قاچاق سيگار و افزايش ماليات آن يك مناقشه قديمي است اما وزير بهداشت دولت يازدهم آن را جدي‌تر از هميشه مطرح كرده و از مسئولان خواسته است فكري به حال اين مسئله بكنند. طرح موضوع از سوي برخي مسئولان وزارت بهداشت در متهم كردن عده‌اي از نمايندگان مجلس به كم‌كاري در اين زمينه باعث بروز دلخوري‌هايي شد و خبرهايي در رسانه‌ها نيز منتشر شد اما از زمان تمركز وزير بر اين موضوع، اين پرونده دست‌كم در حوزه عمل گامي جلو نرفته است، چه آنكه بررسي مسئله در تلويزيون نيز عملا به جايي نرسيد و به مشاجره كشيده شد.
محمدرضا مسجدي، دبير كل جمعيت مبارزه با دخانيات با اعلام اينكه در ماجراي ماليات سيگار دولت‌هاي مختلف و اين دولت مرتب كلاه سرشان رفته، گفت: «قيمت اوليه سيگار قانوني كه وارد كشور مي‌شود 900تومان است ولي درمغازه اين سيگار 4500تومان به فروش مي‌رسد. كاري نداريم قاچاق باشد يا قانوني. دولت 900تومان را ماليات مي‌گيرد. براي همين حاشيه سود سيگار در ايران 400درصد است. دولت بايد ماليات 4500توماني را بگيرد. دخانيات سيگار توليد مي‌كند و مي‌گويد سيگار من 260تومان است ولي اين سيگار در مغازه 1200تومان است، درحالي‌كه دولت روي 260تومان ماليات مي‌گيرد.»
اما محمد مهدي مفتح عضو كميسيون برنامه و بودجه مجلس در پاسخ به اين پرسش كه چرا ماليات سيگار افزايش نمي‌يابد، گفت:« ماليات وارد بر سيگار بايد به حدي باشد كه قاچاق سيگار توجيه‌پذير نباشد.»
- تأكيد دوباره وزير
بحث در برنامه تلويزيوني البته بي‌نتيجه بود و روز گذشته باز هم اين وزير بهداشت بود كه يك‌بار ديگر از ضرورت افزايش ماليات سيگار حرف زد و در همايش روز جهاني كنترل دخانيات گفت: «دادن يارانه به كساني كه باعث ايجاد بيماري‌هاي ناشي از مصرف دخانيات مي‌شوند، دور از عدالت است».
دكتر سيدحسن هاشمي با انتقاد از اجرايي‌نشدن قانون منع استعمال دخانيات در محيط‌هاي سربسته، گفت: «سالانه 60هزار نفر بر اثر مصرف دخانيات فوت مي‌كنند و مجلس مي‌تواند با تصويب قانون ماليات بر خرده‌فروشي‌ها اثري ماندگار بر سلامت جامعه به جا گذارد.»
هاشمي با بيان اينكه مهم‌ترين راهكار براي كنترل و كاهش مصرف دخانيات ماليات بر خرده‌فروشي هم از دولت و هم از مجلس در اين زمينه انتقاد كرد و گفت: «از لحاظ علمي ثابت شده كه افزايش ماليات بر خرده‌فروشي‌ها در 70كشور دنيا باعث كاهش مصرف دخانيات شده است. در كشور ما مي‌گويند افزايش ماليات باعث افزايش قاچاق مي‌شود اين در حالي است كه پديده قاچاق در هر موضوع ديگري هم مي‌تواند وجود داشته باشد».
هاشمي از طرحي گفت كه سال گذشته با استفاده از نظرات كارشناسان بين‌المللي تدوين شده تا براساس آن ظرف 5سال، ماليات بر دخانيات به 50درصد رسيده و حاصل آن براي كاهش عوارض ناشي از مصرف دخانيات صرف شود بي‌آنكه وزارت بهداشت چشمداشتي به منابع حاصل از آن داشته باشد.
انگار هزينه‌هايي كه مصرف سيگار بر جامعه و البته وزارت بهداشت به‌عنوان متولي اين حوزه تحميل مي‌كند آنقدر زياد هست كه حالا وزير بهداشت بي‌چشمداشت به منافع حاصل از افزايش قيمت و ماليات سيگار براي اين وزارتخانه، تنها به نبودن اين ضرر‌ها رضايت داده است.
براساس آمار، سالي 65ميليارد نخ سيگار در كشور مصرف مي‌شود و روزي 10ميليون تومان هزينه خريد و روزي 20ميليون تومان هزينه درمان عوارض مصرف آن است و روزي 178نفر به‌خاطر مصرف دخانيات مي‌ميرند.