جمع بندي اظهارات صورت گرفته از سوي اعضا هنگام بررسي اين طرح نشان مي‌دهد كه شوراي شهر تهران براي تقويت جايگاه قانوني و اقتدار بخشيدن به طرح‌هاي جامع و تفصيلي در شهر تهران تمام تلاش خود را به كار گرفته تا مانع از اتخاذ تصميمات سليقه‌اي براي اداره شهر تهران شده و مديريت تهران را هرچه بيشتر قانونمند و ضابطه‌مند‌تر سازد.
بنابراين گزارش طرح الزام شهرداري تهران به بارگذاري و تعيين كاربري درمورد املاك شهرداري براساس طرح تفصيلي قبل از واگذاري به غير هفته قبل از سوي كميسيون برنامه و بودجه به صحن علني آورده شده بود، اما با توجه به اهميت اين طرح به پيشنهاد كميسيون معماري و شهرسازي يك هفته مسكوت ماند تا اين كميسيون نيز فرصت بررسي و ارائه نظرات كارشناسي درباره آن را داشته باشد.
بنابراين گزارش از آنجايي كه برخي اعضاي شوراي شهر نگران خام‌فروشي اراضي وا ملاك دراختيار شهرداري به غير بودند، مقررشد شهرداري پيش از فروش و تهاتر املاك تمام مزايا و امتيازات مربوط به ملك را براساس طرح جامع و تفصيلي مدنظر قرار دهد و پس از تعيين قيمت به فروش برساند. به گفته مهدي چمران هركسي بخواهد زميني را بفروشد طبيعي است ابتدا بررسي كند ببيند درچه پهنه‌اي است يا چه قيمتي براي آن متصور است.
وي گفت: ما نيز مي‌توانيم تأكيد كنيم هنگام فروش املاك از سوي شهرداري ابتدا كليه امتيازات و بارگذاري‌ها مدنظر قرار گيرد و بهاي آن تعيين شود ضمن اينكه اين تصور كه بعد از فروش ملكي يا زميني امكان تغيير كاربري‌اش وجود دارد نيز غيرممكن است، حتي كميسيون ماده 5نيز نمي‌تواند اين كار را بكند.
رئيس شوراي شهرتهران افزود: تهران طرح تفصيلي دارد و كاربري زمين‌هايش تعيين شده اما درمورد فضاي سبز عمومي تأكيد داريم كه به هيچ وجه حق فروش وجود ندارد و اين اراضي صرفا براي استفاده عمومي است. چمران گفت: دغدغه ما اينجاست كه تأكيد مي‌كنيم شهرداري در موقع فروش املاك يا تهاتر كليه امتيازات مربوط به ملك را مدنظر قرار داده و براساس آن تعيين قيمت كند و بفروشد. رئيس شوراي اسلامي شهر تهران همچنين تأكيد كرد: اينكه گفته مي‌شود زمين‌هاي فاقد كاربري فروخته مي‌شود و سپس بارگذاري صورت مي‌گيرد صحيح نيست چراكه با وجود طرح تفصيلي ديگر زمين فاقد كاربري معنا پيدا نمي‌كند.
بنابراين گزارش براساس طرحي كه ديروز به تصويب اعضاي شوراي شهر تهران رسيد، اراضي معوض پادگان‌ها و زمين‌هاي بزرگ و يا متعلق به نهادهاي عمومي و سازمان‌هاي دولتي در طرح‌هاي توسعه شهري نيز بايد براساس سياست‌هاي طرح جامع و تفصيلي بررسي شوند.
دراين ميان اما عليرضا دبير نگراني خود را اين طور اعلام كرد: نمي‌توانيم در قبال اراضي كه از پادگان‌ها و دستگاه‌هاي نظامي مي‌گيريم به آنها زمين بارگذاري شده تحويل بدهيم زيرا زمين بارگذاري شده انگيزه‌اي براي دستگاه‌هاي نظامي به‌منظور واگذاري اراضي دراختيارشان ايجاد نمي‌كند و اين روند دست شهرداري را در اجراي پروژه‌هاي شهري مي‌بندد.
رئيس كميسيون برنامه و بودجه شوراي شهر تهران با اشاره به مشكلاتي كه در حال حاضر براي تملك زمين پادگان‌ها وجود دارد، گفت: پيشنهاد كميسيون بودجه اين است كه شهرداري را موظف كنيم قبل از واگذاري و فروش حداكثر امتيازات لازم را در چارچوب طرح تفصيلي بگيرد.
اما درعوض نظر محمد سالاري رئيس كميسيون معماري و شهرسازي اين بود كه چنين پيشنهادهايي مي‌تواند تالي فاسد داشته باشد ضمن اينكه سياست‌هاي شوراي شهر و شوراي‌عالي شهرسازي در راستاي كاهش جمعيت پذيري شهرتهران است و اين نمي‌تواند با حداكثر بارگذاري براي اراضي پادگان‌ها همخواني داشته باشد. بنابراين شهرداري موظف است اگر قصد فروش ملكي را دارد قبل از هرگونه اقدامي ازكليه مزايا و امتيازات قانوني طرح تفصيلي مطلع شود و با درنظر گرفتن سياست‌ها و برنامه‌هاي مصوب شوراي شهر و شوراي‌عالي شهرسازي عمل كرده نسبت به واگذاري اقدام كند.
وي گفت: درمورد اراضي پادگان‌ها نيز مي‌توان مشكل را از طريق رهبري حل كرد. زيرا اگر تا‌كنون نيز آنها با ما وارد مذاكره شدند به همين دليل بوده است. ضمن اينكه اگر قرار است ما به اندازه زميني كه از پادگان‌ها مي‌گيريم زمين خام با حداقل قيمت به آنها دهيم تا بعد آنها حداكثر بهره‌برداري كنند به‌نظر من اصلا صرف نمي‌كند و همين بهتر كه پادگان‌ها در شهر باقي بمانند.در پاسخ به اين نگراني‌ها پژمان پشمچي‌زاده معاون شهرسازي و معماري شهردار تهران گفت: شهرداري هيچ‌گاه بدون بارگذاري وكسب حداكثر انتفاع زمين و املاك را نمي‌فروشد زيرا رويكرد شهرداري تهران اين است كه زمين‌ها را با بارگذاري در اين مسير قرار دهد تا امكان توليد ثروت براي شهر حذف نشود.
وي با مهم توصيف كردن تبصره 1اين طرح كه در آن بر تعيين كاربري و بارگذاري براساس طرح تفصيلي شهر تهران تأكيد شده است ،گفت: احتمال دارد بدين‌ترتيب برخي از طرح‌هاي شهري كه مرتبط با مجموعه‌هاي نظامي است زمينگير شود.وي تصريح كرد: اگر موضوع به شوراي‌عالي و يا كميسيون ماده 5معماري و شهرسازي ارجاع داده شود، در عوض راه براي به نتيجه رسيدن با مجموعه‌اي نظامي طولاني مي‌شود و با مشكلات جدي روبه‌رو مي‌شويم.
پشمچي‌زاده همچنين به موضوع تعاوني مسكن شهرداري اشاره كرد و گفت: شهرداري مطابق قوانين و ضوابط زمين را به تعاوني مسكن مي‌فروشد حالا اگر شهرداري درمورد اين زمين‌ها انتفاع داشته باشد، مهيا كردن امكانات براي تعاوني‌ها كمتر مقدور مي‌شود و ضرر و زيان مالي آن به همكاران ما در شهرداري تهران وارد مي‌شود زيرا هدف از اين تعاوني‌ها تأمين مسكن براي كارمندان شهرداري است.
وي تأكيد كرد: در حال حاضر تهاتر در پادگان‌ها كاملا با كارشناسي زمين و ميزان دقيق بارگذاري صورت مي‌گيرد اما ظرفيت‌هاي هر پهنه بنا بر ابتكارات مهندسي در سطوح تجاري، اداري و مسكوني بايد شناور باشد چرا كه در غيراين صورت خروج پادگان‌ها از تهران كه آرزوي تهراني‌هاست برآورده نمي‌شود.
ناصر اماني، معاون برنامه‌ريزي و توسعه شهري و شوراهاي شهرداري تهران نيز در جمع اعضاي شورا گفت: در حال حاضر در بسياري تونل‌هاي مترو و ايستگاه‌ها با مراكز انتظامي ارتباط داريم و اگر استثنايي براي اين مراكز درنظر گرفته نشود براي تعيين تكليف تونل‌ها معطل مي‌شويم. وي تصريح كرد: نيروهاي نظامي و انتظامي داوطلب واگذاري اراضي خود نيستند به‌طوري كه بعضي از واگذاري پادگان‌ها با دستور ستاد كل نيروهاي مسلح و مقام معظم رهبري صورت مي‌گيرد.
اماني درباره تعاوني مسكن شهرداري هم اعلام كرد: ايجاد تعاوني مسكن مصوبه شوراي سوم است كه در جهت حل مشكل كارمندان به شهرداري تهران اجازه داده است به اين تعاوني‌ها زمين بدهد و پرداخت عوارض نداشته باشند اما اين مصوبه سبب مي‌شود قيمت زميني كه شهرداري تهران قصد واگذاري آن به تعاوني‌ها را دارد بالابرود.
چمران با اظهارات اماني مخالفت كرد و گفت: شهرداري مي‌تواند براساس مصوبات ما كمتر بگيرد وهرجور مي‌تواند كمك كند بنابراين اجازه نمي‌دهيم كه طرح‌هاي تفصيلي و جامع خدشه دار شود.درنهايت اعضاي شوراي شهر تهران درمورد توافقات احتمالي صورت گرفته براي تملك اراضي پادگان‌ها نيز تصميم گرفت تا براساس سياست‌هاي طرح جامع و تفصيلي تصميمات لازم اتخاذ شود.
- يك فوريتي كه رأي نياورد
اعضاي شوراي شهر تهران به يك فوريت طرح الزام شهرداري تهران به ارائه لايحه تشكيل شوراي سياستگذاري در سازمان زيباسازي شهر تهران رأي ندادند. پيشنهاد‌دهنده اين طرح محمدمهدي تندگويان، عضو كميسيون معماري و شهرسازي بود. وي درتوضيح دليل خود براي ارائه اين طرح گفت: تمام سازمان‌هاي فرهنگي يك شوراي سياستگذاري دارند.
در شهرداري نيز هركاري كه صورت مي‌گيرد بايد يك پيوست فرهنگي داشته باشد كه درمورد سازمان زيباسازي به‌نظرمي‌رسد نيازمند پيوست عمراني و شهرسازي نيز هستيم. مثلا جايي كه تابلوي تبليغات نصب مي‌شود نيازمند پيوست عمراني و شهرسازي هم هست. بنابراين ما تقاضا داريم كه شوراي سياستگذاري زيباسازي با حضور عضوي از كميسيون شهرسازي و عمراني تشكيل شود.
در اين طرح يك‌ماه به شهرداري تهران فرصت داده شده بود تا لايحه شوراي مزبور را ارائه دهد اما به‌دليل مخالفت اكثر اعضا يك فوريت اين طرح رأي نياورد. نظر مخالفان اين بود كه سازمان زيباسازي داراي شوراي سياستگذاري است و شهردار تهران به همراه 2نماينده از شهرداري در اين شورا عضو هستند كه مي‌توان با اصلاحيه‌اي 2نفر از شورا را نيز اضافه كرد و نيازي به شوراي سياستگذاري ديگر يا تعدد مراجع تصميم‌گيري نيست.
نظر موافقان نيز اين بود كه تشكيل چنين شوراهايي مي‌تواند قدرت نظارت شوراي شهر را بر سازمان‌ها و شركت‌ها افزايش دهد. در نهايت به‌دليل بيشتر بودن تعداد مخالفان يك فوريت اين طرح رأي نياورد و قرار شد تا به‌صورت عادي مورد بررسي قرار گيرد.
- نطق پيش از دستور مختاباد
عبدالحسين مختاباد، عضو كميسيون فرهنگي شوراي شهر ديروز در نطق پيش از دستور خود به تشريح ويژگي‌هاي شهر تهران پرداخت و در راستاي برنامه 5ساله دوم شهرداري تهران در زمينه اجراي پروژه‌هاي فرهنگي، هنري، اجتماعي و عمراني، راهكارهايي به‌منظور نجات شهر تهران از مشكلات عديده آلودگي هوا، ترافيك، ساخت‌وساز بي‌رويه، كودكان خياباني و... سخن گفت.
وي درنطق خود ضمن اشاره به اقدامات بايستهاي كه در جهت توسعه ساختارهاي شهري در شهرداري تهران صورت گرفته و هريك به نوبه‌خود در تعديل آسيب‌هاي اجتماعي نقش بسزايي داشته، گفت: بايد اذعان كرد كه تهران در قياس با شهرهاي ديگر كشور درابعاد پروژه‌هاي عمراني نظير اتوبان‌ها، پل‌ها، برج‌هاي سربه فلك كشيده، پارك‌ها و اماكن فرهنگي و هنري شهري است مثال‌زدني.
با اين همه مختاباد شهر تهران را شهر مثال زدني براي زندگي ندانست؛ چه آنكه اگر بايستهاي اقتصادي، شغلي و نسبت‌هاي عاطفي وجود نداشت، هيچ عاقلي هم سوداي زندگي در آن را نداشت. به همين دليل از نظر اين عضو شوراي شهر، تهران در انبوه مشكلات طبيعي، معضلات اجتماعي و فرهنگي دست و پا مي‌زند. يكي از موارد اشاره شده در نطق مختاباد تخريب بافت‌هاي قديمي، زمين‌هاي كشاورزي كوهپايه‌هاي البرز و رشد افقي و عمودي شهر تهران بود. به گفته مختاباد، پروژه‌هاي ساختماني با انگيزه سرمايه سوداگرانه بالا صورت مي‌گيرد كه منجر به ناهنجاري‌هاي بسيار شده كه ازجمله آن عدم‌رعايت ضوابط ايمني برخي ساخت و سازهاست.
وي همچنين به مشكل مسكن اقشار كم‌درآمد اشاره كرد و گفت: بخشي از اقليت مرفه و توانگر در مناطق ويژه شهري داراي مسكن بسيار شيك هستند و درعوض بسياري از كم‌درآمدها خانه‌بدوش به حاشيه رانده مي‌شوند. مختاباد شرايط زندگي نزديك به 30هزار خانوار تهراني را به‌طور كامل در شرايط بد و دلخراش اعلام كرد كه در چادر، كپر و آلونك زندگي مي‌كنند كه براي حل آن نيازمند تحول ساختاري در سياستگذاري، برنامه‌ريزي و انتقال منابع به شكل عادلانه است.
كمبود ناوگان حمل‌ونقل عمومي براي تردد و جابه‌جايي شهروندان، مهاجرت مدام جمعيت، فرهنگ رانندگي نادرست، انبوه وسايل نقليه فرسوده، كم‌آبي، نبود فاضلاب شهري بهداشتي، آلودگي هوا و ناكافي‌بودن پوشش گياهي تهران ازجمله مسائل مورد اشاره اين عضو شوراي شهر بود. وي گفت: شهر تهران در فضاي مدرن‌سازي تكنيكي تمام كمبودها و جنبه‌هاي منفي شهري را در خود جمع كرده و در حال تبديل‌شدن به شهر بانك‌هاي رانتخوار، شهر عبوس، شهر استرس و نگراني و شهري است كه كنوانسيون‌هاي بين‌المللي را رعايت نمي‌كند.
- تذكرات اعضا
اعضاي شوراي شهر تهران طبق روال هرهفته پيش از شروع بررسي دستورات جلسه ابتدا به طرح تذكرات خود پرداختند. تعداد تذكرات ديروز نسبت به هفته‌هاي قبل كمتر بود و به 5مورد ختم شد كه خلاصه‌اي از اين تذكرات در جدول زير مي‌آيد. پاسخ معاون شهردار را هم در جدول بخوانيد.