تسنیم نوشت: وزرای خارجه ایران و کشورهای 1+5 در پایتخت اتریش در تلاش هستند تا به توافقی نهایی درباره فعالیتهای هستهای ایران دست یابند، با این حال هنوز جزئیاتی باقی مانده است. روزنامه وال استریت ژورنال بهزعم خود 5 موضوع مهم را که هنوز نامشخص باقی مانده مطرح کرد.
موضوع اول: آیا مذاکرات هستهای پس از 7 جولای نیز میتواند ادامه یابد؟ آری. امروز سهشنبه (7 جولای) ضرب الاجل تمدید شده است، مقامات ایرانی میگویند عجلهای ندارند. مذاکرات احتمالاً ادامه یابد اما آمریکا و شرکایش خواستار رسیدن به توافقی قبل از 9 جولای هستند، تاریخی که کنگره اعلام کرده طی 30 روز توافق را بازبینی خواهد کرد. پس از 9 جولای کنگره دو ماه فرصت بازبینی دارد که جدول زمانی رفع تحریمها را به تأخیر میاندازد و زمان بیشتری به مخالفان میدهد تا تحرکات خود را آغاز کنند.
موضوع دوم: میزان دسترسی بازرسان به تأسیسات ایران است. این موضوع از مشکلترین مسائل است. ایران با اجرای پروتکل الحاقی که دسترسیهای بیشتری را ممکن میکند موافقت کرده، اما بهشدت با دسترسی بازرسان به تأسیسات نظامی مخالفت کرده است. یک موضوع واضح است که درخواست جمهوریخواهان برای دسترسی در هر زمان و از هر مکانی امکان پذیر نیست.
موضوع سوم: درباره فعالیتهای گذشته ایران است. یوکیا آمانو مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی اعلام کرد که پیشبینی میکند تا پایان سال میلادی جاری گزارشی در این باره ارائه کند. گروه 1+5 خواستار دسترسی به فهرستی از افراد، مکانها و دانشمندان در این زمینه هستند. با این حال مقامات آمریکایی گفتهاند که بهدنبال اعتراف گیری از ایران نیستند. به نظر میرسد ارزیابی کاملی از فعالیتهای گذشته ایران به آینده موکول خواهد شد و گروه 1+5 ایران را مجبور به علنی کردن فعالیتهایش نمیکند.
موضوع چهارم: آیا تحریم تسلیحاتی سازمان ملل رفع میشود؟ روز دوشنبه یک مقام ارشد ایرانی گفت که تهران خواستار رفع این تحریم در توافق نهایی است. پیش از این، مقامات غربی گفته بودند که تحریم تسلیحاتی ایران باید برای مدتی پابرجا بماند. به نظر میرسد کشورهای 1+5 در این زمینه اختلاف دارند. روسیه پیش از این فروش موشک به ایران را با فرض توافق در دستور کار قرار داده است.
موضوع پنجم: ایران با چهسرعتی قادر خواهد بود برنامه هستهای خود را توسعه دهد؟ محدودیتها بر ایران در بازه یک دهه اول تقریباً واضح است، اما بین سالهای دهم تا پانزدهم، قطعیت کمتری وجود دارد. موضوع حساس این است که در توافق، محدودیتهای دقیق ایران در زمینه تحقیقات هستهای کدام هستند. برخی مقامات غربی هفته جاری گفتند تا سال پانزدهم توافق نمیخواهند ایران کمتر از 6 ماه زمان برای تولید مواد لازم برای یک بمب در اختیار داشته باشد.