از يك طرف كارشناسان ترافيك مي‌گويند كه تنها راه باز شدن گره‌هاي كور ترافيكي كلانشهرها، ارتقاي فرهنگ ترافيك و استفاده از ناوگان حمل‌ونقل عمومي به جاي خودروي شخصي است و از طرف ديگر خيلي‌ها مي‌گويند كه بايد ابتدا بستر مناسب با توسعه شبكه ناوگان عمومي براي اين تغيير نگرش فراهم شود. تهران به عنوان پايتخت بيش از ۲۰۰ سال قدمت دارد. طي اين بيش از 2 سده هم حسابي بزرگ شده و با جمعيت ميليوني و افزايش محله‌هايش هر روز ناشناخته‌تر از قبل مي‌شود. اما راه‌ها و امكانات جديد به شما كمك مي‌كند تا در پايتخت تاريخي كشورمان به راحتي سفر كنيد و نگران گم شدن در مسير يا پيدا كردن وسيله نقليه مناسب نباشيد. در اين صفحه با روش‌هاي مسيريابي ناوگان حمل‌ونقل عمومي در پايتخت آشنا خواهيد شد.
- نسخه‌هاي اينترنتي
نقشه كامل با امكانات كامل
آنهايي كه دنبال يك سايت پر و پيمان مي‌گردند تا همه جاي تهران را در كف دستانشان ببيند كافي است نگاهي به سايت اتوبوسراني به‌نشاني bus.tehran.irبزنند. شهروندان در اين سايت مي‌توانند با وارد كردن مبدا و مقصد سفر، بهترين مسير را براساس زمان و هزينه كمتر پيدا كنند. اين سايت كارآمد‌ترين مسير را براي سفر با اتوبوس، مترو و... نشان مي‌دهد. كساني كه از اين سايت اينترنتي استفاده كنند راحت‌تر مي‌توانند سامانه‌هاي حمل‌ونقل عمومي را پيدا كنند و سريع‌تر به مقصد برسند. ارائه چند مسير پيشنهادي مختلف يكي از قابليت‌هاي مهم اين سايت به شماست. اگر بخواهيد با خودروي شخصي‌تان نيز مسيري را در شهر تهران طي كنيد، اين سايت مي‌تواند اطلاعات مفيدي را درباره مسير مبدا و مقصد در اختيارتان قرار دهد. سايت اينترنتي نقشه تهران به نشاني map. tehran. ir مي‌تواند مرجع مناسبي براي ديدن كوچه پس‌كوچه‌هاي همه محله‌هاي تهران باشد. در اين نقشه مسيرهاي مختلف، نام خيابان‌ها و كوچه‌ها، ورودي‌ها و خروجي‌ها، مسير وسايل نقليه عمومي و حتي يك‌طرفه و دوطرفه بودن همه خيابان‌ها با شكل هر يك مشخص شده است.
- جي پي اس
ديگر به هيچ‌وجه گم نمي‌شويد
اين روز‌ها اپليكيش‌هاي جديد گوشي‌هاي تلفن همراه مي‌توانند امكانات متنوعي را در اختيار شما قرار بدهند. يكي از آنها امكانات جي.پي.اس يا همان موقعيت‌ياب ماهواره‌اي است. با استفاده از اين نرم‌افزار مي‌توانيد موقعيت خود را در هر نقطه از كره زمين مشاهده كنيد. اما از آنجا كه امكان اتصال به اينترنت در هر لحظه براي همه شهروندان وجود ندارد، نسخه آفلاين نقشه‌هاي جي.پي.اس، ويژه گوشي‌هاي تلفن همراه در اينترنت وجود دارد. در برخي از اين نقشه‌ها حتي مي‌توانيد نقشه زوج و فرد و محدوده طرح ترافيك را نيز به خوبي ببينيد. با استفاده از نقشه‌هاي جي.پي.اس، ابتدا مكان شما در هر جايي كه هستيد، روي نقشه نشان داده مي‌شود، سپس به‌راحتي مي‌توانيد مقصدتان را پيدا كرده و مسيري كه مي‌خواهيد طي كنيد را ببينيد. «جي.پي.اس آفلاين تهران» نام يكي از همين اپليكيشن‌هاست كه روي گوشي‌هاي مختلف قابليت نصب دارد. اكنون شما مي‌توانيد نقشه كامل تهران و مسيرهاي اصلي و فرعي و حتي كوچه‌ها را روي گوشي تلفن همراه خود داشته باشيد البته با كمي جست‌و‌جو در اينترنت مي‌توانيد نسخه‌هاي ديگر و راهنماي نصب برنامه روي گوشي‌تان را نيز پيدا كنيد.
- مسيريابي در ايستگاه
اينجا يك شهر ديجيتال است!
ايستگاه‌هاي اتوبوس شهر تهران در آينده نزديك، به رايانه‌هايي مجهز مي‌شوند كه مي‌توانند زمان ورود اتوبوس‌هاي بعدي و نقشه‌هاي مسيرياب سامانه‌هاي حمل ونقل عمومي را به مسافر نشان دهند. اين دستگاه‌ها فعلا به‌طور آزمايشي در ايستگاه‌هاي چند منطقه از تهران نصب شده‌اند. روي تابلوهاي ديجيتال به‌صورت هوشمند زمان رسيدن اتوبوس و ساير اطلاعات خطوط درج خواهد شد كه شامل شماره خط، مسير حركت اتوبوس‌ها، به اضافه نقشه آن منطقه‌اي است كه اتوبوس از آن رد مي‌شود. علاوه بر آن به مسافر‌ها سايتي معرفي مي‌شود كه مسيرياب است و بهترين مسير را براساس زمان و پولي كه مسافر مي‌خواهد هزينه كند، نشان مي‌دهد. روي اين تابلو‌ها شماره تلفني وجود دارد كه شهروندان با ارسال پيامك كد ايستگاه، از زمان دقيق ورود اتوبوس به آن آگاه مي‌شوند. همچنين در اين تابلو‌ها ذكر خواهد شد كه در هر چند دقيقه يك‌بار اتوبوس به ايستگاه مورد نظر شما خواهد رسيد. قرار است به‌تدريج اين تابلوهاي مسيرياب رايانه‌اي كه خدمات خود را رايگان به مسافران اتوبوس مي‌دهند در تمام تهران گسترش يابد. مسئولان اتوبوسراني بر اين باورند كه به‌كارگيري و نصب اين تابلوهاي هوشمند، مسافران را به استفاده بيشتر از سامانه‌هاي حمل‌ونقل عمومي ترغيب خواهد كرد.
- نسخه موبايلي
يك گزينه همه‌‌چيز تمام!
نسخه موبايلي «نقشه رسمي ترافيك تهران» يكي از كاربردي‌ترين اپليكيشن‌هاي مهم براي مسيريابي در شهر تهران است. در اين اپليكيشن، امكان نشان دادن محدوده زوج و فرد و مراكز مهم شهري و مراكز پرترافيك به‌وجود آمده و همينطور مسيريابي به وسيله سامانه‌هاي حمل ونقل عمومي نيز تدوين شده است. اما اپليكيشن «مسيرياب» به شهروندان اين اجازه را مي‌دهد كه راحت‌تر تهرانگردي كنند و زود‌تر به مقصد برسند. مزيت نسبتا قابل توجه اپليكيشن مسيرياب شهر تهران اين است كه مي‌تواند اطلاعات كاملي از ناوگان حمل‌ونقل عمومي پايتخت شامل خطوط تاكسي، اتوبوس و مترو در اختيار شما قرار بدهد. مسيرياب و نقشه آفلاين «رهاد» نيز از ديگر برنامه‌هاي موبايلي است كه مي‌تواند به شما هنگام پيدا كردن يك نشاني كمك برساند. مزيت اين اپليكيشن در اين نكته است كه نيازي به اتصال دائمي به اينترنت نيست و مسيريابي و پيدا كردن مقصد را مي‌توان به‌صورت آفلاين نيز انجام داد. ضمن اينكه در اين نرم‌افزار، امكان سفر از شهر تهران به شهرهاي ديگر و معرفي بهترين مسير از محل زندگي‌تان تا رسيدن به مقصدي دوردست نيز وجود دارد. اپليكيشن موبايلي «متروي تهران» هم راهنماي بعدي شما براي سفر‌كردن با اين وسيله نقليه پركاربرد است. نقشه متروي تهران از ۴ بخش مجزا تشكيل شده است: فهرست ايستگاه‌ها، مسيريابي، نزديك‌ترين ايستگاه و نقشه.
- نقشه‌هاي همراه
وقتي خودتان يك نقشه‌خوان مي‌شويد
اگر جزو شهرونداني هستيد كه قصد داريد تعداد سفر‌هايتان را با مترو و اتوبوس‌هاي تندرو افزايش دهيد و دائما به نقاط مختلف تهران سفر كنيد خوب است كه نقشه كامل همه خطوط را داشته باشيد. براي اين كار، مي‌توانيد به سايت متروي تهران به نشاني Metro. tehran.ir سر زده و سراغ دانلود نقشه برويد. سپس مي‌توانيد يك كپي رنگي از آن تهيه كرده و خطوط را به تفكيك ايستگاه‌ها مشاهده كنيد. همچنين امكان كپي كردن تصوير نقشه روي تبلت، موبايل يا لب‌تاپ شما وجود دارد. سايت metronline. ir يكي ديگر از مراجع مهم مسيريابي است. در اين سايت آخرين وضعيت نقشه‌هاي شهر تهران وجود دارد كه نقشه‌هاي خطوط اتوبوس‌هاي تندرو يا همان بي.آر.تي يكي از آنهاست. در نقشه اتوبوس‌هاي تندرو، نام خطوط به همراه نام تمام ايستگاه‌ها وجود دارد. ايستگاه‌هاي هر خط به‌ترتيب از مبدا به مقصد ذكر شده است. علاوه بر اين، نقشه متروي تهران را نيز از همين سايت مي‌توانيد كپي كرده و بعدا نسخه چاپي آن را به‌دست آوريد و همراه‌تان داشته باشيد. اگر مي‌خواهيد نسخه چاپي يا فايل پي.دي.اف تمام خطوط تاكسي تهران به همراه مبلغ كرايه‌هاي سال جديد را داشته باشيد مي‌توانيد به سايت اين سازمان به نشاني taxi. tehran. ir مراجعه كنيد. نقشه و فايل‌هاي اين سايت به شما كمك مي‌كند دريابيد مثلا از سمت ميدان رسالت به كدام بخش‌هاي شهر، خطوط تاكسيراني وجود دارد. با داشتن اين ۳ نقشه، خيلي راحت مي‌توانيد با يك نقشه‌خواني ساده، مسير خودتان را با ناوگان حمل‌ونقل عمومي پيدا كنيد.
- لطفا كمي رعايت كنيد
آيا شما با فرهنگ استفاده از وسايل نقليه عمومي آشنايي داريد؟
تقريبا براي همه ما پيش مي‌آيد كه از يكي از وسايل نقليه حمل ونقل عمومي درونشهري استفاده كنيم. اما بايد بدانيم بهره‌مندي از اين وسايل نقليه يك جور همزيستي با ديگر شهروندان است و از اين لحاظ لازم است تا با فرهنگ استفاده از آنها بيشتر آشنا شويم و نكات آن را به‌خاطر بسپاريم.
تنها يك صندلي كافي است: اگر سوار اتوبوس، مترو و يا تاكسي مي‌شويد، خاطرتان باشد كه تنها به اندازه يك مسافر جا اشغال كنيد. به‌عبارتي، تنها يكي از صندلي‌ها متعلق به شماست. از گذاشتن وسايل شخصي‌تان روي صندلي كناري و اشغال صندلي ديگر بپرهيزيد تا حقوق ديگر مسافران ضايع نشود.
سر وصدا ممنوع: هنگامي كه از وسايل نقليه عمومي استفاده مي‌كنيد، تا آنجا كه ممكن است از گوشي تلفن همراه‌تان براي صحبت كردن با ديگران استفاده نكنيد و اگر مجبور شديد اين كار را انجام دهيد، خيلي آهسته و كوتاه صحبت كنيد. توليد هرگونه سروصدا ميان جمع مسافران، مثل انجام بازي‌هاي موبايلي با صداي بلند مي‌تواند روي اعصاب ديگر همسفر‌هايتان تأثير بگذارد.
هواي بچه‌ها را داشته باشيد: وقتي با وسايل نقليه درونشهري سفر مي‌كنيد و كودكي همراه خود داريد، حسابي هوايش را داشته باشيد. هنگام سوار شدن، پياده‌شدن يا استقرار در ايستگاه‌ها دست كودكتان را رها نكنيد. به كودكان روش استفاده صحيح از پله‌هاي برقي را آموزش دهيد. همينطور از آنها بخواهيد هنگام سفر به ديگر مسافران احترام بگذارند و ترجيحا جاي خود را به افراد مسن بدهند.
اينجا مال شما نيست: در سامانه‌هاي اتوبوسراني و مترو، معمولا صندلي‌هايي براي افراد معلول، ناتوان يا بيمار تعيين شده است. به ياد داشته باشيد كه اين صندلي يا جايگاه تنها متعلق به اين گروه از جامعه است. پس نبايد از آنها استفاده كنيد.
استعمال دخانيات ممنوع: اين را همه مي‌دانند كه داخل تاكسي، اتوبوس يا مترو نبايد سيگار كشيد. اما نكته مهم اين است كه استعمال دخانيات در تمام محوطه ايستگاه‌ها نيز ممنوع است چرا كه باعث ضايع‌شدن حقوق ديگر مسافر‌ها و احتمالا بروز خطرهاي جانبي مي‌شود.
كتاب فراموش نشود: به هر حال، در هر سفر درونشهري بخشي از وقت شما به هدر خواهد رفت. اگر از وسايل نقليه عمومي استفاده مي‌كنيد مي‌توانيد كتاب يا روزنامه‌اي به همراه داشته باشيد و اينگونه از وقت‌تان بيشتر بهره‌مند شويد.
اين وسايل براي خود شماست: تمام وسايل نقليه عمومي با هزينه‌هاي خود شهروندان وارد ناوگان شده‌اند، يعني اتوبوس‌ها و مترو همگي به نوعي متعلق به‌خود شما هستند. پس در نگهداشت و پاكيزگي آنها دقت لازم را به خرج دهيم تا بتوانيم به‌صورت مداوم از آن بهره‌مند شويم. آسيب‌رساندن به وسايل نقليه عمومي، نوعي حق‌الناس است.
بليت الكترونيك بگيريد: اگر مي‌خواهيد سفرتان سريع‌تر و آسان‌تر انجام شود مي‌توانيد از بليت‌هاي الكترونيك استفاده كنيد. اين بليت‌هاي مبلغ دار به شما كمك مي‌كند تا ديگر توي سفر، وقت‌تان را صرف خريد بليت‌هاي سفر نكنيد يا بر سر پيدا كردن پول خرد دردسر نداشته باشيد.
اين‌كارها ممنوع است: ورود حيوانات خانگي و جابه‌جايي مواد تيز و برنده، اشياي پرحجم و مواد قابل اشتعال با وسايل نقليه عمومي ممنوع است. براي بردن آنها به ديگر نقاط شهر بايد فكر ديگري كنيد.
- تهران‌شناسان را بشناسيد
يكي از راه‌هاي پيدا كردن مسيرهاي ناوگان حمل‌ونقل عمومي در تهران اين است كه سراغ افرادي برويد كه تهران را مثل كف دستشان بلدند. مثل كي؟ مثلا تاكسيرانان كه قبل از تاكسيران شدن، از امتحان شهرشناسي با موفقيت عبور كرده‌اند. به راحتي مي‌توانيد اين افراد را در اطراف خودتان ميان دوستان و آشنايان و اقوام و خانواده پيدا كنيد.