محمدجواد ظریف در گفت وگو با ایرنا در پاسخ به این که تا چه اندازه نسبت به توافق نهایی خوشبین هستید، گفت: پیشبینی بسیار دشوار است؛ من احساس میکنم در صورتی که غربیها بپذیرند که فشار و توافق با هم جمع نمیشود، فکر میکنم رسیدن به توافق دشوار نیست.
وی افزود: غربیها از بین روش تحریم که طی حدود 9 سال گذشته همین راه را انتخاب کردند و در نهایت نتایج آن را هم دیدند و یا روش تعامل، موافقت و توافق با ایران، یکی را انتخاب و دنبال کنند و اگر انتخاب صحیح را انجام دهند، رسیدن به توافق دشوار نخواهد بود.
رئیس تیم مذاکره کننده هستهای ایران تاکید کرد: البته نگارش توافق نهایی کار بسیار سختی است بخصوص وقتی قرار است نگارش بین 6 کشور در یک سو و یک کشور در سوی دیگر باشد.
ظریف اضافه کرد: با توجه به این که اختلاف دیدگاههایی در درون این 6 کشور وجود دارد، نگارش متن توافق نهایی کار بسیار دشواری است اما من اعتقاد دارم که با اراده سیاسی این کار شدنی است.
- توقع داریم که همه منافع ملی را رعایت کنند
وی در ادامه این گفت و گو درباره حضور اخیرش در جلسه کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس و نیز جلسهای غیرعلنی برای پاسخگویی به سئوالات و ابهامات نمایندگان منتقد بیانیه سوئیس گفت: من همواره از انتقاد و بحثهای سازنده استقبال میکنم.
ظریف درباره حاشیههای به وجود آمده در این نشستها افزود: در جلسه کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس به نمایندگان گفتم که رهبر معظم انقلاب در فرمایشات خود تاکید کرده و به صراحت فرمودهاند کسانی که میگویند من مخالف مذاکراتم، خلاف میگویند.
رئیس تیم مذاکره کننده هستهای ایران تاکید کرد: دلیلی ندارد کسی که در جلسهای حضور ندارد، راجع به آن ادعایی کند، بخصوص این که این ادعا درباره رهبرمعظم انقلاب باشد، زیرا نباید از ایشان هزینه کرد.
ظریف اظهار داشت: حتی اگر حرف درستی و راستی هم گفته شود، نباید از رهبر معظم انقلاب هزینه کرد چه برسد به این که بدون اطلاع حرفی را بزنند که واقعیت ندارد؛ من به عنوان فردی که در آن جلسه بودم، وظیفه خودم دانستم که با نسبت دادن حرفهای غلط به ایشان مقابله کنم.
وزیر امور خارجه تصریح کرد: 'حرفهای بسیار نادرستی از برخی دوستان نماینده در مجلس شنیدم و تحمل خوبی هم نسبت به آنها داشتم، اما آن بحث در کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی بخاطر این که نسبت ناروایی به رهبرمعظم انقلاب داده شده بود و در حدی بود که خود ایشان هم در سخنرانی علنی تکذیب کردند و گفتند کسانی که این حرفها را میزنند خلاف میگویند، من ضروری دانستم که با جدیت با آن برخورد کنم'.
وی افزود: البته این مسایل بدان معنا نیست که باب نقد یا گفتوگو بسته است و یا این که از ارادت من به نمایندگان مجلس یا کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی کم شده است.
رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان تصریح کرد: در همان جلسه هم نمایندگان مشاهده کردند که من تا پایان در جلسه کمیسیون امنیت ملی نشستم و به سخنان آنها گوش کردم هرچند که فرصت نشد پاسخگوی همه سوالات آنها باشم.
ظریف ادامه داد: البته حضورم در کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی ابتکار خودم بود یعنی پیشنهاد کردم که سخنان نمایندگان را بشنوم و دو روز بعد در جلسه غیرعلنی تلاش کردم به سوالاتی که در کمیسیون مطرح شده بود، جواب دهم.
وزیر امور خارجه که عملکرد وزارتخانه متبوعش در کانون توجه نمایندگان مجلس قرار دارد در ارزیابی خود از روابط دولت و مجلس اظهار داشت: فکر میکنم بین دولت و مجلس تعامل خوبی وجود دارد، زیرا دولت یازدهم دولتی است که به مجلس احترام عملی میگذارد یعنی این که به موقع لوایح خود را به مجلس تقدیم میکند و پس از تصویب قوانین، نظرات مجلس را اجرایی میکند.
ظریف ارتباط دولت با مجلس و نیز نخبگان را بسیار نزدیک توصیف کرد و گفت: خواهان گفتوگو با مجلس و نخبگان برای حفظ مصالح و منافع ملی هستیم و در کنار آن توقع داریم که همه، در گفتوگوها و انتقال آن به جامعه، منافع ملی را رعایت کنند.
- اطلاع رئیس مجلس از تمامی جزییات مذاکرات
وزیر امور خارجه با تاکید بر این که رئیس مجلس شورای اسلامی به عنوان رئیس قوه مقننه در جریان روند مذاکرات هستهای قرار دارد، گفت: تیم مذاکره کننده هستهای روابط بسیار خوبی با رئیس مجلس دارد.
ظریف خاطر نشان کرد: با توجه به سابقه فعالیت لاریجانی در سمت نمایندگی رهبر معظم انقلاب، دبیری شورای عالی امنیت ملی و ریاست اسبق تیم مذاکره کننده هستهای، وی یکی از افراد صاحب نظر در موضوع مذاکرات هستهای به شمار میرود.
وی ادامه داد: رئیس مجلس شورای اسلامی از تمامی جزییات مذاکرات اطلاع دارد و تیم مذاکره کننده نیز از همفکری و راهنماییهای وی استفاده میکند و قدردان حمایتهای وی از مذاکره کنندگان است.
- نمیتوان برای مبارزه چشم به غربیها دوخت
از ظریف درباره سفر قریب الوقوع رئیس جمهوری به اندونزی برای شرکت در اجلاس سران کشورهای عضو جنبش غیر متعهدها سوال شد که وی گفت: این جنبش از زمان اجلاس کشورهای آسیایی و آفریقایی در باندوگ پایه گذاری شد واکنون ریاست آن به عهده ایران است.
وزیر امور خارجه با یادآوری این که اجلاس جنبش غیرمتعهدها یکی از بزرگترین تجمعهای سیاسی جهان محسوب میشود، تاکید کرد: من بارها به اعضای گروه 1+5 گفتهام که خود را نماینده جامعه بینالمللی ندانید زیرا ایران ریاست جلسهای را برعهده دارد که 120 کشور جهان در آن عضو هستند؛ لذا اگر درباره جامعه بینالملل صحبت میکنید، راجع به جای دیگر حرف بزنید، یعنی ما درباره دو جامعه بینالمللی متفاوت صحبت میکنیم.
وی تصریح کرد: جنبش عدم تعهد مجموعهای بسیار گسترده از کشورهایی است که امکان حضور و بروز قوی در صحنه بینالمللی را دارد.
رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان درعین حال با برشمردن موانعی که در مسیر جنبش غیرمتعهدها قرار دارد، خاطر نشان کرد: منافع کوتاه مدت، متعدد و متکثر و بعضاً متضاد مانع از این میشود که کشورهای عضو این جنبش بتوانند روی موضوعات اصولی که در آن اشتراک نظر دارند، همکاری کنند که این موضوع باعث نگرانی است.
وی ادامه داد: این دلیل سبب شده تا جنبش غیرمتعهدها حتی نتواند در موضوعات مربوط به جهان سوم و کشورهای در حال توسعه، نقشی در حد چند کشور محدود پیشرفته صنعتی یا اعضای دائم شورای امنیت ایفا کند.
ظریف افزود: هرچه تماسها گستردهتر باشد و همفکریها بیشتر شود، میتوان موضوعاتی را که کشورهای در حال توسعه و غیرمتعهدها بیش از دیگران از آن رنج میبرند، حل کرد.
وی با اشاره به تداوم افراطگرایی در جهان و لزوم مقابله با آن ادامه داد: درست است که موضوع افراطگرایی جهانی شده و در اروپا نیز دامن آنها را آلوده کرده اما واقعیت این است که بیشترین قربانی خود را از کشورهای عضو جنبش غیرمتعهدها گرفته است.
ظریف، تشکیل گروههای افراطی بوکوحرام در نیجریه، الشباب در سومالی، داعش در عراق و سوریه و الجزایر و القاعده در یمن و افغانستان را نمونهای از خشونتگرایی ارزیابی کرد که عملکرد آنها کشورهای در حال توسعه آسیایی و آفریقایی را رنج میدهد.
وزیر امورخارجه تاکید کرد: ما نیاز داریم بیش از این که چشممان به کشورهای غربی برای از بین بردن گروههای تروریستی باشد، راهکاری برای مبارزه آنها پیدا کنیم زیرا غربیها منافع خود را پیگیری میکنند و نگرانیهای ما را مدنظر ندارند.
وی تصریح کرد: حضور رئیس جمهوری در یک مجمع عمومی با توجه به این که ایران امروز سردمدار مبارزه با خشونت و افراط است و ایده رئیس جمهوری برای مبارزه با افراط و خشونت در جهان که در مجمع عمومی سازمان ملل نیز مورد تایید قرار گرفته است، میتواند زمینههای مختلفی را برای هماهنگی و همکاری بین کشورهای عدم تعهد بوجود آورد.
ظریف نشست اندونزی را فرصت بسیار مناسبی برای رفع این دغدغهها عنوان کرد و گفت: در این برهه از زمان که ما در یمن شاهد جنگ، در عراق و سوریه نگران و در افغانستان و سایر نقاط دغدغه داریم، دکتر روحانی با شرکت در این جلسه با سران سایر کشورهای آسیایی و آفریقایی گفتوگو میکند.