در اين حادثه اگرچه يك اشتباه شخصي صورت گرفته و از خودروي مخصوص حمل بار مانند خودروي سواري استفاده شده اما بروز اين حادثه نكات قابل تأملي را به ما متذكر شد. اين حادثه يكبار ديگر كمبود ايمني در جادهها بهويژه در جادههاي غيراصلي را يادآور شد. در سالهاي اخير بارها بحث تعيين تكليف مسئوليت حوادث و آتشسوزيهاي جادهاي (خارج از شهرها) مطرح شده كه نتيجه شفاف و مشخصي نداشته و حد و مرز معيني براي نيروهاي امدادي تعيين نشده است.
اگر سازمان متولي اين حوادث مشخص شده بايد پاسخگوي تأخير يا عدم حضور در محل حادثه باشد و اگر نه بايد بررسي شده و عامل اين بلاتكليفي مشخص و اعلام شود. بايد مشخص شود كه آيا امكانات و تجهيزات مكفي براي امدادرساني بهينه در اختيار آن سازمان قرار گرفته يا خير، و آيا كمپهاي استقرار نيروها جوابگوي نيازها هست و آيا تمام جادههاي كشور تحت پوشش قرار گرفته است؟
آتشنشانان كه مسئول تأمين ايمني شهرها هستند در مواقع پيككاري، مانند شب چهارشنبهسوري يا ايام تعطيلات نوروز با برپايي ايستگاههاي موقت (استقرار) و تأمين نيرو و تجهيزات لازم به خصوص در نقاط پرتردد و مبادي ورودي و خروجي شهرها كنترل و نظارت خود را بر اوضاع ايمني شهر بيشتر ميكنند كه اين تجربه ميتواند براي مقابله با حوادث خارج از شهرها نيز به كار گرفته شود. اين حادثه همچنين اهميت وجود خاموشكنندههاي دستي در خودروها را به اثبات ميرساند. شنيدهها حاكي از آن است كه در اين حادثه تنها تعداد محدودي از خودروهاي عبوري مجهز به خاموشكننده بودهاند كه كفايت نكرده است حال آنكه اگر تعداد بيشتري از خودروهايي كه در لحظات اوليه در محل حاضر بودند خاموشكننده همراه داشتند شايد وضعيت به اين اسفباري نميشد.
متأسفانه فرهنگ ايمني عليرغم تمام تلاشها و آموزههاي سازمان آتشنشاني كشور هنوز آنقدر بالا نرفته و مشاهده ميشود كه بعضي افراد به هنگام سفر به سادگي خاموشكننده خود را از خودرو خارج كرده و به جاي آن لوازم سفر كه قطعا به اندازه خاموش كننده اهميت ندارد قرار ميدهند. سازمان آتشنشاني تهران در سالهاي اخير دهها هزار خاموشكننده به صورت كاملاً رايگان در اختيار شهروندان و خودروهاي شخصي قرار داده زيرا ما معتقديم اين خودروها قطعا در جادهها نيز تردد خواهند داشت و هر كدام از اين خودروها در زمان بروز آتشسوزي ميتوانند به مثابه يك خودروي آتشنشاني كوچك عمل كرده و در لحظات اوليه حادثه امدادرسان خوبي باشند.
در همه جاي دنيا از اين حوادث اتفاق ميافتد اما بلافاصله رويكرد مسئولان بر اين قرار ميگيرد كه مرتبه دومي وجود نداشته باشد. اين حادثه تلخ و حوادث مشابه گذشته هرچند كه به قيمت بسيار گراني تمام شد اما اگر از تجربيات به دستآمده نكات لازم را برداشت كرده و استفاده لازم و بهينه را برده باشيم و همچنين با اتخاذ تصميمات صحيح مديريتي در سطح كلان ميتوانيم اميدوار باشيم كه راه تكرار بر خطر را بستهايم. بههيچ عنوان قصد انكار زحمات نيروهاي پرتلاشي به ويژه پليس راهور، هلال احمر و اورژانس كه شبانهروز در جادهها فعاليت ميكنند را نداريم بلكه هدف فقط يادآوري ضرورت تأمين ايمني و مشخصشدن و تجهيزشدن سازمان مسئول در پوشش حوادث جادهاي است كه انشاءالله با تدبير مديران لايق اين مهم نيز محقق خواهد شد.
- كارشناس ايمني