اين اجلاس با موضوع اصلي تنظيم مقدماتي براي تعيين جايگاه مديريت شهري در برنامه ششم توسعه كشور تشكيل شده بود تا مسئولان مختلف شهري نظرات خود را در اين رابطه بيان كنند. محمدباقر قاليباف هم طي سخناني در مراسم افتتاحيه اين اجلاس بر ضرورت تفكيك كارهاي ملي و محلي و تقويت جايگاه شوراها و مديريت‌هاي محلي در كشور تأكيد كرد.
شهردار تهران در اين مراسم با تأكيد بر ضرورت توجه به جايگاه شوراها در كشور، عنوان داشت: مسيري كه كشور براساس قانون اساسي انتخاب كرده است، راهي جز تقويت روزبه‌روز شوراها و مديريت‌هاي محلي ندارد و توجه به تقويت مديريت‌هاي محلي امري اجتناب‌ناپذير است. وي گفت: ضروري است تفكيك كار ملي و محلي اتفاق بيفتد به‌نحوي كه امور محلي به شوراها و شهرداري‌ها براي خدمت بهتر به مردم واگذار شود و دولت مركزي هم به مسائل كلان، ملي و بين‌المللي خودش بپردازد.
شهردار تهران با تأكيد بر اينكه تشكيل شوراها نخستين ابلاغ و دستور امام‌خميني(ره) بوده است، تصريح كرد: جايي كه من احساس نگراني دارم اين است كه خود ما در مجموعه مديريت شهري و اين نهاد مردمي كه برخاسته از قانون اساسي و نظر حضرت امام (ره) است، با عمل و رفتار خود باعث تضعيف مهم‌ترين نهاد مردمي شويم؛ در غيراين صورت اگر اين بخش را به‌طور جدي مورد توجه قرار دهيم، يقين داشته باشيم كه نهاد شورا روزبه‌روز بارور‌تر خواهد شد.
قاليباف خاطرنشان ساخت: ما هميشه از تمركز‌زدايي و مديريت يكپارچه سخن مي‌گوييم و بر توجه به مردم تأكيد مي‌كنيم، اما غافل نشويم همين خطراتي كه در سطح ملي مطرح مي‌كنيم، در واقع خطرات بزرگي براي ما در شهرداري‌هاست. ما در شهرداري‌ها چقدر كارهاي چندگانه و موازي داريم؟ اين در حالي است كه امروز ما بايد به كارآمد كردن شهرداري و تحقق اولويت‌هاي مردم توجه داشته باشيم. به گزارش شهرنوشت، وي با بيان اين نكته كه دغدغه شهرداري و شوراي شهر بايد دغدغه مردم شود، اظهارداشت: ما در شهرها نبايد از محرومان غفلت كنيم بلكه ضروري است فقرا را مورد توجه قرار دهيم؛ البته منظور از فقرا كساني هستند كه نيازمند يك وعده غذايي و ابتدايي‌ترين نيازهاي درماني و زندگي خود هستند. از اين‌رو توجه به فقرا و محرومان از وظايف جدي ماست.
- انسجام در خدمت به مردم
شهردار تهران همچنين طي سخناني در جريان اجلاس مشترك روساي شوراهاي اسلامي و شهرداران مراكز استان‌ها با تأكيد بر ضرورت انسجام ميان نهاد مردمي مديريت شهري اعم از شورا و شهرداري، عنوان كرد: اگر شوراي شهر و شهرداري از يكديگر جدا شوند، هر دو به بدترين شكل ممكن به زمين مي‌خورند از اين‌رو انسجام و همدلي ميان مديريت شهري لازم است. البته اين انسجام به معني عدم‌انتقاد نيست بلكه هردو مجموعه بايد حول منطق خدمت به مردم حركت كنند. قاليباف در اين اجلاس گـــفت: هـم‌اكنــون 70درصد جمعيت كشور در شهرها زندگي مي‌كنند و بدون شك شهرداري‌ها در كلانشهرها، مراكز استان‌ها و شهرستان‌ها كشور را اداره مي‌كنند؛ در اين ميان قدر شهرداري‌ها و شوراهاي شهر زماني معلوم مي‌شود كه نباشند و خدمت‌رساني در شهر تعطيل شود.
- انتقاد از جايگاه مديريت شهري
شهردار تهران با اشاره به نبود جايگاه مناسب براي مجموعه مديريت شهري در مركزيت كشور تصريح كرد: ضروري است كه ما در مركزيت به ارتقاي سازماني توجه داشته باشيم و در زماني كه بتوانيم، نبايد از ايجاد اين جايگاه در حوزه مركزي نظام اداري و اجرايي غفلت كنيم. وي به واگذاري وظايف دولت به مديريت شهري نيز اشاره كرد و گفت: ما با وزارت بهداشت توافق كرده‌ايم تا حوزه بهداشت را در شهر تهران به شهرداري واگذار كنند، به‌نحوي كه بخش حاكميتي در حوزه اجرا به همراه اعتبارات و دانشگاه‌هايي كه زيرنظر وزارت بهداشت وجود دارد، تحت نظر شهرداري قرار گيرد و حوزه سياستگذاري از شئونات وزارتخانه باقي بماند.
قاليباف افزود: از ديگر سو وزارت آموزش و پرورش نيز آماده اين همكاري است تا مدارس را به ما تحويل داده و اعتبارات را به ازاي سرانه هر دانش‌آموز واگذار كند تا آنها به كارهاي حاكميتي خود برسند، در اين ميان شهرداري حتما مي‌تواند مدارس را بهتر اداره كند. به گزارش ايسنا، به گفته قاليباف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي هم آمادگي واگذاري اختيارات به مديريت شهري را دارد. گفتني است وزير كشور هم كه در مراسم رونمايي از 100دستگاه اتوبوس جديد به مشهد رفته بود، در رابطه با نقش شهرداري مطالبي بيان كرد.
به گزارش ايسنا عبدالرضا رحماني فضلي با بيان اينكه عقلانيت و تجربه الگوهاي شهري دنيا نيز بر مديريت يكپارچه شهري تأكيد دارد، افزود: كساني كه سيستم ارباب رعيتي را در مسئوليت خود اجرا مي‌كنند گمان مي‌كنند كه بايد دايره نفوذشان را گسترش دهند و به همين دليل مخالف مديريت يكپارچه شهري هستند. اينطور كه وي اعلام كرد لايحه مديريت يكپارچه شهري در كـمــيـسـيون كـلانــشــهـرها همچنان در حال بررسي است تا به دولت و مجلس شوراي اسلامي ارسال شود.
شهردار پايتخت در اجلاس شيراز تصريح كرد: وزارت جهادكشاورزي در حوزه منابع طبيعي و جنگل‌هاي حريم و داخل شهر اين آمادگي را دارد تا اين فضاها را به شهرداري‌ها واگذار كند. از اين‌رو بايد خودمان را آماده كنيم تا بخشي از اين كارها را دنبال كنيم چرا كه دولت امروز در اين موضوع در تقابل با شهرداري‌ها قرار ندارد. البته ممكن است بعضي‌ها اين بحث را مطرح كنند كه هر زمان دولت مركزي پول ندارد، اختيارات را واگذار مي‌كند چراكه آلودگي نفت در همه شئونات اقتصاد ما وجود دارد اما ما معتقديم اين كار با نيت صادق صورت مي‌گيرد و بايد به‌عنوان يك فرصت از آن استفاده كنيم.
قاليباف همچنين تأكيد كرد: در سال‌هاي 80 و 81در يك دوره 16ماهه رشد صنعت ما 2رقمي شد و به 11درصد رسيد. اين در شرايطي بود كه نفت از بشكه‌اي 30دلار به زير 10دلار سقوط كرد و دولت مجبور شد تا اختيارات را واگذار كند. در اين شرايط بخش خصوصي به ميدان آمد، توليد در حوزه صادرات به راه افتاد و رشد صنعت از 8درصد به 11درصد افزايش پيدا كرد، اما زماني كه نفت گران شد، ما با نفت بشكه‌اي 110دلار رشد اقتصاد منفي داشتيم.
وي در ادامه اظهار داشت: در سياست‌هاي كلاني كه به تصويب مقام معظم رهبري رسيده و ابلاغ مي‌شود، توجه خوبي نسبت به مديريت‌هاي شهري در برنامه ششم صورت گرفته است، در ادامه نيز با كار تخصصي صورت‌گرفته و همكاري سازمان برنامه و بودجه به درستي مي‌توانيم اين موارد را به احكام تبديل كنيم. اما بايد توجه داشته باشيم كه حتي درصورت تصويب اين احكام در مجلس شوراي اسلامي نيز 10درصد راه را پيش رفته‌ايم و 90درصد كار اين است كه بتوانيم اين احكام را اجرايي كنيم. شهردار تهران با اشاره به موضوع تشكيل اتحاديه شهرداري‌ها گفت: تشكيل اين اتحاديه به پول و هزينه نيازي ندارد بلكه ضروري است تلاش كنيم و اين مورد را به مجلس بفرستيم تا انسجام خوبي در حوزه مديريت شهري ايجاد شود.
- حسابرسي اعتبارات دولتي شهرداري
شهردار تهران در حاشيه اجلاس مشترك شهرداران و روساي شوراي اسلامي مراكز استان‌ها، با اشاره به مسئله ورود ديوان محاسبات به حسابرسي شهرداري‌ها، به خبرنگاران گفت: براساس مقررات هم‌اكنون كار شفاف‌سازي، كنترل و نظارت مالي بر شهرداري‌ها از طريق شوراهاي شهر صورت مي‌گيرد به‌نحوي كه شوراي شهر سازمان‌هاي حسابرسي را مشخص مي‌كند و تفريغ بودجه را انجام مي‌دهد، بنابراين ضرورتي به ورود ديوان محاسبات وجود ندارد.
قاليباف اظهار كرد: بايد توجه داشت ديوان محاسبات چنين سازوكاري با اين گستردگي و روش براي حسابرسي شهرداري‌ها ندارد، از ديگر سو روش ديوان محاسبات حتما خللي در كار شهرداري‌ها ايجاد خواهد كرد. شهردار تهران به جلسه هفته جاري با ديوان محاسبات به‌منظور بررسي اين موضوع اشاره كرد و گفت: طبيعتا حسابرسي بخشي از اعتبارات دولتي كه از بودجه عمومي كشور در اختيار شهرداري‌ها قرار مي‌گيرد و بابت آن موافقتنامه امضا مي‌كنيم، از اختيارات ديوان محاسبات است؛ همانطور كه هم‌اكنون ديوان محاسبات در شهرداري‌ها مستقر است و حسابرسي‌هاي آن بخش را انجام مي‌دهد.
- مديريت يكپارچه در گرو دست به‌دست هم دادن همه بخش‌ها
رئيس شوراي شهر تهران هم در اين اجلاس به اين نكته اشاره كرد كه با وجود اهميت مديريت يكپارچه شهري اما همچنان حدفاصل بين مديريت محلي و ملي روشن نشده است. به‌نظر مهدي چمران مبناي تفكر اسلامي و اعتقاد به نيروهاي كارآزموده ظرفيت مناسبي براي تشكيل مديريت يكپارچه شهري است.
به گفته چمران امروزه به‌رغم كاستي‌هاي فراوان اقدامات ارزنده‌اي از سوي شوراها و شهرداري‌ها صورت گرفته؛ اين در حالي است كه اگر مديريت يكپارچه شهري محقق شود كارهاي عمده و وسيع‌تري در حوزه‌هاي مختلف متناسب با شئونات زندگي شهروندان انجام مي‌شود. وي ادامه داد: امروزه در تمامي زمينه‌ها به توانمندي‌هاي بزرگي دست يافته‌ايم كه نمونه آن فناوري هسته‌اي و نانو است. ايمان و اعتقاد ما نيز بر مبناي مكتب و تفكر اسلامي است كه همواره در طول تاريخ موجب جهش و پيشرفت‌هاي علمي ما بوده است؛ همچنان‌كه از اين مكتب و مبناي فكري امثال صدرالمتالهين شيرازي ظهور مي‌كند و بنابراين ما اين تفكر اسلامي را در كنار سنت ايراني داريم. به‌نظر رئيس شوراي شهر تهران اين سنت‌ها در كنار نيروهاي كارآزموده به خوبي مي‌توانند بسياري از مشكلات كشور و حتي جهاني را حل كنند.
چمران در ادامه صحبت‌هايش به بحث معماري و شهرسازي پرداخت. اينگونه كه وي عنوان كرد معماري و شهرسازي ايران بزرگ‌ترين حرف را در دنيا مي‌زند و بر اين اساس مي‌توان براساس اين الگو شهرها و روستاهاي خود را آباد كرده و براي زندگي بهتر مردم و رشد و تكامل آن آماده كنيم. وي ابراز اميدواري كرد كه شوراها و شهرداري در كنار دولت، مجلس شوراي اسلامي و قوه قضاييه بتوانند به خوبي با هم كار كنند و با دست به‌دست دادن همه بخش‌ها نمونه كاملي از مديريت يكپارچه زيباي شهري ارائه شود. گفتني است به پيشنهاد مهدي چمران قرار شد در بيانيه اجلاس موضوع ورود شهرداري‌ها در بحث كمك به مردم يمن در شكل‌هاي مشخصي، ازجمله كمك‌هاي فردي، همراهي در جمع‌آوري كمك‌هاي مردمي و ساير موارد گنجانده شود.
- قلب شيراز نيازمند رونق
رئيس شوراي اسلامي شهر شيراز صبح روز پنجشنبه در اجلاس گفت: امروز شوراها و شهرداري‌ها توانسته‌اند به حدي مديريت شهري را ارتقا دهند كه درآمد شهرداري‌ها و شورا از دولت بيشتر است. به گفته حقدل اگر شوراها نبودند دولت در زمان تحريم نمي‌توانست مشكلات و نيازهاي شهرها را پاسخگو باشد. وي سپس كمي در مورد وضعيت بافت تاريخي شهر شيراز سخن گفت و افزود: انتظار مي‌رود حضور شورا به‌عنوان پارلمان محلي و سياستگذار مديريت شهري، راه را براي توسعه، پيشرفت و رونق اين بافت كه قلب شيراز و ماهيت اصيل شيراز است، هموار سازد.
- هماهنگي شورا و شهرداري
در پنجاه و يكمين اجلاس روساي شوراهاي اسلامي و شهرداران مراكز استان‌ها در شيراز عليرضا پاك فطرت، شهردار شيراز تأكيد كرد كه شوراهاي اسلامي بايد بحث پرداخت سهم شهرداري‌ها از محل درآمد حاصل از وصول جريمه‌هاي رانندگي را دنبال كنند. وي گفت:از آنجا كه نحوه نظارت ديوان محاسبات با نوع كار شهرداري‌ها سنخيت ندارد، بنابراين امكان نظارت بر شهرداري‌ها نيز ممكن نيست. به گفته وي، اكنون هرچه در مورد تحقق مديريت يكپارچه شهري عنوان شده در حد حرف باقي مانده و در گام اول مستلزم هماهنگي شوراها و شهرداري‌ها با يكديگر است.
- بيانيه پاياني اجلاس
در پايان اجلاس شهرداران و روساي شوراي شهر مراكز استان‌ها بيانيه‌اي قرائت شد. در اين بيانيه بر توانمندسازي مديريت‌هاي محلي، كاهش آلودگي هوا و سالم‌سازي محيط‌زيست شهري، پايدارسازي نظام مالي شهرداري‌ها، تاسيس صندوق مشترك عمران شهري و انتقال پادگان‌ها و زندان‌ها از داخل شهرها به خارج از محدوده شهري با تأكيد بر غلبه فضاي سبز 80درصد و خدمات عمومي تأكيد شد. همچنين بر لزوم گنجاندن سرفصل مديريت شهري در برنامه ششم توسعه، تشكيل اتحاديه شهرداري‌ها و دهياري‌ها و تصويب طرح‌هاي «راهبردي - ساختاري» جامع شهرسازي براي شهرهاي بالاي 30هزار نفر، ايجاد شهر و شهرداري الكترونيك، تحقق قانون مديريت پسماند و ارتقاي هويت شهر اسلامي- ايراني تصريح شد.