برانکو ایوانکوویچ هفته گذشته وارد تهران شد و با ثبت قراردادش در هیات فوتبال، رسما هدایت پرسپولیس را پذیرفت.
او بعد از حدود 9سال به ایران برگشت، اما نکته نگران‌کننده این که خیلی از مربیان خارجی فوتبال کشورمان در دوران دوم حضورشان در ایران عملکرد موفقی نداشته‌اند.
در حقیقت مرور زمان نشان داده بسیاری از مربیان خارجی که به فوتبال ایران می‌آیند و می‌روند،بعدا هم به دلایل مختلف برای بازگشت به این بازار کار علاقه‌مند هستند، اما عمدتا در دوره دوم نمی‌توانند توفیق خاصی به دست بیاورند. حالا باید صبر کرد و دید آیا ایوانکوویچ می‌تواند این فرمول را نقض کند؟
- از کرواسی تا کویر
میروسلاو بلاژویچ یکی از مهم‌ترین مربیانی بود که وارد فوتبال ایران شد. او که سابقه رساندن تیم ملی کرواسی به مقام سوم رقابت‌های جام جهانی98 را در کارنامه‌اش داشت، در فضایی که خوش‌بینی در آن موج می‌زد وارد ایران شد تا تیم کشورمان را به سمت جام‌جهانی2002 هدایت کند.
با این وجود بلاژ در نهایت ناکام ماند و پس از قبول شکست برابر ایرلند جنوبی در بازی پلی‌آف، تابستان سال80 تهران را ترک کرد. او اما درست 10سال بعد در تابستان90 به ایران بازگشت تا این‌بار هدایت باشگاه مس کرمان را بر عهده بگیرد.
چیرو در هفته پنجم مسابقات لیگ یازدهم جانشین صمد مرفاوی شد، اما نتوانست از عهده کار بربیاید و از سمتش کنار رفت. با توجه به سن و سال او، کمی بعید است که بلاژ دوباره سر از فوتبال ایران دربیاورد!
- افندی از جنس ایران
مصطفی دنیزلی هم یکی از محبوب‌ترین مربیان خارجی تاریخ فوتبال ایران است. او در ترکیه کارنامه‌ای باشکوه دارد.
افندی تنها مربی تاریخ این کشور است که توانسته هر سه تیم گالاتاسرای، فنرباغچه و بشیکتاش را به مقام قهرمانی سوپرلیگ برساند و البته با یک تیم «دبل» کند؛ یعنی هم لیگ و هم قهرمانی حذفی را در یک فصل بگیرد که دنیزلی این موفقیت را در بشیکتاش به دست آورد.
پیرمرد دوست‌داشتنی با چنین کارنامه‌ای در سال84 وارد ایران شد و هدایت پاس تهران را پذیرفت. در شرایطی که این تیم در هفته آخر لیگ پنجم تنها به کسب یک پیروزی برابر ذوب‌آهن احتیاج داشت تا قهرمان کشور شود، آقامصطفی به خاطر اختلاف با مدیران باشگاه از سفر به اصفهان سر باز زد.
پاس آن بازی را باخت و استقلال قلعه‌نویی برای نخستین‌بار قهرمان لیگ برتر شد. دنیزلی فصل بعد سرمربی پرسپولیس شد تا سرخپوشان را در لیگ ششم هدایت کند.
بازی‌های زیبای تیم تحت امر او بارها ورزشگاه آزادی را مملو از تماشاگر کرد و در نهایت در حالی که پرسپولیس تا شب آخر مسابقات تیم صدرنشین لیگ بود، در نهایت به مقام سومی دست یافت تا سایپا و علی دایی قهرمان کشور شوند.
دنیزلی از ایران رفت تا در فوتبال ترکیه موفقیت‌های جدیدی به دست بیاورد. با این وجود خاطره خوب او در ذهن پرسپولیسی‌ها باقی ماند و باعث شد آن‌ها در لیگ یازدهم، وقتی حمید استیلی به شدت کار را خراب کرده بود دوباره سراغ افندی بروند.
دنیزلی پاییز90 بار دیگر به ایران برگشت و هدایت تیم کم‌مهره پرسپولیس را پذیرفت. او در لیگ برتر نتوانست کار خاصی انجام بدهد، اما در لیگ قهرمانان آسیا قرمزها را از گروه بالا برد و بعد از شکست برابر الاتحاد در مرحله یک‌هشتم نهایی ایران را ترک کرد. این اواخر به شدت از دنیزلی به عنوان گزینه هدایت پرسپولیس و به خصوص تیم ملی نام برده می‌شد.
- رفیق کی‌روش؛ بد و بدتر
نلو وینگادا هم یک مربی خارجی دیگر بود که مدتی در ایران کار کرد، رفت و بعد دوباره برگشت. او ابتدا اواسط لیگ هشتم، در زمستان87 هدایت پرسپولیس را پذیرفت.
در آن سال سرخ‌ها به عنوان مدافع عنوان قهرمانی کار را با افشین قطبی شروع کردند، اما این مربی بعد از ناکامی مقابل صبا در میانه‌های نیم‌فصل اول ناگهان ایران را ترک کرد تا افشین پیروانی به طور موقت جانشین وی شود.
پس از آن وینگادا آمد و تا آخر فصل کار کرد. او در پرسپولیس چندان موفق نبود. سرخپوشان تحت هدایت این مربی پرتغالی در بازی‌های گروهی لیگ قهرمانان آسیا پنج گل از الغرافه دریافت کردند تا یکی از بدترین شکست‌های تاریخ‌شان را تجربه کنند.
پرسپولیس اما با وجود این شکست به مرحله حذفی لیگ قهرمانان راه یافت، هرچند در تهران با تک گل ریوالدو از روی نقطه پنالتی به بنیادکار باخت و حذف شد تا «نلو» هم برود.
او بعدها به پیشنهاد دوست و هم‌دانشگاهی‌اش کارلوس کی‌روش به ایران برگشت تا در سه بازی پایانی مرحله مقدماتی جام جهانی به وی کمک فکری بدهد.
این شاید تنها مقطع موفق کار نلو در ایران بود! ایران با زوج کی‌روش- وینگادا راهی مسابقات جام جهانی شد تا او سرمربیگری تیم امید را در بازی‌های آسیایی اینچئون بر عهده بگیرد.
بقیه‌اش هم که نیازی به توضیح ندارد؛ شکست‌های عجیب و قعرنشینی و حذف زودهنگام از بازی‌های آسیایی!
- یک لشکر ویچ برگشتی
به لیست مربیان خارجی که به ایران برگشتند، خیلی‌های دیگر را هم می‌شود اضافه کرد؛ از وینگو بگوویچ تا لوکا بوناچیچ. حتی استانکو پاپلکوویچ که پرسپولیسی‌ها خاطرات خوشی از او دارند هم بعد از سال‌ها به ایران برگشت و در سپاهان مشغول به کار شد، اما نتوانست موفقیت خاصی کسب کند.
آیا این تراژدی برای برانکو هم تکرار خواهد شد؟ جالب است بدانید خود ایوانکوویچ هم در سال‌های گذشته، هنگام بازگشتش به دیناموزاگرب ناموفق بود و بعد از پنج هفته اخراج شد. او مرتبه اول این تیم را به مقام قهرمانی لیگ کرواسی رسانده بود!
- یک مثال نقض
در میان همه این‌ها، کرانچار یک نمونه نقض است؛ کسی که بازگشت‌اش به فوتبال ایران موفق‌تر از دوران ابتدایی کارش از آب درآمد.
او تابستان88، در ابتدای لیگ نهم هدایت پرسپولیس ر ا بر عهده گرفت، اما خیلی زود جای خودش را به علی دایی داد. کرانچار اما به سرعت به فوتبال ایران برگشت و از آبان90 هدایت سپاهان را بر عهده گرفت.
او در سپاهان یک قهرمانی لیگ و یک قهرمانی حذفی به دست آورد. زمانی که اواسط فصل جاری این مربی از سپاهان اخراج شد، خیلی‌ها از او به عنوان گزینه جدی هدایت تیم امید یاد کردند، اما در نهایت به بهانه‌های اخلاقی از این اتفاق جلوگیری شد تا او به لیگ قطر برود.
منبع:همشهري‌تماشاگر