محمدهادي ملكيان آسيبديدهترين دانشآموز جمع ۵ نفرهاي بود كه روز ۱۰ اسفند دچار حادثه انفجار مين شد و درست يك روز قبل از سالتحويل بر اثر جراحات و عفونت ناشي از مين جان خود را از دست داد. پزشكان مجبور شدند يك پاي او را بعداز انفجار قطع كنند ولي پيچيده و وخيم شدن شرايط جسمي او باعث شد پاي ديگرش نيز همزمان كه تركشهاي مين و سنگريزهها از تن نحيفش بيرون كشيده ميشد، قطع شود. تركشها تقريبا در تمام اعضاي بدنش رخنه كرده بود چشمها، دستها، پاها، كمر و... اما او نوروز سال94 را نديد و در ۲۹ اسفند شهيد شد.
برادر بزرگتر محمدهادي به همشهري ميگويد: «علت اصلي فوت او در پروندهاي كه در فرمانداري است عفونت اعلام شده؛ ولي شب آخر پيش از فوت معده و دهان و چشم و گوش او خونريزي كرد. پيش از اينكه بدن محمدهادي عفوني شود پاي ديگرش هم قطع شده بود و تركش به چشمها و گوشهاي او آسيب زده بود. موج انفجار باعث شده بود كه استخوان دست و 2دندانش بشكند» او با ۵۷درصد سوختگي روستاي جعفرآباد ايلام را براي هميشه ترك كرد.
برادر محمدهادي ملكيان در مورد فرايند رسيدگي به پرونده شهادت برادرش توضيح ميدهد: «پرونده در فرمانداري است و هنوز معلوم نيست قرار است چه كاري انجام دهند. به ما گفتهاند كه از بيمه دانشآموزي او استفاده خواهد شد. از بنياد شهيد هم هنوز خبري نيست. مدارك پرونده در حال جمعآوري است.»
خانواده محمدهادي از مسئولان خواسته بودند كه براي درمان، او را به تهران كه تجهيزات بيشتري دارد منتقل كنند اما چنين نشد. پيش از اين خانواده محمد باباخاني نيز از وزير بهداشت خواسته بودند كه چشم محمد را معاينه كند و در تصميمگيري درباره تركشي كه بينايي محمد را تهديد ميكند به آنها مشورت دهد. پدر محمد باباخاني به همشهري ميگويد: «ترسيدم اوضاع چشم محمد بدتر شود و عفونت كند. دكترها به من گفتند كه ميتوانم 2-3ماهي صبر كنم ببينم وضعيت تركش در بدن محمد چطور ميشود بعد تصميم بگيرم. از وزارت بهداشت هنوز با ما تماس نگرفتهاند. محمد كمي حالت موجيها را دارد و ميلرزد. بدنش تركش دارد. از تهران آمدهايم ايلام ولي هرازگاهي محمد را پيش دكتر چشم ميبرم چون دكترها گفتهاند شايد چشم او ضعيف شود.»
او حال و روز بقيه حادثهديدگان را هم اينطور توصيف ميكند: «مهدي فرزند ديگرم ۱۱ساله است و 38درصد سوختگي دارد و تحت نظر پزشكان است. هر دو روز يكبار براي پانسمان زخمهاي پشت زانو كه عميق هستند به بيمارستان برده ميشود. با تمام مشكلات مالي كه دارم مجبور شدهام برايش اتاق بگيرم و از اقوام بخواهم از او مراقبت كنند. اميرمحمد پيكاني دوباره بهدليل عفونت در بيمارستان بستري شد و امير حسين پيكاني در خانه نگهداري ميشود هر چند حال او نيز اصلا مساعد نيست.»
- بيشترين «بذر مرگ» در افغانستان، ايران و مصر
اگر آنچه روي برگههاي تقويم ثبت ميشود اهميتي دارد، خوب است بدانيد شنبهاي كه گذشت روز جهاني روشنگري درباره خطرات مين بود. افغانستان، ايران و مصر بيشترين اراضي آلوده به مين را در جهان دارند. از مين بهعنوان «بذر مرگ» ياد ميشود. يك حقوقدان با بيان اينكه 42هزار كيلومترمربع از اراضي جمهوري اسلامي بر اثر 8سال جنگ تحميلي عراق عليه ايران در طول نوار مرزي به مين آلوده است، ميگويد«در حال حاضر بين 120تا 140ميليون مين در جهان كار گذاشته شده كه 4ميليون از اين مينها باقيمانده جنگجهاني دوم است.» آنطور كه حسين احمدي نياز ميگويد: مينهاي موجود در ايران كه توسط دشمن بعثي كار گذاشته شده حتي بهرغم مينروبي تا ساليان سال باز هم شمار زيادي از آنها در خاك باقي خواهد ماند و متأسفانه قرباني خواهد گرفت، همچنان كه هفته گذشته 5مرزبان و يك دختر 17ساله در كرمانشاه بر اثر انفجار مين جان باختند.
آموزش دادن مردم مناطق مينگذاري شده يكي از روشهاي مؤثر در جهت جلوگيري از مصدوميت و جان باختن مردم محلي است، هرچند بهگفته اين حقوقدان مينهاي موجود هزينه بسيار گزافي براي پاكسازي دارد و پاكسازي مين 4برابر بيشتر از كار گذاشتن آن زمان ميبرد.
در ايران سالانه بيش از 15تا 20هزار نفر بر اثر انفجار مين كشته و يا مجروح ميشوند كه بيش از 80درصد آنها را غيرنظاميان تشكيل ميدهند. استانهاي ايلام با مساحت يكميليون و 700هزار هكتار، خوزستان با مساحت يكميليون و 380هزار هكتار، استان كرمانشاه با مساحت 691هزار هكتار، آذربايجانغربي با مساحت 59هزار هكتار و كردستان با مساحتي به وسعت يكهزار و 480هكتار، آلودهترين نقاط ايران به مين هستند.
- كودكان؛قربانيان اصلي
انفجار مين در مناطق غربي كشور سالهاست كودكاني را كه از پي بازي سر از هر كوه و دشت درميآورند، معلول ميكند. برفها كه آب ميشود علاوه بر گل و لاي مناطق كوهستاني مينهاي عملنشده را نيز با خود ميآورد.ايران يكي از بزرگترين قربانيان مين در جهان است و وجود ميليونها مين و انواع گلولههاي عمل نكرده، خود دليلي بر اين مدعاست. در ايران سالانه بيش از 150تا 200نفر بر اثر انفجار مين كشته يا مجروح ميشوند كه بيش از 80درصد آنها را غيرنظاميان تشكيل ميدهند. به بچهها ياد بدهيد كه نزديك مينها نشوند. معمولا تعداد زيادي از كساني كه بر اثر انفجار جان خود را از دست ميدهند كودكاني هستند كه درحال بازي روي مين ميروند؛ در مناطقي كه كسي هنوز نقشه مينهاي كار گذاشته شده آن را ندارد... .