هرباریوم (Herbarium) که جمع آن هرباریا (Herbaria) است، محلی است که در آن نمونه‌های خشک شده گیاهان را به شیوه‌های علمی خاص و معینی نگهداری می‌کنند. اهمیت هرباریوم‌ها به نسبت تعداد نمونه‌های موجود در آنها و وسعت مناطقی است که نمونه‌های گیاهی آن را در بردارد.
هرباریوم‌ها از منابع علمی دائمی و قابل دسترسی گیاه‌شناسان هستند که می‌توانند با مراجعه به نمونه‌های گیاهی موجود در آنها اطلاعات لازم در مورد عناصر پوشش گیاهی هر سرزمین را به آسانی بدست آورند.
سابقه تاسیس هرباریوم‌ها در جهان به سده شانزدهم میلادی مي‌رسد چنانكه در ایتالیا یکی از جمع‌آوری‌کنندگان گیاهان، فردی بنام لوکاگالینی است که به خشک کردن و حفظ نمونه‌های گیاهی گردآوری شده و پرس کردن آنها و قرار دادن بین ورقه‌های کاغذ و الصاق بر روی ورقه‌های ضخیم‌تر مبادرت می‌کرد.
از سال 1500 میلادی به بعد دو گیاه‌شناس انگلیسی به نام‌های جان فالکونر و ویلیام ترنر روش او را بسیار عملی تشخیص داده و آنرا دنبال کردند و علاوه بر آن توانستند بسیاری از نمونه‌ها را به این طریق در جای کمی قرار دهند امروزه نیز در هرباریوم‌های جهان همین روش را با تغییر و تحولاتی که از نظر فنی و علمی به آن داده‌اند ادامه میدهند.
از هرباریوم‌های فعال ایران می‌توان هرباریوم باغ گیاهشناسی ایران (هرباریوم ملی) و هرباریوم مرکزی دانشگاه تهران را نام برد.
ايران در حال حاضر داراي يك هرباریوم (موزه) گیاهان و مواد اولیه دارویی در دانشگاه شهيد بهشتي تهران نيز است كه اين هرباریوم به عنوان نخستين هرباريوم گیاهان و مواد اولیه دارویی كشور شناخته مي‌شود و گنجینه ارزشمندی از بالغ بر 1700 نمونه است که دارای گواهی ثبت بین‌المللی بوده و به صورت تخصصی بر روی گیاهان دارویی ایران تمرکز کرده است و بانک جامعی از عصاره و اسانس و همچنین بذر گیاهان را در اختیار قرار خواهد داد.
گونه‌های گیاهی این هرباریوم، توسط تیم‌های تحقیقاتی زبده گردآوری شده و استخراج آنها با حلال‌های مختلف و طی روش‌ها و فرآیندهای متفاوت صورت گرفته است.
- مدخل‌هاي مورد استفاده براي اين مطلب: دانشنامه رشد / ايرنا