نوبخت قطع يارانه برخي شهروندان را در شرايطي تكذيب كرد كه اسناد محكم حاكي از قطع يارانه نقدي شهروندان از فروردين‌ماه سال 94است. اين در حالي است كه يارانه برخي افراد كه عمدتا مقيم خارج هستند، از اسفند‌ماه سال 93قطع شده است. روزنامه همشهري روز دوشنبه گزارشي را منتشر كرد كه نشان مي‌دهد يارانه نقدي گروه‌هاي پنجگانه قطع شده است.
برخي شهروندان در گفت‌وگو و يا تماس با همشهري تأييد كردند كه يارانه نقدي‌شان از فروردين‌ماه قطع شده است. انتشار اين گزارش بازتاب وسيعي داشت. برخي مقامات وزارت رفاه، نمايندگان مجلس و حتي علي طيب نيا، وزير اقتصاد خبر قطع يارانه نقدي برخي شهروندان را تأييد كردند. اما در اين ميان محمدباقرنوبخت، سخنگوي دولت، نه‌تنها اين خبر را تكذيب كرد كه انتقاد تندي هم از انتشار اين خبر بر زبان آورد. ايرنا، خبرگزاري رسمي دولت ديروز نوشت: سخنگوي دولت از رسانه‌ها خواست تشويش ايجاد نكنند و گفت: حذف 5گروه يارانه بگير، گمانه زني رسانه‌اي است و واقعيت ندارد.
براساس گزارش ايرنا، محمدباقر نوبخت روز سه‌شنبه در نشست هفتگي با خبرنگاران درباره خبر برخي رسانه‌ها مبني بر حذف 5گروه يارانه بگير اظهارداشت: روز دوشنبه برخي از رسانه‌ها اين كشف جديد خود را رسانه‌اي كردند، احساس مي‌كنم اين داستان هيچ‌گاه فراموش نخواهد شد.
وي با بيان اينكه در تبصره 21قانون بودجه 94چگونگي اجراي قانون هدفمندي يارانه‌ها مشخص شده است، افزود: شناخت خانوارها نياز به دقت بيشتري داشت و پايگاه‌هاي اطلاعاتي ما كامل نيست. ما به حقوق شهروندي و آرامش خانوارها بسيار توجه داريم.
وي افزود: در سال 93هم بارها در اين‌باره اطلاع‌رساني كردم كه در جريان آن هستيد. در سال 94چگونگي اجراي قانون هدفمندي يارانه‌ها در تبصره 20تبيين و در آن تصريح شد كه اجراي اين تبصره بايد مطابق آيين‌نامه اجرايي مصوب دولت باشد. رئيس سازمان مديريت و برنامه‌ريزي كشور اضافه كرد: به‌دليل تأخير در تصويب بودجه و ارسال آن از مجلس به دولت، هنوز آيين‌نامه اجراي آن تصويب نشده است تا ابلاغ كنيم.
نوبخت از رسانه‌ها خواست تا پيش از ابلاغ آيين‌نامه به هيچ منبع رسمي از دولت مبني بر اينكه دولت قصد دارد يارانه 5گروه را حذف كند، اشاره نكنند و همچنين قبل از تصويب آن در جامعه تشويش ايجاد نكنند. وي يادآور شد: به محض تصويب آيين‌نامه به مردم اطلاع‌رساني مي‌شود.
- اسناد همشهري درباره قطع يارانه نقدي
با اين حال اسناد همشهري نشان از قطعي بودن حذف يارانه نقدي برخي شهروندان دارد. روز گذشته خبرنگار همشهري به سازمان هدفمندي يارانه‌ها واقع در خيابان فلسطين، پايين‌تر از ميدان فاطمي، بعد از شركت مديريت منابع آب كشور مراجعه كرد و در آنجا با تعدادي از شهروندان كه يارانه‌شان از فروردين‌ماه و بعضا اسفند‌ماه قطع شده است، گفت‌وگو كرد.
تعدادي از شهروندان هم در تماس با روزنامه همشهري ضمن تأييد قطع يارانه نقدي‌شان اعلام كردند كه از اظهارات سخنگوي دولت متعجب شده و نمي‌دانند چرا سخنگوي دولت خبري را تكذيب مي‌كند كه واقعيت دارد.(صداي اين شهروندان در سامانه هم‌افزاي همشهري قرار دارد و شما مي‌توانيد سخنان اين شهروندان را مستقيما بشنويد.) همچنين فرم توزيع شده در سازمان هدفمندي يارانه‌ها نشان مي‌دهد دولت آماده پذيرش شكايت كساني است كه يارانه نقدي‌شان از مرحله 49به بعد(اسفند‌ماه 93) قطع شده است.
- يارانه چه كساني قطع شده است؟
بررسي‌هاي بيشتر همشهري نشان مي‌دهد كه اسفند‌ماه سال گذشته يارانه نقدي حدود 50هزار نفر از شهروندان كه عمدتا خارج نشين هستند، قطع شده است. فروردين هم يارانه نقدي دست‌كم 200هزار نفر قطع شده است و ارديبهشت‌ماه هم يارانه نقدي 700هزار تا يك ميليون نفر قطع خواهد شد. نكته جالب اين است كه در برخي موارد يارانه نقدي تمام افراد خانواده حذف نشده است. بلكه يك يا 2نفر از افراد خانواده مشمول حذف شده و مابقي هم يارانه نقدي دريافت كرده‌اند. يارانه نقدي برخي خانوارها هم كامل قطع شده است. بيشترين تمركز دولت بر كساني است كه خودروي لوكس مدل بالا دارند يا به سفر خارجي مي‌روند. البته در اين ميان كساني هم مراجعه كردند كه داراي خودروي لوكس نبوده و يا شغل پردرآمدي نداشته‌اند و ظاهرا به اشتباه تحت عنوان پردرآمدها يارانه‌شان قطع شده است.
- دليل نامعلوم تكذيب به جاي شفاف‌سازي
قطع يارانه نقدي پردرآمدها يكي از خواسته‌هايي است كه طي 2سال گذشته مطالبه شده است. خود آقاي نوبخت و بيژن زنگنه، وزير نفت تأييد كرده‌اند كه فشار هزينه‌اي يارانه‌ها بر دولت و وزارت نفت له‌كننده است. حذف يارانه پردرآمدها يكي از راه‌هايي است كه مي‌تواند باعث كاهش فشار بر دولت شود.
از همين رو مجلس در قانون بودجه 94دولت را ملزم كرده به ميزان 3هزار ميليارد تومان از بار يارانه‌اي خود را كم كند. كارشناسان اقتصادي و طيف وسيعي از رسانه‌ها ازجمله همشهري هم بارها به دولت توصيه كرده‌اند يارانه نقدي پردرآمدها را قطع كند. از اين‌رو قطع يارانه نقدي شهرونداني كه از درآمد بالايي برخوردار بوده و يارانه 45هزار توماني تأثيري در حد صفر بر سفره آنان دارد، اقدام خوبي است كه تن دادن به آن در واقع اجراي قانون مصوب مجلس هم محسوب مي‌شود.
آنچه در اين ميان قابل انتقاد است، نوع برخورد سخنگوي دولت با مسئله وتكذيب خبري است كه واقعيت دارد. اگر يارانه نقدي هيچ‌كس و هيچ گروهي قطع نشده است، چرا سازمان هدفمندي يارانه‌ها رسما اعتراض به قطع يارانه نقدي از اسفند‌ماه 93به اين طرف را مي‌پذيرد؟ شهرونداني كه به سازمان هدفمندي مراجعه كرده و رسما شكايت خود را از قطع يارانه نقدي‌شان از فرودين‌ماه اعلام مي‌كنند، نشان مي‌دهند قطع يارانه تعدادي از شهروندان از فروردين‌ماه عملياتي شده است.
به‌نظر مي‌رسد تكذيب خبري كه رسما از سوي وزير اقتصاد، نمايندگان مجلس، مقاماتي ازوزارت رفاه و شهروندان معترض تأييد شده است، يك خطاي فاحش ازسوي سخنگوي دولت است. البته اين خطا سابقه دارد. سال گذشته هم كه خبر برداشت دولت از صندوق توسعه ملي منتشر شد، سخنگوي دولت خبر را تكذيب و با عباراتي تند رسانه‌ها را مورد خطاب قرار داد. اما كمي بعد معلوم شد نه‌تنها خبر صحت داشته كه مقامات دولت بي‌جهت به تكذيب موضوع پرداخته‌اند. به‌نظر مي‌رسد اين تجربه دوباره در حال تكرار است. اسنادي كه در روزنامه امروز همشهري منتشر شده، آشكارا صحت خبر «حذف يارانه نقدي برخي شهروندان» را نشان مي‌دهد.