غذاها و خوراكي‌ها هم در اين سبك زندگي تا حدود زيادي تغيير مي‌كنند و چرب‌تر و شيرين‌تر مي‌شوند. با تغيير وعده‌هاي غذايي، نوع آنها هم تنوع بيشتري پيدا مي‌كند. نان و پنير و سبزي خوردن تازه، خرما، حليم يا آش، زولبيا و باميه و يك استكان چاي؛ تصويري آشنا از يك سفره دم افطار را براي ما شكل مي‌دهند. هر چند در اين‌ماه عزيز مصرف برخي خوراكي‌ها مثل كله‌پاچه هم رونق بيشتري پيدا مي‌كند. هر كدام از اين خوراكي‌ها با مجموعه‌اي از بايدها و نبايدها مي‌تواند حال و هواي خاص‌تري به‌ماه مهماني خداوند بدهد. تغيير عادت‌هاي غذايي در ماه مبارك رمضان مي‌تواند نكات مثبتي را براي شهروندان در پي داشته باشد. قرار نيست هنگام روزه‌داري اصلا گرسنه يا تشنه نشويم اما كافي است اطلاعات مناسبي درباره 2وعده غذايي رايج در اين ماه داشته باشيم تا نفع بيشتري به بدنمان برسانيم و از آسيب رساندن به آن جلوگيري كنيم.
- فوايد علمي روزه
متخصصان مي‌گويند كه اگر يك فرد ۳۰ روز كامل روزه بگيرد به‌طور كامل مواد سمي از بدن وي خارج مي‌شود و فرداي عيدفطر بدني سالم دارد و سموم بدن به‌صورت علمي از بين رفته است. بدن انسان، حدود يك كيلو و نيم سم اضافي در خود محفوظ مي‌كند و اين فقط از طريق روزه‌داري طولاني از بين خواهد رفت.
1- سحري مانند صبحانه بهترين وعده غذايي است. برخي پزشكان مي‌گويند اين وعده جاي ناهار را هم مي‌گيرد. سحري مواد قندي لازم و انرژي مورد نياز براي تمركز و فعاليت روزانه را تأمين مي‌كند و سوخت‌وساز پايه بدن را بالا نگه‌مي‌دارد. كساني كه بدون خوردن سحري روزه مي‌گيرند و در طول روز دچار افت قند خون و كاهش توان جسماني مي‌شوند بايد دليل اين ناتواني را در نتيجه تغذيه نامناسب بدانند.
2- هنگام سحري بهتر است از هيدرات‌هاي پيچيده و فيبر استفاده كرد يعني غذاهايي كه شامل غلات، حبوبات و سبزي تازه‌اند. بهتر است از خوراكي‌هايي كه هيدرات‌هاي ساده مانند قند، مربا، برنج و نان‌هاي بدون سبوس دارند استفاده نشود. هيدرات‌هاي پيچيده ديرتر هضم مي‌شوند، خاصيت سيركنندگي بيشتري دارند و به حفظ قند خون در محدوده طبيعي و تأخير در ايجاد گرسنگي كمك مي‌كنند. يعني روزه‌داري شما آسان‌تر مي‌شود.
3- بهتر است با شير يا آب ولرم، خرما و چاي كمرنگ افطار كنيد. به‌تدريج از مواد غذايي سبك مانند پنير، گردو و سوپ كه فشار چنداني به معده وارد نمي‌كند، استفاده كنيد.پيامبر اكرم(ص) فرمودند:«روزه را با آب گرم يا شيريني افطار كنيد زيرا باعث خوشبويي دهان و محكمي دندان‌ها مي‌شود.» امام‌صادق(ع) فرمودند: «پيامبر با شيريني روزه خود را افطار مي‌كردند و اگر شيريني نبود با آب گرم افطار مي‌كرد.»
4- خوب است بين افطار و شام، فاصله زماني كمي وجود داشته باشد تا بدن بتواند خودش را براي قبول غذاهاي سنگين آماده كند. مصرف مواد غذايي شيرين كه حاوي شيريني طبيعي باشد هنگام افطار بسيار ضروري است چرا كه بدن به‌ويژه سلول‌هاي مغز نياز مبرمي به دريافت منابع انرژي به شكل گلوكز دارد. بنابراين مصرف خرما، كشمش يا افزودن يك قاشق چايخوري شكر به شير يا چاي مفيد است.
5- پرخوري و مصرف بيش از حد خوراكي‌هاي چرب و شيرين مانند كيك، نان خامه‌اي، زولبيا و باميه، حلوا و شله‌زرد به هيچ وجه توصيه نمي‌شود چون باعث تحريك معده، اضافه وزن و حتي عطش شديد مي‌شوند. بعضي از افراد براي رفع عطش از نوشيدني‌هاي سرد استفاده مي‌كنند. نوشيدن آب زياد به همراه غذا باعث تأخير در هضم غذا مي‌شود. اين افراد معمولا دچار نفخ شكم و ساير ناراحتي‌هاي گوارشي مي‌شوند.
6- يكي از مشكلات روزه‌داران در ماه مبارك رمضان، بوي بد دهان است. چه كنيم؟ قبل از خوردن سحري 3قاشق غذاخوري ترنجبين را در يك ليوان گلاب كه به حد جوش رسيده مخلوط كرده و با شكر شيرين كنيد و بخوريد و حداقل تا 15دقيقه چيزي نخوريد يا اينكه يك استكان عرق نعناع به همراه يك استكان گلاب را مخلوط كرده و بجوشانيد سپس با شكر يا عسل كمي شيرين كرده، بعد از خوردن سحري مصرف كنيد.
7- غذايي كه در وعده افطار مي‌خوريد تا سحر جذب خون مي‌شود. به همين دليل از ساعت ۱۲شب تا ۶ صبح ساعات سردي بدن است. براي خروج اين سردي از بدن بايد در وعده سحر مواد غذايي با طبع گرم و خشك مثل فسنجان، خرما، حلوا ارده و عسل مصرف كنيد. اگر در وعده سحر نيز غذاهاي سرد خورده شود، طبع بدن به سمت سردي مي‌رود و فرد را دچار بيماري‌هايي مانند آرتروز و سردرد مي‌كند.
8- گرماي هوا در فصل تابستان را فراموش نكنيد. روزه گرفتن در اين شرايط كمي سخت است. پس برنامه غذايي‌تان را هم بايد با گرم‌ترين ماه سال تنظيم كنيد. بهترين توصيه، مصرف غذاهاي آبدار است، آن هم آبي كه با سرعت از بدن خارج نشود. براي همين بايد غذاهايي از انواع سوپ‌ها را مخصوصا براي افطار انتخاب كنيد. چون آب سرد جذب بدن نشده و به سرعت دفع مي‌شود ولي اگر آب گرم باشد در بدن باقي مي‌ماند.
- بسته پيشنهادي سحري
براي صرف سحري به‌موقع بيدار شويد تا با خيال راحت و بدون اضطراب و عجله كردن غذايتان را بخوريد. كارشناسان معتقدند كه وعده سحري بايد جايگزين مناسبي براي وعده صبحانه و ناهار باشد. آنهايي كه عادت به غذاهاي گرم دارند مي‌توانند از انواع غذاهاي خورشي يا آب‌پز استفاده كنند. وعده‌اي همانند صبحانه هم براي آنهايي كه علاقه‌مند به صرف غذاهاي سرد هستند، توصيه مي‌شود. در اين وعده غذايي بايد از خوردن غذاهاي خيلي شور و خيلي چرب اجتناب كرد چرا كه باعث ايجاد تشنگي و بالا رفتن چربي خون مي‌شود. به جاي آن تا مي‌توانيد از سالادها، ميوه، خيار و گوجه‌فرنگي و موادي كه فيبر دارند بهره برد. اين مواد مي‌توانند تا حدود زيادي آب بدن را نيز تأمين كنند. برخي عادت دارند شام را خيلي سنگين ميل كنند تا ديگر براي وعده سحري از خواب بيدار نشوند اما گذشته از تأثيرات معنوي سحرخيزي، پرخوري هنگام شب و شروع روزه‌داري با شكم خالي براي بدن مضر است. خوردن غذاهايي مانند كله‌پاچه يا غذاهاي ادويه‌دار باعث ايجاد تشنگي در طول روز مي‌شود. بهتر است اين غذاها را براي وعده افطار درنظر بگيريد. مصرف به اندازه مواد هيدروكربن‌دار، پروتئين‌ها و ويتأمين‌ها در بسته سحري موجب تأمين غذايي بدن شده و از تحليل رفتن آن جلوگيري مي‌كند. همچنين تنوع غذايي هنگام سحري مسئله‌اي است كه بايد به آن توجه داشته باشيد. پرخوري در سحر چندان جالب نخواهد بود. علاوه بر اينكه پس از صرف سحري و با شكم پر نبايد دوباره به بستر بازگرديد. بهتر است پس از اداي فرايض ديني در اول وقت، چند دقيقه‌اي پياده‌روي كنيد تا معده‌تان ترش نكند. اين‌ماه فرصت مناسبي است تا با نوشيدني‌هاي مضر مثل نوشابه‌هاي گازدار يا غذاهاي مضر مثل انواع فست فود خداحافظي كنيد يا مصرف آنها را به حداقل برسانيد.
- بسته پيشنهادي افطاري
حالا كه پاي سفره افطار نشسته‌ايد و مي‌خواهيد روزه‌تان را باز كنيد بهتر است ابتدا سراغ نوشيدني‌ها برويد. براي بازكردن افطار يك ليوان شير گرم، آب ولرم و خرما يا يك استكان چاي كمرنگ بسيار مناسب است. بعد مي‌توانيد براي خودتان آش و سوپ بكشيد يا نان و پنير و گردو و سبزي خوردن را انتخاب كنيد. صرف اين غذاها به معده شما فشار وارد نمي‌كند. از آنجا كه در طول روز انرژي زيادي از دست داده‌ايد مي‌توانيد با خوردن خوراكي‌هايي كه قند طبيعي دارند نيروي دوباره به‌دست بياوريد. خرما، عسل و آبميوه طبيعي پيشنهادهاي خوبي براي اين قسمت هستند. هر چند ظرف زولبيا و باميه از دور به شما چشمك مي‌زند اما تا آنجا كه ممكن است از خوردن زولبيا و باميه در همان دقايق اوليه افطار اجتناب كنيد. زولبيا و باميه به‌دليل اينكه از مواد قندي غيرطبيعي تهيه شده‌اند، ايجاد سيري كاذب در شما مي‌كنند و قند خون را به شكل غيرطبيعي بالا مي‌برند. پس از صرف افطار فرصتي يكي، دوساعته به‌خودتان بدهيد تا مواد غذايي به‌تدريج هضم شوند. پس از اين استراحت كوتاه نوبت شام فرامي‌رسد. شام را هم مي‌توانيد سبك صرف كنيد تا اشتهايتان براي خوردن سحري از بين نرود. همچنين شام را نبايد خيلي ديروقت بخوريد البته برخي پزشكان توصيه مي‌كنند كه وعده‌هاي غذايي در ماه مبارك به ۲وعده كاهش يابد، يعني شام را به‌طور كامل حذف كنيد. مصرف انواع سبزي تازه، سالاد و ميوه در ساعت‌هاي پس از افطار هم توصيه مي‌شود. صرف انواع نوشيدني‌ها بدون كافئين تا هنگام سحر هيچ مانعي نخواهد داشت چرا كه كافئين باعث دفع سريع آب از بدن مي‌شود. چاي پررنگ و انواع قهوه و نسكافه حاوي كافئين زياد هستند.