روزنامه همشهري پيش‌تر در گزارش‌هايي به معاملات اشياي تاريخي در تهران و خروج آثار فرهنگي از كشور اشاره كرده بود. اما از 2هفته پيش خبرنگار همشهري اطلاع يافته است كه بازار زيرزميني آثار تاريخي از خيابان منوچهري تهران منتقل شده و به خانه‌هايي در شمال شهر تهران و گالري‌هاي زيرزميني در خانه‌ها منتقل شده است. منابعي كه خبرهاي مرتبط با بازار سياه معاملات اشياي تاريخي را در اختيار خبرنگار همشهري قرار داده‌اند، اعلام كردند به‌دليل حساسيت‌هايي كه بر بازار منوچهري ايجاد شده است فعالان زيرزميني معاملات آثار تاريخي، بازار زيرزميني خود را به خارج از اين منطقه منتقل كرده‌اند. همزمان با روز جهاني بناها، بافت‌ها و محوطه‌هاي تاريخي نيز، معاون ميراث فرهنگي كشور ديروز به خبرنگاران گفت كه موضوع اصلي اين روز، حفاظت از بافت‌ها، بناها و محوطه‌هاي تاريخي است.
- افزايش فروشندگان اشياي تقلبي در بازار عتيقه
در شرايطي كه حفاران غيرمجاز به‌صورت غيرعلمي اقدام به حفاري در محوطه‌هاي تاريخي، بدون توجه به لزوم حفظ نهشته‌هاي فرهنگي مي‌كنند و با خيال دستيابي به طلا اقدام به ويران كردن آثار فرهنگي مي‌كنند، موضع معاون ميراث فرهنگي در موضوع حفاظت بيشتر از محوطه‌هاي باستاني براي در امان ماندن از حفاري‌هاي غيرمجاز چيست؟ راهكار مقابله با از بين بردن محوطه‌هاي باستاني كشور در حفاري‌ها با هدف كسب منافع اقتصادي چيست؟
اين سؤال‌ها با مسئولين سازمان ميراث فرهنگي در ميان گذاشته شد و آنها از مردم خواستند از خريد آثار تاريخي غيرمجاز در بازارها خودداري كنند.
محمد حسن طالبيان، معاون ميراث فرهنگي كشور از مردم خواسته است نسبت به داشته‌هاي فرهنگي‌شان حساس باشند. او به همشهري گفت: بدون مشاركت مردم و با تكيه كامل به نيروي نظامي نمي‌توان در حفاظت از محوطه‌هاي تاريخي موفق بود. معاون ميراث فرهنگي درخصوص فعاليت بازار زيرزميني اشياي تاريخي نيز اعلام كرد: تعداد افرادي كه اشياي تقلبي در بازار خريد و فروش آثار تاريخي عرضه مي‌كنند زيادشده است. آنطور كه محمد حسن طالبيان در پاسخ به سؤال همشهري گفته است، تعداد بالاي اشياي تقلبي كشف شده از بازار خريد و فروش اشياي تاريخي، معاونت ميراث فرهنگي را به اين نتيجه رسانده است كه اقدام به ايجاد موزه اشياي تقلبي كند تا مردم نيز با اشياي تقلبي و اصيل آشنا شوند.
محمدرضا كارگر، رئيس اداره كل موزه‌ها و آثار منقول ميراث فرهنگي نيز در نشست روز جهاني بناها، بافت‌ها و محوطه‌هاي تاريخي به همشهري گفت: 98درصد آثار عرضه شده در بازار خريد و فروش اشياي تاريخي تقلبي هستند. به گفته او، اشيايي كه مردم علاقه زيادي به خريد آنها دارند، همچون مجسمه‌ها يا آثار ساخته شده از طلا كه در بازارهاي زيرزميني اشياي تاريخي در تهران نيز عرضه مي‌شود به هيچ‌وجه متعلق به محوطه‌هاي تاريخي نيستند. آنطور كه كارگر مي‌گويد اشيايي كه باستان‌شناس‌ها در كاوش محوطه‌هاي باستاني به‌دست مي‌آورند سفال، آثار چوبي و مفرغ است. وي به مردم توصيه كرده است كه در دام خريد و فروش اشياي تقلبي در بازار زيرزميني خريدوفروش آثار تاريخي نيفتند.
- خروج شبكه زيرزميني از منوچهري
اطلاع خبرنگار روزنامه همشهري از فعاليت بازار سياه اشياي تاريخي همچنين موجب شد تا رئيس يگان حفاظت سازمان ميراث فرهنگي خروج بازار زيرزميني خريد و فروش آثار تاريخي از خيابان منوچهري را در جمع خبرنگاران تأييد كند.
سرهنگ محمد كربلايي كه يگان زيرمجموعه او وظيفه حفاظت و صيانت از آثار و محوطه‌هاي تاريخي كشور را برعهده دارد و مسئول مستقيم در مقابله با قاچاق اشياي تاريخي از كشور است، به همشهري گفت كه سال 92تعداد 427حفاري غيرمجاز در كشور انجام شده بود كه اين تعداد در سال 93به 428مورد رسيد.
او به‌وجود نامه رئيس سازمان ميراث فرهنگي در كارتابل گردش كار رئيس‌جمهور اشاره كرد كه درصورت امضاي حسن روحاني 4هزار نيروي جديد و تخصصي براي مقابله با قاچاق و تخريب ميراث فرهنگي به يگان حفاظت اين سازمان افزوده مي‌شوند.
سرهنگ كربلايي با تأييد مجدد خبر همشهري مبني بر خروج بازار زيرزميني خريد و فروش اشياي تاريخي از خيابان منوچهري تهران به خانه‌ها و برخي گالري‌هاي زيرزميني در شمال پايتخت گفت: شبكه خيابان منوچهري اگرچه فعاليت آشكار ندارد اما يگان حفاظت ميراث فرهنگي فعاليت‌هاي پيشگيرانه را انجام داد و اين موضوع را كه اين شبكه فعاليت خود را از خيابان منوچهري به نقاط ديگر شهر تهران منتقل كرده است رد نمي‌كند. آماري كه فرمانده يگان حفاظت سازمان ميراث فرهنگي در حاشيه نشست روز جهاني بناها، بافت‌ها و محوطه‌هاي تاريخي به همشهري ارائه كرد نيز مشخص مي‌كند، سال گذشته از بين 71هزار و 309شيء تاريخي كشف‌شده در تهران، 51هزار و 201شيء تقلبي و 12هزار و 237شيء اصل بودند.
معاون ميراث فرهنگي، فرمانده يگان حفاظت و مديركل موزه‌ها و اموال منقول سازمان ميراث فرهنگي همچنين از شبكه دوستداران ميراث فرهنگي و مردم خواستند تا درصورت اطلاع از خريد و فروش آثار تاريخي اين موضوع را به اطلاع سازمان ميراث فرهنگي برسانند.