌داشت: از همه تشکر می‌کنم حتی از کسانی که خرده به ما می‌گیرند و دلواپس ما هستند زیرا آن‌ها هم برای ما دعا می‌کنند و همیشه می‌خواهند عزت کشور حفظ شود و خون شهدای ما پایمال نشود.
ظریف در پاسخ به این سوال با توجه به اینکه شما در عید در مذاکرات بودید آیا خانواده با این موضوع مشکلی نداشته و گلایه نمی‌کردند اظهار داشت: چون خانواده اصرار داشتند من این مسئولیت را قبول کنم در نتیجه ناچار خواهند بود این مشکلات را بپذیرند همچنین من بیشتر سال‌های جوانی‌ام را در کار دیپلماسی بوده‌ام به همین دلیل نوروزهای زیادی را در منزل نبوده‌ام و این برای خانواده من تبدیل به عادت شده اما از این فرصت استفاده می‌کنم تا از آن‌ها عذرخواهی کنم.
رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه شما در برنامه قبل گفته بودید هر شب ساعت ۱۰ شب می‌خوابم و از طرف دیگر دیدیم که شما در مذاکرات بیش از ۹ ساعت پای میز مذاکره بودید چگونه این موضوع را تحمل کرده و در این تایم طولانی چه چیزهایی گفته می‌شد اظهار داشت: همان طور که اشاره کردید من عادت دارم شب‌ها زود بخوابم و حضور در برنامه‌هایی در این ساعت نیز کار مشکلی است اما من تمام عمر خود را در دیپلماسی چند جانبه به سر بردم و در دیپلماسی چند جانبه معمولاً جلسات آن در شب برگزار می‌شود و من خاطرم هست در اجلاس جهانی حقوق بشر که در دهه ۹۰ میلادی (سال ۷۲) برگزار شد همزمانی داشت با اوج بحران بوسنی، ما از صبح در این اجلاس حضور پیدا کرده و حتی نماز صبح و ظهر و عصر و نماز صبح فردا را در همین محل اجلاس خواندیم اما باید توجه داشت آن اجلاس با حضور ۱۸۰ کشور برگزار شد ولی رایزنی با مقامات آمریکایی را ما در ساعت ۹ شب آغاز کردیم و ده دقیقه به ۶ صبح آن را به پایان رساندیم.
وی افزود: برخی گفتند از سال ۱۹۰۰ میلیادی این طولانی‌ترین اجلاسی بوده که یک وزیر خارجه آمریکا در آن شرکت کرده است و این به هر حال قسمتی از کار ماست و همان طور که گفته شد در شب‌های آخر یا در جلسه حضور داشتیم و یا مشغول آماده سازی خود برای جلسه بودیم. با توجه به این اوصاف رکورد خواب من و دوستانم روی یک الی سه ساعت بوده که البته هیچ منتی بر سر کسی نیست و ما وظیفه خود را انجام داده‌ایم.
ظریف با اشاره به اینکه در مذاکرات هسته‌ای چه گذشته است افزود: این مذاکرات هم مفهومی، محتوایی و هم درباره عبارات و کلمات بود که در مجموع مذاکرات الاانقطاعی بود و من در این ۹ ساعت برای اینکه کمی در اتاق راه بروم و یا آب یا قهوه‌ای بخورم از روی صندلی بلند می‌شدم حتی آمریکایی‌ها شامشان را نیز در اتاق مذاکرات صرف کردند و به هر جهت مذاکرات پیچیده و خسته کننده‌ای بود چرا که این مذاکرات سخت و تکراری بود.
وزیر امور خارجه کشورمان گفت: اگر شما بخواهید مانع از این شوید که حقوق مردم پایمال نشود ممکن است یک موضوع را مجبور باشید بیش از صد‌ها بار تکرار کنید اما از زمانی که توافق ژنو در آذرماه ۹۲ را به تصویب رساندیم ۱۶ ماه است که مشغول به رایزنی هستیم و در این ۱۶ ماه مسائل عوض نشده است چرا که چند موضوع مشخص است و مواضع آن‌ها به ویژه قبل از توافق ژنو کاملاً روشن و مشخص بود به خاطر اینکه خواستار تخریب تاسیسات اراک با بلدوزر و گل گرفتن در فوردو بودند و تاکید می‌کردند که ایران بیش از ۲۰۰ یا ۳۰۰ سانتیریفیوژ نمی‌تواند داشته باشد. همچنین خواستار محدودیتهای چند دهه‌ای بودند. این مواضع را در خرداد سال گذشته که تازه پیشرفت کرده بودند شاهد بودیم اما آن‌ها فهمیدند که نمی‌توانند برنامه هسته‌ای ایران را تعطیل کنند.
- ايران از ابتدا پاي ميز مذاكره حاضر بود
ظریف با اشاره به اظهارات رئیس جمهور مبنی بر اینکه تحریم‌ها برای کشاندن ایران به پای مذاکره نبود چرا که ما از ابتدا پای میز مذاکره بودیم گفت: ما قبل از تحریم‌ها نیز پای میز مذاکره بودیم. زمانی که در دولت هشتم آقای روحانی به عنوان دبیر شورای امنیت ملی مسئول رسیدگی به پرونده هسته‌ای ایران بودند و بنده نیز سرپرستی تیم مذاکره کننده را بر عهده داشتم ما در پای میز مذاکره قرار داشتیم و تحریم نیز وجود نداشت و فقط حرف زور را قبول نمی‌کردیم.
رئیس دستگاه دیپلماسی ایران اضافه کرد: سخت‌ترین تحریم‌هایی که در طول تاریخ سازمان ملل متحد منهای تحریم‌هایی که علیه دولت صدام اعمال شد علیه دولت ایران بود. همچنین سنگین‌ترین تحریم‌هایی که علیه کشور ایران صورت داد و تحریم‌های اتحادیه اروپا همگی علیه کشورمان بود و این مجموع اقدامات برای این نبود که ایران را پای میز مذاکرات بکشانند بلکه برای این بود که ایران را به تسلیم وادار کنند.
وی با اشاره به اظهارات جان کری پس از بیانیه لوزان گفت: وزیر امور خارجه آمریکا به نکته بسیار مهمی اشاره کرد و آن این بود که ما نمی‌توانیم مردم ایران را وادار به تسلیم کنیم و این گونه گفت شاید برای تبلیغات قشنگ باشد که بگوییم مردم ایران را به زانو درآوردیم اما در واقع این گونه نیست و همین که این واقعیت توسط مردم و بزرگ‌ترین کشورهای قدرتمند ظاهری دنیا مشخص شد بسیار مهم است.
ظریف با اشاره به اینکه قبل از ورود پرونده هسته‌ای کشورمان به شورای امنیت ما با انگلیس، آلمان و فرانسه مذاکره می‌کردیم گفت: دلیل اینکه امروز برخی ۵+ ۱ را ۳+ ۳ می‌خوانند این است و پس از اینکه پرونده ما به شورای امنیت رفت اعضای دائم وارد شده و ۵+۱ شد و این ۶ کشور همگی در تمامی تحریم‌ها مشارکت کردند علی رغم اینکه ما روابطمان با برخی از کشورهای اروپایی، روسیه، چین روابط گسترده و در برخی موارد روابط استراتژیک داریم اما هر ۶ قطع نامه‌ای که علیه جمهوری اسلامی ایران در شورای امنیت از دید بسیاری از مردم جهان به ناحق عنوان شد هر ۵ عضو به آن رای مثبت دادند و این قدرت‌ها برای این گرد هم آمدند تا مردم ایران را به زانو دربیاورند.
وزیر امور خارجه کشورمان ضمن تبریک به ملت ایران برای اینکه وزیر امور خارجه آمریکا اذعان داشت که نمی‌توانیم مردم ایران را به زانو درآوریم گفت: جان کری لغت جالبی را برای این اظهار نظر خود اظهار کرد، ما خاطرمان هست انقلاب اسلامی ایران با قیام حضرت امام در برابر کاپیتالاسیون آغاز شد و لغت اقای کری به کار برد این بود که ما نمی‌توانیم مردم ایران را به «کپیچولیشین» وادار کنیم و این نشان می‌دهد که پیام و آرمان‌های امام که باید در مقابل تسلیم، ایستادگی کرد هم اکنون در مذاکرات حاصل شده است و امیدواریم این مذاکرات به کمک و حول و قوه الهی و حمایت مردم به نتیجه برسند و اگر طرف مقابل در مرحله نگارش زیاده خواهی کند ما مقاومت خواهیم کرد.
- هيچ گاه امنيت همسايگانمان را با كسي معامله نمي‌كنيم
ظریف افزود: ما هیچ‌گاه مشکلات خودمان را به هزینه همسایگانمان حل نخواهیم کرد و هم چنین هیچ‌گاه امنیت همسایگانمان را با کسی معامله نمی‌کنیم. امنیت همسایگان ما امنیت ماست و قابل معامله نیست.
وزیر امور خارجه تاکید کرد: اگر ما در منطقه ناامن زندگی می‌کنیم برای همه ناامن است. منطقه خلیج فارس و آسیای میانه حوزه‌های امنیت ملی اصلی و اولویت دار سیاست خارجی ما هستند. ما زیاده خواهی نکرده و به دنبال هیچ چیزی فرا‌تر از حق خود نبودیم اما طرف مقابل از ابتدا برنامه‌ای را تدوین کرده و یا برنامه‌ای تدوین شده بود.
رئیس دستگاه دیپلماسی با بیان اینکه رژیم صهیونیستی و تندروهای آمریکایی به دنبال تدوین برنامه‌هایی بودند اظهار داشت: بعضی آب را در آسیاب دشمنان خود می‌ریختند تا از ایران خطر امنیتی بسازند و ایران را منشا تهدید جلوه بدهند و می‌گفتند ایران دنبال سلاح است و هم چنین می‌گفتند ما باید ۴ مسیر ایران به سمت سلاح هسته‌ای را ببندیم. اگر شما می‌گویید که ما این ۴ مسیر را می‌بندیم باید بگویم که این ۴ مسیر را خودمان را بستیم. این مسیر‌ها را فتوای مقام معظم رهبری بسته است که همواره بر این امر تاکید دارند که استفاده از سلاح کشتار جمعی حرام شرعی است و این مسیر‌ها را تاریخ بسته است و شما نمی‌توانید ببینید.
وی با اشاره به ماهیت شورای امنیت ملی تصریح کرد: آیا آمریکا می‌داند این شورا وظیفه‌اش چیست که می‌گوید از طرف آن حرف می‌زند؟ این شورا در زمانی که بنده به عنوان کاردار جوان ایران در سازمان ملل ماموریت داشتم وقتی که از سفیرشان وقت ملاقات داشتم که بگویم در جنگ تحمیلی عراق علیه ایران سلاح شیمیایی استفاده کرده است اجازه ملاقات را به بنده ندادند و این نشانه افتخار نیست و آن‌ها هیچ قدرتی ندارند.
ظریف افزود: عراق علیه ما سلاح شیمیایی استفاده کرد و حتی بازرسانی از سازمان ملل آمدند و بازدید کردند اما شورای امنیت ملی ساکت نشست و چیزی نگفت و حتی حاضر نشدند یک بار صدام را به اسم محکوم کنند. علی رغم اینکه سازمان ملل و دبیر کل این سازمان گفته بود تا اینکه در شهر حلبچه از این سلاح شیمیایی استفاده شد.
وزیر امور خارجه افزود: من به «جان کری» گفتم سازمان سیا یک برنامه منسجم تبلیغاتی را تدارک دیده بود که بگوید ایران از سلاح شیمیایی استفاده کرده است نه عراق لذا ما با این سابقه تاریخی و آن‌ها با این سابقه تاریخی سخن می‌گویند. یکی از آن‌ها گفت که من نمی‌خواهم راجع به آن زمان صحبت کنم و یکی دیگر گفت ما متاسفیم از اقداماتی که علیه شما انجام داده‌ایم و دیگری گفت ما می‌خواهیم آینده متفاوتی را با شما شکل دهیم اما در واقع ما به آن‌ها یادآوری کرده‌ایم که شما زیاده خواهی می‌کنید.
رئیس دستگاه دیپلماسی تاکید کرد: من بیشتر این موارد را به صورت حضوری گفتم و این گونه نیست که ما در مذاکرات چیزی بگوییم و سپس بیاییم چیز دیگری را بگوییم. ما همان چیزی را که بوده است را مطرح کردیم مخصوصا با مردم خودمان چرا که تاکید کردیم باید با مردم خود روراست باشیم زیرا مذاکره یعنی بده بستان و افتخار ما این است در مقابل شش کشور قدرتمند جهان ایستادیم و خودشان گفتند که ما نتوانستیم ایران را تسلیم کنیم.
وی با اشاره به صحبت‌هایی که باراک اوباما در گذشته درباره پرونده هسته‌ای ایران گفته بود اظهار داشت: وی گفته بود اگر در اختیار من بود نمی‌گذاشتم از برنامه هسته‌ای ایران پیچ و مهره‌ای باقی بماند اما مجبورم با این‌ها مذاکره کنم به همین جهت می‌توانیم مطمئن شویم که این برنامه هسته‌ای صلح آمیز و این بزرگ‌ترین سند افتخار مردم است و من از رسانه‌ها می‌خواهم که این سندهای افتخار را به مردم بگویند.
ظریف تاکید کرد: خصومت آمریکا با کشور ما حرف جدیدی نیست. آمریکا برای مصارف داخلی خود و خوشحالی هم پیمانانش و رای جمع شدن در انتخاباتشان حرف‌هایی می‌زند و نگرانند و چهره نگرانی در هنگام صحبت کردنشان وجود دارد در صورتی که ما یک نعمت بزرگی داریم که مدیون خون شهدا هستیم و راحت حرف می‌زنیم و از گروه فشار یا دولتی نمی‌ترسیم و می‌توانیم سر خود را بالا برده و هراسی نداشته باشیم.
- زورگویی آمریکا نشانه قدرت نیست، دنیا تغییر کرده است.
رئیس دستگاه دیپلماسی درباره «فکت شیت» و متن توافق نامه اظهار داشت: وزارت امور خارجه چیزی را منتشر نکرده است و یک رشته از دستاورد‌ها نوشته شده است. آمریکایی‌ها می‌گویند مذاکره این است در متنی که موگرینی و بنده خواندم متاسفانه در صدا و سیما حرفی زدند که حرف‌های خوبی نبوده است و از شخصی که مصاحبه شده بود در این باره انتقاد کردم و گفتن که چرا گفتید که متن بنده و خانم موگرینی فرق می‌کند و ایشان گفتند که من صحبت‌های موگرینی که به زبان انگلیسی بود را گوش نکردم و مترجم همزمان وقتی که ترجمه می‌کرد حرف شما و مترجم فرق می‌کرد. متن بنده و مگرینی حدود یک ساعت و نیم قبل از مصاحبه مطبوعاتی آماده شده بود که خودمان در این باره مذاکره کرده بودیم.
وی افزود: البته این متن حقوقی نیست بلکه بیانیه مطبوعاتی است چون ما از ابتدا گفته بودیم ما یک توافق داریم و توافقی است که حداکثر در تیر ماه انجام شود. این بیانیه مطبوعاتی بیانیه مشترک بود که ما مذاکره کردیم و دو الی سه ساعت طول کشیده بود. ما بر روی راه حل‌ها بحث کردیم و این راه حل‌ها به شکل چک نویس و هنوز اختلاف نظر و پرانتز دارد. این بیانیه بین خودمان تدوین شد و چند دور هم مذاکره شد. همکاران بنده آن را ترجمه کردند و من به همکارانم گفتم که باید مطمئن باشیم که عین متن ترجمه شود و ما به جلسه وزرا در اختتامیه رفتیم و بنده و عراقچی دوباره این متن را مشاهده کردیم تا کم و زیادی از متن اصلی نداشته باشد و اطمینان پیدا کنیم و وزرا منتظر ما بودند که بتوانیم یک ترجمه دقیقی برای متن داشته باشیم.
ظریف در ادامه با اشاره به اینکه وزرای خارجه و نمایندگان چین و روسیه در صف اول نشسته بودند و مترجم هم داشتند گفت: ولی با این شرایط هم هیچ کس به من نگفت که می‌خواهیم ترجمه شما را چک کنیم و این نشان می‌دهد که آن‌ها به نمایندگان مردم ایران اعتماد دارند.
وزیر امور خارجه گریزی هم به سخنگوی فارسی زبان وزارت خارجه آمریکا زد و اظهار داشت: حتی او هم نگفت که ترجمه شما غلط است اما برخی دوستان ما گفتند غلط است.
رئیس دستگاه دیپلماسی با بیان اینکه ما راجع به راه حل‌هایی که مجموعه مفهومی است و قرار است به متن نگارش شود صحبت کردیم اظهار داشت: قرار است متن نهایی در پایان مذاکرات به عنوان متن کامل دربیاید.
وی در خصوص ایرادی که به تیم مذاکره کننده گرفته شد افزود: به ما گفتند که چرا بالای این متن نوشته شده «این متن حقوقی نیست» و ما هم در جواب گفتیم چون این متن چک نویس است.
ظریف ادامه داد: در مورد تعلیق تحریم‌ها نماینده اتحادیه اروپا به شرمن ایمیل زده بود که چرا موضع ما را خلاف گفتید و حتی به خود کری هم اعتراض رسمی کرده است.
وزیر امور خارجه خاطر نشان کرد: ما در ژنو تفسیر ندادیم بلکه عین توافق را بیرون دادیم اما آن‌ها fact sheet دادند.
رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان با تاکید براینکه بیانیه مطبوعاتی الزام آور نیست تصریح کرد: اگر چه چک نویس مهم است و تدوین آن را هم شروع کردیم اما یک سند حقوقی نیست ولی در نهایت تا ۱۰ تیر توافق نهایی می‌کنیم.
وی افزود: البته هنوز تصمیم نگرفتیم که توافق را امضا کنیم یا اینکه صادر کنیم ولی همه در این توافق کردیم که یک قطعنامه تحت ماده ۴۱ فصل هفتم منشور ملل متحد در شورای امنیت صادر شود که تمام قطعنامه‌های قبلی را نقض می‌کند و این توافق را تایید می‌کند.
ظریف تاکید کرد: با طی این مراحل توافق می‌شود این توافق یک توافق بین المللی می‌شود و ما الان در حال بررسی رسیدن به آن راه حل‌ها هستیم تا توافق بین‌المللی را نهایی کنیم.
وزیر امور خارجه در توضیح توافق بین المللی گفت: در این توافق یک جملات و عباراتی است که یک جمله کامل هستند.
رئیس دستگاه دیپلماسی با قطع نمودن سخنان خود تاکید کرد: آمریکایی‌ها متنشان را چهارشنبه آماده کرده بودند اگر چه ما تا ۶ صبح کار می‌کردیم ولی متن خود را از قبل آماده کرده بودند.
وی با اشاره به اینکه ما تعهد داریم چیزی خلاف واقع نگوییم بیان داشت: ممکن است ما روزی برای تنظیم افکار عمومی متن تعیین شده را انتشار دهیم.
وزیر امور خارجه کشورمان با بیان اینکه ما به همه راه حل‌ها رسیدیم تصریح کرد: راه حل‌ها همین است اما ممکن است طرز نگرش آن‌ها متفاوت باشد.
وی تاکید کرد: در چک نویس بیانیه من و خانم موگرینی راجع به تعداد سانتریفیوژ‌ها صحبت شد که بیش از ۵ هزار سانتریفیوژ در نطنز و بیش از هزار سانتریفیوژ در فردو فعالیت خواهد کرد و سانتریفیوژهایی که در نطنز هستند غنی سازی خواهند کرد.
ظریف ادامه داد: تصمیم نظام این است که سانتریفیوژهایی که در فردو هستند به عنوان روش ما که برای کار خودمان استفاده می‌کنیم آنجا باشند و بنا نداریم که به آن سانتریفیوژ‌ها غنی سازی کنیم و همچنان که آمریکایی‌ها گفته‌اند مواد شکاف ناپذیر به سانتریفیوژ‌ها تزریق نشود و ما هم هیچ‌گاه خلاف این را نگفته‌ایم. آمریکایی‌ها هیچ جا نگفته‌اند که هزار سانتریفیوژ در فردو خواهد بود و از مواردی هم هست که در آن پرانتز نیست و روی آن توافق است که ما هزار سانتریفیوژ که زنجیره‌اش در حال چرخش بدون مواد است آنجا باقی می‌ماند.
وزیر امور خارجه کشورمان با تشکر از رئیس سازمان انرژی اتمی و سایر همکارانش ادامه داد: ما می‌خواهیم مذاکرات به نتیجه برسد و می‌دانیم که مردم حق دارند که بدانند اما نمی‌خواهیم کاری کنیم که مانع از به نتیجه رسیدن این توافق بشود و الان نمی‌خواهم به طرف مقابل خرده گیری کنم چنانکه بعد از فکت شیت ژنو نشان داد ما عین توافق را خواندیم و این توافق هم به عنوان یک سند بین المللی منتشر خواهد شد و اگر سندی هم باشد که من نتوانم روی آن اطمینان داشته باشم نمی‌پذیرم و هیچ سند توافق شده‌ای صددرصد به نفع یک طرف نیست و افتخار ما این است که با شش کشور مذاکره کنیم و نتوانند خواسته‌هایشان را به ما تحمیل کنند اما ما هم باید کارهایی را انجام دهیم که در مسیر جلوگیری از پیشرفت صنعت هسته‌ای نیست بلکه در راستای اعتمادسازی است.
وی خاطر نشان کرد: چون طرف مقابل به صراحت گفته است که ما انتخاب دیگری نداریم می‌توان به آینده این توافق امیدوار بود و انتخاب دیگر انتخاب نامناسب‌تری است و در حالی که ۸ کشور بیشتر در دنیا غنی سازی نمی‌کنند پذیرفته‌اند ایران غنی سازی کند نشان دهنده آینده روشن است و ما باید این مذاکرات را با بزرگ منشی ایرانی پیگیری کنیم و در مذاکراتمان اهل دروغ و دورویی نیستیم.
ظریف گفت: معتقدم که همه مذاکرات را با بزرگ منشی ایرانی پیگیری کنیم و طرف‌های غربی باید بدانند که ما اهل دو رویی نیستیم و صادقانه مذاکره می‌کنیم.
رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان اظهار داشت: در آمریکا اوباما و وزیر امور خارجه این کشور بسیار تحت فشار هستند اما در این کشور گروهی معتقد بودند که اصلاً ایران نباید در مسئله هسته‌ای خود بحث تحقیق و توسعه را داشته باشد و هم اکنون این در بیانیه به ایران این حق داده شده است.
وی ادامه داد: تحریم‌هایی که علیه ایران وضع شده است سه قسمت است. قسمت اول تحریم‌های شورای امنیت است قسمت دوم تحریم‌های آمریکا و قسمت سوم تحریم‌هایی است که اتحادیه اروپا اعمال کرده است و بر اساس آن بیانیه‌ای که موگریمی خواند کلیه قطعنامه‌های شورای امنیت از روز توافق حذف می‌شود و این شورا تنها نظارت بر اجرای توافق را بر عهده خواهد داشت.
ظریف گفت: اگر توافق انجام شود و در شورای امنیت به تصویب برسد دیگر آن بحثی که جمهوری خواهان در کنگره مطرح کرده بودند مبنی بر اینکه هر توافقی با اوباما تنها تا پایان دوره ریاست جمهوری وی اعتبار خواهد داشت منتفی خواهد شد.
وزیر امور خارجه کشورمان ادامه داد: شورای امنیت ۶ قطع نامه علیه ایران تصویب کرده است و قطع نامه ۱۹۲۹ شورای امنیت یک فاجعه بزرگ بین المللی است و در توافق نامه ژنو در بحث تعلیق یا حذف تحریم‌ها سوء تفاهم‌هایی وجود داشت که دلیل آن نیز برداشت متفاوت از یک لغت بود اما در بیانیه اخیر از کلمه‌ای استفاده کرده‌ایم که در نظر غربی‌ها نیز به معنای «لغو» است و بر اساس آن تحریم‌ها لغو شوند.
ظریف اظهار داشت: البته برخی از بندهای قطع نامه‌های شورای امنیت که مربوط به اقلام اشاعه‌ای و تسلیحاتی است از قطعنامه شورای امنیت خارج خواهند شد اما لغو نمی‌شوند و به عنوان محدودیت برای مدت زمان معینی که روی آن توافق خواهد شد اعمال می‌شود.
رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان بیان داشت: روزی که قطع نامه تصویب شود طرفین باید اقداماتی انجام دهند و بین تصویب و اجرایی شدن توافق فاصله وجود دارد و ما نیز باید اقداماتی در فوردو، نطنز، اراک و دیگر تجهیزات هسته‌ای انجام دهیم که مورد توافق مسئولان نظام است و این اقدامات قطعاً بیهوده نخواهد بود و طی یک بازه زمانی انجام خواهد شد.
وی با اشاره به اظهارات سخنگوی وزارت خارجه آمریکا مبنی بر اینکه لغو تحریم‌ها ۶ ماه به طول خواهد انجامید گفت: این نظر وی است و بستگی به فعالیت دو طرف در این مدت دارد اما بهترین تضمین برای ما قطعنامه شورای امنیت است که با تصویب این شورا کشورهای طرف مذاکره با ایران باید به مباحث توافق شده عمل کنند.
ظریف اظهار داشت: از روزی که این قطعنامه اجرایی شود و آژانس انرژی اتمی تایید کند که ما اقدامات لازم را انجام داده‌ایم در آن لحظه آمریکا موظف است کلیه تحریم‌های اقتصادی و مالی را که علیه ایران وضع کرده بود متوقف سازد.
وزیر امور خارجه کشورمان در ادامه بیان داشت: بر اساس حقوق بین الملل دولت آمریکا متعهد می‌شود که کلیه تحریم‌ها را لغو کند اما در اتحادیه اروپا وضعیت فرق می‌کند و بعد از نهایی شدن توافق در همان روز بلافاصله تحریم‌ها لغو خواهد شد.
ظریف با بیان اینکه معماری تحریم‌ها توسط آمریکایی‌ها حفظ نخواهد شد افزود: امروز وزارت خزانه داری آمریکا بیانیه داده است که مردم آمریکا را متوجه کند که هنوز تحریم‌ها لغو نشده است و این خود نشاندهنده مسائلی است و دو طرف می‌توانند در صورتی که توافق توسط طرف مقابل لغو نشود آن را متوقف سازند و در این شرایط قطعاً معماری تحریم‌ها حفظ نخواهد شد.
رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان اظهار داشت: آمریکا اگر بخواهد بعد از توافق هسته‌ای با ایران اقدام دیگری انجام دهد و بر خلاف قطعنامه جدید شورای امنیت عمل کند و مجدداً ایران را تحریم کند دیگر این تحریم‌ها بی‌ارزش خواهد شد.
وی گفت: پیشنهادهایی مطرح شده است که در صورت پذیرش آن توسط طرف مقابل دیگر تحریم‌ها با موضوعات مختلف باز نخواهد گشت. اگر به توافق برسیم حتماً توافقی دو طرفه است و در این توافق ما به نیروگاه آب سنگین اراک دست یافته‌ایم و این در صورتی است که در گذشته غربی به شدت با آن مخالف بودند.
ظریف با بیان اینکه برخی از اقدامات ایران در جهت منافع ماست گفت: نیروگاه اراک را ما طراحی می‌کنیم اما به دلیل تحریم‌ها برخی از قطعات را از بازار سیاه خریداری کرده و این همواره برای ما مشکل ساز بوده است زیرا برخی اوقات این قطعات عملکرد تخریبی دارد و ما را دچار مشکل می‌کند.
وزیر امور خارجه کشورمان ادامه داد: ایران به دنبال سلاح هسته‌ای نیست و هر چه گفته و نوشته اجرا می‌کند و اگر آن‌ها تحریم‌ها را برگردانند دیگر اعتباری در میان افکار عمومی جهان نخواهند داشت و ما به دنیا نشان داده‌ایم که روی حرفمان می‌ایستیم و اگر خیانت کنند ما هم می‌توانیم به سرعت مسئله هسته‌ای خود را بازگردانیم.
ظریف اظهار داشت: اگر توافق نامه‌ای امضا شود ما عین آن توافق را انتشار می‌کنیم و مردم ایران آگاه هستند و دروغ هم پایدار نخواهد ماند و به سرعت در دنیای ارتباطات مسائل هویدا می‌شوند.
- بيانيه مطبوعاتي به معناي توافق دو مرحله‌اي نيست
رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان بیان داشت: ایران با توافق دو مرحله‌ای مخالفت کرده است و بیانیهٔ اخیر تنها یک بیانیه مطبوعاتی است و بر خلاف آنکه برخی در داخل می‌گویند به معنای توافق دو مرحله‌ای نیست.
وی ادامه داد: آن هزار سانتیریفیوژ در فوردو برای آن است که خیالمان راحت باشد. تاسیسات ما برپاست زیرا شرایط ما امروز در حال تغییر است چرا که روزی دنیا به ما می‌گفت فوردو و نطنز باید تعطیل شود اما امروز این قطعنامه شورای امنیت خواهد گفت که ۵ هزار سانتیرفیوژ در نطنز خواهد چرخید تا زمانی که طرف مقابل متعهد به تعهداتش است و هیچ کشوری بیش از ایران معتهد به تعهداتش نخواهد بود.
ظریف تصریح کرد: خود اقای کری اذعان داشت که در یک سال و نیم گذشته ایران همه تعهداتش را اجرا کرده است و این هم به خاطر این بود که ما نمی‌خواستیم بهانه‌ای به دست کسی بدهیم و این مدت را در حالی گذراندیم که دنیا فهمید ما بر روی حرف خود ایستاده‌ایم و هر زمان که توافق نهایی شود در آن، این اختیار را خواهد نهاد که اگر طرف مقابل تعهدات خود را لغو کرد طی یک روند زمانی کمتر از دو ماه اقدامات مربوطه را انجام دهیم.
وزیر امور خارجه کشورمان با اشاره به مطلبی در «آسوشیتیدپرس» مبنی بر اینکه اکنون می‌دانیم غنی سازی تنها در نطنز صورت می‌گیرد و اگر بخواهیم به ایران حمله کنیم کار برای ما آسان خواهد بود، گفت: هنگامی که ما هزار سانتیرفیوژ در فوردو داریم یعنی فوردو پابرجاست و حتماً گروهی دلشان پر می‌زند برای اینکه به ایران حمله کنند اما نه جراتش را دارند و نه توان آن را. همچنین در فوردو هزار سانتیرفیوژ وجود دارد که هر زمان می‌تواند به کار بیفتد و کسی نباید فکر کند که می‌تواند با تهدید حمله نظامی از پای دربیاورد.
ظریف اضافه کرد: آن‌ها ۸ سال جنگ را بر ما تحمیل کردند و در آن سلاح شیمیایی به کار بردند و ما به یک باوری رسیدیم که این مبنای قدرت ماست و من دست همه فرماندهان و سربازان کشورمان را می‌بوسم که از مرزهای ما دفاع می‌کنند.
رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان گفت: نیروهای مسلح ما بحمدالله توان بازدارندگی خوبی دارند اما نهایت این توان و بازدارندگی ما اعتقاد مردم به خدا و قدرت لایزال الهی است و همچنین اینکه مردم باور کنند آمریکا ابرقدرت نیست چرا که اگر آمریکا ابرقدرت بود پای میز مذاکره با ایران نمی‌نشست و این را به صراحت گفتند که ما چون نمی‌توانیم به پای مذاکره با ایران آمده‌ایم.
وی ادامه داد: ما رکتور آب سنگین اراک را به خاطر اینکه تکنولوژی آن را داشتیم ساختیم. ابتدا ما یک پالایشگاه آب سنگین ایجاد کردیم و هنوز هم راکتور تا مرحله عملیاتی شدن فاصله زیادی دارد و باید توجه داشت هیچ کس نمی‌خواست قبول کند که اراک آب سنگین باشد و آخرین موضوعی که پذیرفته شد آب سنگین اراک بود چرا که همه می‌گفتند آب سنگین یعنی بمب اما جواب ما این بود که راکتور آب سنگین می‌تواند صلح آمیز باشد.
ظریف تاکید کرد: ما به دنبال این هستیم چون این تکنولوژی را توانستیم خودمان تولید کنیم آن را به سرانجام برسانیم لذا گفتیم ما می‌آییم این راکتور را بازطراحی می‌کنیم چون طراحی آن به نوعی چند دهه قدیمی است و ما دوست داریم همزمان با اینکه یاد گرفتیم راکتور آب سنگین را درست کنیم راکتور آب سبک را نیز راه اندازی کنیم و اینکه ما چرا ما به سراغ راکتور آب سنگین رفته‌ایم دلیلش آن بود که آن را بلد بودیم اما اگر دنیا بیاید و همکاری کند تا ما فناوری راکتور آب سبک را یاد بگیریم به همه فناوری‌ها دست پیدا کرده‌ایم. ما دوست داریم آخرین فناوری راکتور آب سنگین را داشته باشیم و در کنار آن نو‌ترین فن‌آوری راکتور آب سبک را داشته باشیم و نکته‌ای که در کاغذی که دوستان ما تهیه کردند و در فکت شیت آمریکایی‌ها وجود دارد و در توافق هم هست این است که در زمینه پیشرفته‌ترین راکتورهای تحقیقاتی با ما همکاری شود اما ما امیدی به خارجی‌ها نبسته‌ایم و می‌خواهیم همه چیز را خودمان یاد بگیریم.
وزیر امور خارجه کشورمان افزود: مبنای ما مالکیت در فناوری است و این سیاست دولت و نظام است و می‌دانیم که کشورهای صنعتی بار‌ها ما را در وسط کار گذاشتند و همه موارد را ما خودمان تمام کردیم و من فکر می‌کنم ما وارد عرصه یک بالندگی هسته‌ای و فناوری خواهیم شد و آن چیزی که رئیس جمهور تاکید کردند که باید سانتریفیوژ بچرخد و چرخ زندگی مردم نیز بچرخد ان‌شاءالله تحقق پیدا خواهد کرد.
ظریف با اشاره به اینکه توافق زمانی دائمی خواهد شد که به تصویب مجلس برسد گفت: این موضوع را آمریکایی‌ها می‌دانندو البته ما قرارمان این است که به نظام‌های داخلی یکدیگر کاری نداشته باشیم اما همین موضوع را نیز نمی‌دانیم که در توافق نهایی می‌خواهیم با آنچه کار کنیم چرا که شاید تصمیم بگیریم ما هم مقررات داخلی وارد بکنیم و آن‌ها نیز متقابلاً این کار را انجام بدهند و آن چیزی که در پروتکل الحاقی وجود دارد عین آن چیزی است که ما گفتیم یعنی اجرای داوطلبانه آن و حتی زمانی که داوطلبانه پروتکل را اجرا می‌کنید دسترسی‌ها به تاسیسات همان چیزی خواهد بود که در پروتکل آمده و این دسترسی‌ها را ما فراهم خواهیم کرد اما مجلس شورای اسلامی در آخر آن را تصویب کند، همان طور که آن‌ها می‌‌ویند در آخر کنگره باید تمام تحریم‌ها را لغو کند.
رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان گفت: می‌دانیم زمانی پروتکل الحاقی برای کشور دائمی و الزام آور خواهد که مجلس شورای اسلامی آن را تصویب کند و ما یقیناً به مکانیسم‌های داخلی خودمان متعهد هستیم چرا که این دولت دولتی قانون مدار است و دو سال است که بودجه خود را سر وقت داده و موارد نقض مقررات ندارد.
رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان در توضیح ۳. ۱ اظهار داشت: بر اساس پادمان امکاناتی وجود دارد که شما تا ۱۸۰ روز قبل از اینکه اورانیوم را به دستگاهی تزریق نکنیم نباید به آژانس خبر دهیم بنابراین ما می‌توانستیم نطنز را بسازیم و در آن سانتریفیوژ هم نصب کنیم اما تا زمانی که به آن اورانیوم تزریق نکردیم قانوناً به آژانس اطلاعی ندهیم. اتفاقاً نطنز چنین رویه ایی داشت و این همان دلیلی است که ما می‌گوییم کل این بازی غیر قانونی است چون ما عضو قرارداد پادمان بودیم و ۳. ۱ را اجرا نمی‌کردیم.
وی اضافه کرد: اکثریت اعضای پادمان قریب به اتفاق ۳. ۱ را پذیرفته‌اند و شاید تنها جمهوری اسلامی ایران باشد که به دلیل نقض عهد آن‌ها در واقع این کار را نکرده است.
ظریف گفت: تمام این چیزهایی که ما می‌خواهیم بپذیریم خیلی بیشتر از آن را کشور ژاپن در مدت بیست سال مشغول به اجرای آن است و همه نگران جاسوسی صنعتی هستند چرا که جاسوسی صنعتی در غرب یکی از دعواهای مهم بین چین و آمریکا، ژاپن و آمریکا است.
ظریف در پاسخ به سوالی مبنی براینکه براساس بیانیه سوئیس تحت توافق ایران ۶ هزار و ۱۰۴ سانتریفیوژ است که ۵ هزار و ۶۰ تای آن مدت ۱۰ سال غنی سازی می‌کند سانتریفیوژ‌ها از نوع IR۱ خواهد بود این تعداد سانتریفیوژ‌ها قرار است چه میزان و چند سو غنی سازی کند گفت: IR۱ که سوئش مشخص است و در شرایط کنونی ما نیازی به چیز زیادی نداریم. ما توافق کرده‌ایم که این ذخایرمان را در بازار بین المللی بفروشیم و اورانیوم بخریم.
وزیر امور خارجه کشورمان ادامه داد: ۱۹۰ زمانی است که تولید سوخت بوشهر را انجام دهیم. باید بتوانیم می‌له سوخت را بسازیم که به حمدالله توفیقات خوبی داشتیم. خود این قرص‌های سوخت را ساختیم اما این یک روند است. قرص‌های سوخت و می‌له‌های سوخت ما باید یک لیسانس بین المللی بگیرد. یک نکته را در نظر بگیریم. ۱۹۰ هزار سو با IR۱ نطنز را پر می‌کند. IR۱ یک سو است. نطنز ما یک چیزی حدود ۵۰ هزار سانتریفیوژ جا می‌گیرد در حالی که IR۸ ما ۲۰ سو است. اگر نطنز را با IR۸ پر کنیم ۸۰۰ هزار سو دارد در صورتی که شما متوجه پیشرفت هستید. شما IR۸ را از روزی که توافق حاصل شد می‌توانید شروع کنید به تست کردن گاز با آن.
وی اضافه کرد: ما داریم این فناوری را بومی تولید می‌کنیم. در مورد زمان بندی یک مقدار بادقت پیش می‌بریم. در دنیا مثلا آمریکایی‌ها ۱۵ سال است که روی یک سانتریفیوژ کار می‌کنند که هنوز به تولید نرسیده. این‌ها نگرانی‌های بی‌موردی است. ما ضمن یک روند بین المللی این کار‌ها را پیش می‌بریم.
ظریف تاکید کرد: ما مدیون و وام دار شهدا هستیم. من سپاس خود را از خانواده شهدا اعلام می‌کنم. هم بعد از توافق ژنو به فرودگاه تشریف آوردند و این بار هم به من نامه دادند و تشکر کردند. من یک بار دیگر سر تعظیم فرود می‌آورم به شهدای هسته‌ای انقلاب و جنگ تحمیلی و ان شاءالله خداوند روحشان را با روح سرور شهیدان محشور کند.
وزیر امور خارجه کشورمان در ادامه با بیان اینکه پرونده ما بعد از ده سال به حالت عادی برمی گردد تصریح کرد: آنچه ما و آقای کری گفتیم محدودیتهای غنی سازی ما ده ساله خواهد شد و بعد از آن روند خود را طی می‌کند.
وی خاطر نشان کرد: الان این حرف‌ها را زدن ایجاد تکرار می‌کند. یک بحثی را مخالفین توافق یعنی نتانیاهو در کنگره مطرح کرد که این‌ها می‌خواهند اجازه دهند که ایران بعد از ۱۵ سال بمب بسازد اولین کسی که این حرف را رد کرد من بودم. در مصاحبه با nbc گفتم چرا دارید مردم را گول می‌زنید؟! تعهدات هسته‌ای ما زمان خاموش شدن نیست. پروتکل الحاقی دائمی است. محدودیت غنی سازی ما ۱۰ ساله است. بعضی اقدامات را ما برای ۱۵ سال قبول کردیم بدین جهت که اعتمادسازی کنیم زیرا برای ما ضرری ایجاد نمی‌کند.
- آمريكا ميداند ايران دنبال بمب هسته‌اي نيست
ظریف ادامه داد: ما که می‌دانیم نمی‌خواهیم بمب بسازیم و رهبری فرمودند که نباید دنبال بمب بروی. م این برنامه برای ما صلح آمیز است. آمریکا می‌داند ایران به دنبال بمب نیست. اسناد علیه ما را خودشان تولید کردند صهیونیست‌ها «ح» را «خ» می‌گویند. حزب الله را خزب الله می‌گویند حماس را خماس می‌گویند، در این حد مستندات آن‌ها دروغ است. نگرانی آن‌ها به دلیل این است که فضاسازی که کرده‌اند دارند فرو می‌پاشد. حرف‌هایی که آن‌ها می‌زنند برای این است که گروه‌ها را آرام کنند. ما هم پذیرفته‌ایم که اقداماتی را انجام داده‌ایم.
وزیر امور خارجه کشورمان در پاسخ به سوال دیگری مبنی براینکه پرونده ایران پس از چند سال عادی می‌شود گفت: ما از تمام حقوق هسته‌ای همین امروز نیز برخورداریم. محدودیتۀهایی را برای مدتی پذیرفته‌ایم. مثلا ما احتمالا قصد نداریم که در حوزه بازفرآوری پلوتونیم هیچ وقت وارد شویم زیرا پلوتونیم مصرفی ندارد که برای ما مفید باشد.
وی ادامه داد: پروتکل الحاقی یک تعهد دائمی است. خود من اولین بار این حرف را در تلویزیون آمریکا زدم که اینقدر مردم را نترسانید. اینقدر مردم را با وحشت افکنی فریب ندهید زیرا بازی رژیم صهیونیستی وحشت افکنی راجع به دیگران است. ما به NPT متعهدیم و تعهد پایانی ندارد.
ظریف تاکید کرد: من با اطمینان می‌گویم ما هیچ تعهد اضافی به کشور وارد نخواهیم کرد و برنامه ما در یک بازه زمانی کاملا عادی خواهد شد. قطع نامه شورای امنیت که الان جنسش عوض می‌شود تحریم‌ها لغو می‌شود و بقیه تحریم‌های دیگر تبدیل به محدودیت می‌شود. ما هنوز مذاکره می‌کنیم که این محدودیت‌ها چه زمانی تعلیق و لغو شود تا زمانی که به این توافق نرسیم توافق نهایی نخواهد بود.
وی تصریح کرد: من با خیال راحت به همه دوستان می‌گویم نگران نباشند. نقد خوب است ولی ما در مذاکره هستیم. اگر بیش از این وارد جزییات شویم دست خود را باز کرده‌ایم لذا منتقدان به مذاکره کنندگان اعتماد کنند.
ظریف افزود: ۳ ماه به ما اجازه دهید تا مذاکره کنیم. این ۸، ۹ روز آخر از سخت‌ترین روزهای زندگی من بوده است. البته بسیار شیرین است زیرا از حقوق مردم دفاع کرده‌ایم من نمی‌گویم که ما اشتباه نمی‌کنیم. ما هم چند انسان ناتوان و محکوم به قدرت خداوندیم اما یک چیزی را باور داریم. باور داریم که آمریکا ابرقدرت نیست وذآمریکا قابل اعتماد نیست.
وی گفت: ما امید داریم که آمریکا و کشورهای غربی بتوانند این خیانت‌هایی را که به مردم ما کرده‌اند قدری تخفیف دهند.
وی خاطر نشان کرد: واقعا مشکل است که شما بنشینید و مدام متن را کلمه به کلمه بخوانید تا اشتباه نشود.
ظریف با اشاره به سخنی از آیت الله جوادی آملی گفت: مردم ما ضمن اینکه عزت و استقامت دارند مردمی بزرگوار و نجیب هستند اگر نجیب نبودیم پای میز مذاکره نمی‌نشستیم. وزیر امور خارجه کشورمان افزود: ادعاهایی که در خصوص مذاکرات هسته‌ای با اشاره به مسائل دفاعی شده است دروغ و این مسئله ساخته اسرائیل است و توانمندی‌های دفاعی ایران خارج از هر گونه بحث و مذاکره است و ما در این باره به هیچ وجه مذاکره نخواهیم کرد.
ظریف افزود: ما اولین کشوری نیستیم که پروتکل الحاقی را پذیرفته‌ایم و روش‌هایی وجود دارد که ما بتوانیم اطلاعات سیاسی خود را حفظ کنیم و اطمینان می‌دهم که ایران هیچ یک از اطلاعات محرمانه خود را در اختیار غربی‌ها نخواهد گذاشت.
رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان تاکید کرد: آژانس انرژی اتمی باید ثابت کند که می‌تواند به عنوان یک سازمان مستقل عمل کند و ما می‌خواهیم آژانس این توانایی را داشته باشد که در ایران فعالیت کند اما این سازمان مهم بین المللی نیز باید اعتماد مردم و مقامات ایران را یک بار دیگر جلب کند.
وی اضافه کرد: تیم مذاکره کننده هسته‌ای تنها راجع به مسائل هسته‌ای مذاکره می‌کند و راجع به مسائل دیگر هیچ مذاکره‌ای نخواهد کرد اما باید به این نکته توجه کنیم که چه کسی در منطقه از جبهه النصره حمایت می‌کند در صورتی که ایران همواره از حکومت قانونی عراق و سوریه حمایت کرده است. مسائلی از این دست اختلافاتی است که بین ایران و آمریکا باقی خواهد ماند اما اگر آمریکا واقع بینانه نگاه کند خواهد دید که تنها کشوری که با تروریسم در منطقه مبارزه می‌کند ایران است و هیچ کشوری در منطقه مانند ایران دارای ساختاری منظم نیست و در ایران دولت‌ها بر اساس انتخابات به قدرت می‌رسند و دیده‌ایم که گروهی مخالف یک دولت در انتخابات برنده می‌شوند.
ظریف تاکید کرد: امنیت همسایگانمان در خلیج فارس امنیت ماست و ما برای همه کشورهای منطقه امنیت را می‌خواهیم.
وزیر امور خارجه کشورمان تصریح کرد: از هفته آینده مذاکرات ایران و ۱+۵ ادامه پیدا خواهد کرد و مذاکرات هسته‌ای دیگر دور بعدی نخواهد داشت.