ريختر خبرنگار حوزه سياست خارجي روزنامه لسآنجلس تايمز است و به همينخاطر همراه وزراي امور خارجه آمريكا در همه سفرهايشان حضور داشته است.
- در كشور شما بعضي از سناتورها مانند مككين، كوركر يا جمهوريخواهان ديگر هنوز در حال فشار براي كنار گذاشتن راهحل مذاكره و توافق هستند. حتي اين فشارها باعث شده تا رفتار اوباما هم تغيير كند و به همينخاطر تيم مذاكرهكننده آمريكا مواضعش را عوض كرده است. چرا آنها اينقدر از رسيدن به يك توافق ناراحت هستند؟
اين را بايد قبول كنيم كه آمريكاييها بهدنبال توافقي با موضع سختتر و دادن امتيازهاي كمتر به ايران هستند. مقاله هفته گذشته توماس فريدمن را حتماً خواندهايد. او در مطلب خودش گفته است كه رهبر ايران بسيار باهوش است و به همينخاطر آمريكاييها بيشتر نگران توافق هستند. در آمريكا آدمهايي هستند كه فكر ميكنند اوباما و كري امتيازهاي زيادي به ايران دادهاند و بايد با تهران از موضع سختتري برخورد كنند. يكي از مشكلات دولت آمريكا همين است. افراد زيادي در آمريكا روند مذاكرت را قبول ندارند و گروه ديگري هم هستند كه حامي راه اوباما هستند.
- وزير امور خارجه ايران در مقاله اخيرش كه فايننشيال تايمز آن را منتشر كرد، از توافق با ايران و پس از آن امكان همكاري با تهران براي مقابله با تروريسم حرف زد. فكر ميكنيد پس از توافق همكاريهاي دوطرف در منطقه افزايش پيدا ميكند؟
بهنظرم اين حرف درستي است و امكان آن وجود دارد. اوباما اكنون داعش را بزرگترين تهديد عليه آمريكا ميداند و او بيشتر از هر خطر ديگري نگران تروريستهاي داعش است. بهنظرم درصورت توافق همكاريهاي مهمي ميتواند ميان دوطرف براي حل برخي مشكلات صورت بگيرد. اين مسئله را هم البته درنظر داشته باشيد كه در كنار اين همكاريها و توافق احتمالي، ايران و آمريكا همچنان اختلافهاي زيادي درباره بسياري از مسائل خواهند داشت. حتي درصورت توافق با توجه به اينكه دولت آمريكا مدتي ديگر تغيير ميكند، احتمال همكاريهاي همهجانبه را در مسائل مهم زياد نميدانم. با مرور زمان پس از توافق اما ممكن است كه شرايط به سمت همكاريهاي بيشتر پيشبرود. همه اين موارد اما نيازمند گذشت زمان است.
- كشورهاي عربي مانند عربستان و رژيم صهيونيستي چرا در يك راستا از توافق هستهاي ايران و 1+5 نگران هستند؟
بهنظرم آنها نگران هستند كه يك تغيير بزرگ در جهتگيري و روابط سياسي آمريكا صورت بگيرد. اينكه ممكن است آنها ديگر به بازي گرفته نشوند و مثلاً توافق با ايران روي رابطه سعوديها با آمريكا تأثير بگذارد. مسئله ايران براي نتانياهو تبديل به مورد مرگ و زندگي شده است. توافق هستهاي ايران براي او تبديل به مهمترين مورد دوران نخستوزيرياش شده و بدونشك توافق هستهاي براي نتانياهو ضربه سختي خواهد بود. بهنظرم هركس ديگري نخستوزير اين رژيم بود، بسيار كمتر روي مسئله ايران مانور ميداد. نتانياهو هم نگران منزويشدن بيشتر اسرائيل است و هم ميترسد كه نزديكي ايران با قدرتهاي بزرگ جهان به ضرر اين رژيم تمام شود.
- درباره نگراني لابي رژيم صهيونيستي از توافق چه نظري داريد؟
هميشه بايد فشار لابي اسرائيل در آمريكا را درنظر داشت. لابي اسرائيل در واشنگتن بسيار قدرتمند است و ميتواند فشار زيادي را بر سياستمداران وارد كند. بايد درنظر داشته باشيد كه شايد خيليها بهويژه در ميان دمكراتها حامي توافق باشند اما آنها كساني نيستند كه پولهاي اصلي را براي كمپينهاي انتخاباتي ميدهند. بهنظرم آمريكاييها در انتخابات به مسائل داخلي آمريكا بيشتر توجه دارند. مسائل سياست خارجي آمريكا بهصورت كلي آنقدر در انتخابات آمريكا به اندازه مسائل داخلي مانند اقتصاد و تحصيل و ديگر چيزها تأثيرگذار نيست. اما بايد درنظر داشت كه نميتوان هيچ وقت تأثير لابي اسرائيل در آمريكا در سياست اين كشور را فراموش كرد.
- فرداي توافق
بعد از توافق هم مشكلات و چالشهاي زيادي وجود خواهد داشت. بدونشك در ايران و 1+5 مخالفاني با توافق وجود خواهند داشت كه كارها را سخت ميكنند. مثلاً درباره سوريه و يمن هنوز اختلافهاي زيادي وجود خواهد داشت. طرفهاي مذاكرات سعي كردهاند مسئله هستهاي را از باقي قضايا جدا كنند اما واقعيت اين است كه ريسكهاي پس از توافق بسيار بالاست. ممكن است در آمريكا رئيسجمهوري سركار بيايد كه از اين توافق خوشش نيايد و مقداري مشكل بهوجود آيد. ولي باز هم بهنظرم توافقي كه بتواند اوضاع را آرام كند و باعث هموارشدن مسير شود، قدم بزرگي بهحساب ميآيد.
- خبرنگار اعزامي همشهري به وين