از ابتداي سال تاكنون، حجم سرمايهگذاري در اوراق با درآمد ثابت، كه در ادبيات بازارهاي مالي از آن بهعنوان پاركينگ پول ياد ميشود، 28درصد رشد كرده است.به گزارش همشهري، ركود اقتصادي همچنان ادامه دارد و سود شركتهاي بورس تحتتأثير همين ركود ظرف ماههاي گذشته 2500هزار ميليارد تومان كاهش يافته است.
گفته ميشود بخش مهمي از سودي كه شركتهاي بورس قرار است در سال مالي آينده بين سهامدارانشان تقسيم كنند، درآمدي نيست كه از محل فعاليتهاي عملياتي يا فعاليت اصليشان بهدست آمده باشد، بلكه اين ميزان سود از محل سودهاي غيرعملياتي ناشي از سفتهبازي در اقتصاد است. در حال حاضر شركتهاي بورس و فرابورس پيشبيني كردهاند 316هزارو 500ميليارد تومان معادل 100ميليارد دلار سود بهدست بياورند، كه از اين مقدار 59هزار ميليارد تومان معادل 18ميليارد دلار سود خالص است.
اين ميزان سود خالص نسبت به آخرين پيشبينيهاي انجام شده كاهش نشان ميدهد حتي برخي كارشناسان از احتمال كاهش اين ميزان سود خبر ميدهند، و برآورد ميكنند سود شركتهاي بورس در سالجاري كمتر از 59هزار ميليارد تومان باشد.
در چنين شرايطي شاخصهاي بورس در حال نزول است و تعداد زيادي از سرمايهگذاران هم يا از بازار سهام خارج شدهاند يا در حال خروج از بورس هستند اما پرسش اينجاست كه پولهاي سهامداراني كه از بورس خارج شدهاند كجا رفته است؟
- ركود در فعاليتهاي توليدي و سرمايهگذاري
براي پاسخ به اين پرسش كه دارايي سهامداران در حال حركت به سوي كدام بازارهاست بايد دليل وقايع را جست وجو كرد.
دولت در ماههايگذشته براي كنترل تورم به اجراي سياستهاي انقباضي اقدام كرده و اين ماجرا منجر به تشديد ركود شده است. واهمه دولت اين است كه با اجراي سياستهاي انبساطي زمينه رشد تورم را فراهم كند، فارغ از اينكه اجراي سياستهاي انقباضي به غيراز تداوم ركود ساير بازارها را هم قفل كرده است.
ركود از يك سو باعث شده فعاليتهاي توليدي سودآور نباشد، و اين كاهش سود كارخانهها بهصورت بنيادي بر روند حركت منحني شاخص بورس تهران اثر گذاشته است و از سوي ديگر بازارهاي مسكن، طلا و ارز را هم كه بازارهاي سنتي سرمايهگذاري در ايران هستند، با نزول و فرسايش مواجه كرده است.
تنها بازاري كه اكنون با تناسب تورم 17درصدي براي سرمايهگذاران قابل سرمايهگذاري است سپردهگذاري در بانكهاست. اما با كاهش نرخ سود بانكي انگيزه تعدادي از سرمايهگذاران نيز براي سرمايهگذاري در بانكها در حال از بين رفتن است.
- مهاجرت نقدينگي به سمت اوراق مشاركت و صكوك
آمارها نشان ميدهد در فقدان بازارهاي جذاب سرمايهگذاري بهويژه پس از كاهش نرخ سود بانكي، جريان نقدينگي در حال حركت به سمت اوراق با درآمد ثابت يا اوراقي است كه يك نوع سود تضمين شده را بهصورت فصلي يا ماهانه براي سرمايهگذاران تضمين ميكند. سرمايهگذاران با اين كار در تلاش براي پوشش ريسك و حفظ ارزش داراييهايشان در مقابل تورم 17درصدي هستند. اين آمارها نشان ميدهد در شرايطي كه همه بازارها و همچنين بورس و فرابورس دچار ركود شدهاند بازار اوراق با درآمد ثابت كه شامل اوراق صكوك، اوراق مشاركت، اوراق تسهيلات مسكن و صندوقهاي سرمايهگذاري قابلمعامله است از ابتداي سال تاكنون به لحاظ ارزش 28درصد و به لحاظ حجم 23درصد رشد كرده است.
سرمايهگذاران از ابتداي سال تاكنون 75ميليون برگه اوراق با درآمد ثابت شامل اوراق تسهيلات مسكن، صكوك و اوراق مشاركت معادل 4هزار ميليارد تومان خريدهاند كه اين تقريبا معادل 50درصد از كل معاملات انجام شده در بازار فرابورس ايران است. از ابتداي سال تاكنون در مجموع 8200ميليارد تومان اوراق بهادار در فرابورس دادوستد شده است. از مجموع كل معاملاتي كه در بازار ابزارهاي نوين مالي فرابورس انجام شده است، 3868ميليارد تومان مربوط به اوراقي نظير اوراق مشاركت و صكوك و 180ميليارد تومان مربوط به اوراق تسهيلات مسكن بوده است.