هرچند هنوز مذاكرات هسته‌اي ادامه دارد و به تبع آن چشم‌انداز لغو تحريم‌ها نامشخص مي‌نمايد، اما مسئولان بازارسرمايه درهفته‌هاي اخير تلاش گسترده‌اي را براي مذاكره با سرمايه‌گذاران خارجي آغاز كرده‌اند. در تازه‌ترين خبر مسئولان بازارسرمايه اعلام كرده‌اند كه در 2هفته گذشته سرمايه‌گذاراني از انگليس، كره‌جنوبي، كويت و افغانستان با پشت سر گذاشتن مراحل قانوني، كدهاي سهامداري خود را دريافت كرده و به جمع سهامداران بازار سرمايه ايران ملحق شده‌اند.
در طول 3 هفته گذشته گروه‌هاي مختلفي از سرمايه‌گذاران خارجي از بورس تهران بازديد كرده‌اند، اما هنوز نتيجه ملموسي از اين بازديدها به‌دست نيامده است. طبق اعلام بورس تهران ابتدا نمايندگان يك شركت خارجي كه مديريت 8ميليارد دلار دارايي را بر عهده دارد و در بخش‌هاي سلامت، محصولات غذايي، تكنولوژي اطلاعات، انرژي و ساختمان فعال است، از بورس تهران بازديد كردند.همچنين در اين مدت ماجراي مذاكره يك شركت انگليسي براي وارد كردن 70ميليون دلار سرمايه، به بورس تهران رسانه‌اي شد.
رئيس سازمان بورس هم اعلام كرد بعد از انتشار بيانيه لوزان عده‌اي از سرمايه‌گذاران خارجي حتي سرمايه‌گذاراني از آمريكا به‌صورت مستقيم يا غيرمستقيم با او تماس گرفته و براي حضور در بازارسرمايه ايران پس از اعلام نهايي توافق هسته‌اي زمينه‌سازي كرده‌اند. ماجرا تا به آن حد جدي است كه حتي سازمان بورس قرار است همايش بين‌المللي جذب سرمايه‌گذاري خارجي با محوريت بازار سرمايه برگزار كند.
- 7 سرمايه‌گذار خارجي در 2 هفته
مديرعامل سپرده‌گذاري مركزي اوراق بهادار از تكاپوي كارگزاران براي دريافت كد سهامدار خارجي خبر داد و گفت: 7 سرمايه‌گذار خارجي در 2 هفته گذشته، كد سهامداري خود را دريافت كردند.حامد سلطاني‌نژاد افزود: درخواست كارگزاران از ابتداي امسال براي دريافت كد سهامدار خارجي افزايش يافته است به‌طوري كه 4 شركت اروپايي نيز در حال تكميل مدارك خود براي دريافت كد سهامداري هستند.
او ادامه داد: سرمايه‌گذاراني از انگليس، كره‌جنوبي، كويت و افغانستان در 2هفته گذشته با پشت سر گذاشتن مراحل قانوني، كدهاي سهامداري خود را دريافت كردند و به جمع سهامداران بازار سرمايه ايران ملحق شدند.سلطاني‌نژاد با بيان اينكه روند ورود سرمايه‌گذاران خارجي به بازار سرمايه ايران افزايش چشمگيري داشته است، گفت: براساس آخرين آمارها، سال گذشته 121كد براي سهامداران 21كشور شامل سرمايه‌گذاراني از انگليس، روسيه، آلمان، سوئيس، چين، هند، تركيه، لبنان، آفريقاي جنوبي، امارات، نروژ، يونان، اندونزي، مالديو، هنگ‌كنگ، عراق، پاكستان، سوريه، كويت، مالزي و افغانستان صادر شد كه در اين فهرست نام 25ايراني الاصل مقيم خارج از كشور نيز ديده مي‌شود.
سلطاني‌نژاد از تشكيل كميته سرمايه‌گذاري خارجي در بازار سرمايه خبر داد و گفت: بدون ترديد با اصلاح برخي مقررات، رفع برخي محدوديت‌هاي بين‌المللي و راه‌اندازي رسمي سامانه جديد پس از معاملات، شرايط براي ورود سرمايه‌گذاران خارجي به بازار سرمايه تسهيل خواهد شد.نخستين كد سهامدار خارجي بازار سرمايه ايران را يك شركت آلماني در آبان‌ماه سال 73دريافت كرد و تاكنون 344كد سهامدار خارجي در اين بازار صادر شده است.
- ديدگاه كارشناسي
در اين ميان اين پرسش مطرح است كه آيا بورس تهران آمادگي پذيرايي از اين گروه تازه‌وارد را دارد؟ غلامرضا سلامي، كارشناس ارشد مالي با اشاره به ظرفيت بورس تهران براي جذب خارجي‌ها معتقد است: بورس تهران همواره پتانسيل جذب سرمايه‌گذار خارجي را دارد، زيرا اندازه بنگاه‌ها و جذابيت بنگاه‌هاي اقتصادي به‌گونه‌اي است كه سرمايه‌گذار خارجي را به‌خود جذب مي‌كند.او با بيان اينكه صنايعي مانند نفت، گاز، فولاد، كشتيراني، بانكداري و مخابرات از صنايعي هستند كه مي‌توانند امكان جذب سرمايه‌گذاري خارجي را فراهم كنند، مي‌گويد: زماني كه ريسك سرمايه‌گذاري در بورس كاهش يافته و جلوي رانت گرفته شود، سرمايه‌گذار خارجي زيادي وارد بورس مي‌شود.
به اعتقاد سلامي، سرمايه‌گذار خارجي وارد بازار سرمايه نمي‌شود مگر اينكه موانع و تحريم‌ها برطرف شده و امكان جابه‌جايي پول فراهم شود، زيرا كسي كه مي‌خواهد در بورس سرمايه‌گذاري كند بايد اطمينان لازم داشته باشد كه هر زمان كه اراده كرد براساس اصول خاصي بتواند اصل و سود خود را از كشور خارج كند در غيراين صورت وارد بازار نمي‌شود.به گفته اين كارشناس ارشد بازار سرمايه مهم‌ترين اقدام اين است كه اطمينان خاطر به سرمايه‌گذاران خارجي داده شود تا به راحتي بتوانند پول خود را وارد و خارج كنند و ريسك نقل و انتقال دارايي نداشته باشند به‌خصوص در زماني كه نسبت قيمت به درآمد در اغلب كشورها حدود 16بوده و در ايران 5مرتبه است بازار سهام براي خارجي‌ها مي‌تواند بسيار جذاب باشد.
به اعتقادكارشناسان از آنجا كه لغو تحريم‌ها مي‌تواند فرصت مناسبي را در اختيار اقتصاد ايران به‌ويژه بازار سرمايه قرار دهد، بايد قبل از لغو تحريم‌ها بستر‌هاي مناسب اين كار فراهم شود تا بازار سرمايه ايران بتواند با رفع اين مشكلات از سرمايه‌گذاران خارجي به نحو مطلوبي پذيرايي كند.