همزمان هم موعد پرداخت يارانه نقدي تير‌ماه رسيده است اما سازمان هدفمندي يارانه‌ها درباره زمان پرداخت يارانه سكوت كرده و تاريخ آن اعلام نشده است. 2هفته پيش علي ربيعي، وزير تعاون، كار و رفاه اجتماعي اعلام كرد كه تا چند روز ديگر به تلويزيون مي‌آيم و درباره شاخص شناسايي و حذف يارانه نقدي پردرآمدها سخن خواهم گفت. 2هفته گذشته است اما از وعده وزير رفاه خبري نيست.
گفتني است وزارت رفاه از سوي دولت ماموريت پيدا كرده تا كار شناسايي و حذف يارانه نقدي پردرآمدها را عملياتي كند. طبق تبصره 20قانون بودجه سال‌جاري كه به موضوع هدفمندي يارانه‌ها اختصاص دارد، دولت موظف است يارانه نقدي پردرآمدها را با توجه به بعد خانوار و محل زندگي و... قطع كند.
دولت 3ماه فرصت داشته تا آيين‌نامه اجرايي اين بخش از قانون را نهايي كند اما با وجود گذشت 23روز از اين مهلت، دولت هنوز كاري نكرده است و يارانه نقدي پردرآمدها كماكان و به روال سابق پرداخت مي‌شود. البته دولت به‌صورت لاك‌پشتي يارانه نقدي برخي شهروندان را حذف و اعلام كرده كه افراد حذف‌شده قطعا جزو پردرآمدها هستند. اما تماس‌هايي از سوي شهروندان با روزنامه همشهري برقرار شده كه نشان مي‌دهد يارانه نقدي آنان به‌رغم آنكه بازنشسته هستند يا اينكه از درآمد بالايي برخوردار نيستند، اما مشمول قطع يارانه نقدي شده‌اند.
پيش‌تر گزارشي از اين تماس‌ها در روزنامه همشهري منتشر شد كه به نوبه خود باعث شد تا تعداد ديگري از شهروندان تماس گرفته و اعلام كنند يارانه نقدي آنان به‌رغم اينكه از درآمد بالايي برخوردار نيستند و يا فاقد ملك و املاك هستند، قطع شده است. چند نوبت تلاش همشهري براي برقراري ارتباط با وزير رفاه يا يكي از معاونانش براي گرفتن توضيح درباره اين مشكل هم به‌جايي نرسيده است و ظاهرا وزارت رفاه ترجيح داده مسئله را با سكوت كامل خبري طي كند.
- مشكل كجاست؟
حسن روحاني، رئيس‌جمهور، به همراه وزراي اقتصاد و رفاه و نيز محمدباقر نوبخت، سخنگوي دولت در چند نوبت اعلام كرده‌اند كه شناسايي و حذف يارانه نقدي پردرآمدها كاري دشوار و زمانبر است و نمي‌توان به اين راحتي افرادي را پردرآمد يا كم درآمد ناميد. به همين دليل دولت تاكنون سعي كرده از زير بار حذف يارانه نقدي پردرآمدها شانه خالي كند.
با اين حال در طول چند‌ماه گذشته حدود نيم ميليون نفر از چرخه دريافت يارانه نقدي حذف شده‌اند كه دولت گفته اين افراد قطعا پردرآمد بوده‌اند. اما بسياري مي‌گويند كه درآمد زيادي ندارند يا اينكه بازنشسته هستند اما بدون اطلاع قبلي يارانه آنها قطع شده است. گروهي هم از اينكه بدون اطلاع قبلي و ناگهاني يارانه آنها قطع شده است، شكايت دارند و مي‌گويند دولت دست‌كم اعلام كند چرا يارانه نقدي آنها بدون اطلاع قبلي حذف شده است. تمام اين موارد باعث شد تا ربيعي 2هفته پيش اعلام كند يارانه نقدي كسي به‌خاطر بازنشستگي قطع نشده است و به‌زودي درباره اين موضوع توضيح كامل خواهم داد. با اين حال به‌نظر مي‌رسد كه تمايل اصلي دولت به عدم‌حذف يارانه نقدي پردرآمدهاست و به همين دليل به سياست خريد زمان رو آورده است.
اين در حالي است كه دولت همين الان هم براي پرداخت يارانه نقدي بيش از 76ميليون ايراني با مشكل روبه‌روست چرا كه طبق روال موجود دولت بايد 23هر‌ماه يارانه نقدي را به‌حساب سرپرستان خانوار واريز كند اما در چند‌ماه گذشته تأخيرهاي چند روزه در واريز يارانه رخ داده و براي ماه جاري هم همين تأخير ديده مي‌شود. اين در حالي است كه اگر تا پايان تير‌ماه يارانه نقدي به‌حساب سرپرستان خانوار واريز نشود، دولت يك‌ماه يارانه نقدي به شهروندان بدهكار مي‌شود.
- دعوت مسئولان دولتي به مجلس در مورد حذف يارانه پردرآمدها
شيوه نادرست دولت در حذف يارانه پردرآمدها و ارائه نكردن آيين‌نامه اجرايي آن به‌رغم پايان مهلت قانوني 3ماهه مقرر در قانون بودجه امسال موجب واكنش مجلس شد. عضو كميسيون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس شوراي اسلامي در گفت‌وگو با خبرنگار ما اعلام كرد: احتمالا بعد از تعطيلات هفته آينده، موضوع ارائه‌نشدن آيين‌نامه اجرايي حذف يارانه پردرآمدها در دستور كار مجلس قرار خواهد گرفت و نمايندگان به سراغ روش نادرست دولت در حذف يارانه پردرآمدها مي‌روند.
احمد توكلي با تأكيد بر اينكه بايد با دولت از طريق گفت‌وگو، تفاهم ايجاد شود، افزود: بازهم ما حاضريم با استدلال دولت را به اجراي درست اين قانون و عمل به تعهداتش قانع كنيم مگر اينكه دولت نخواهد قانع شود. كميسيون تلاش مي‌كند تا با احضار مسئولان ذيربط از آنها در مورد ارائه نشدن آيين‌نامه اجرايي مذكور سؤال كند و درصورتي كه دلايل آنها كافي باشد، آن را مي‌پذيرد اما درصورتي‌كه اين دلايل كافي نباشد سعي در كمك و راهنمايي براي حل مشكل مي‌كند و اگر بازهم تخلف كردند از ساير ابزارهاي نظارتي استفاده خواهد شد.
نماينده مردم تهران در مجلس افزود: متأسفانه دولت به وظايف خود عمل نكرده و چند سال است كه اين وظايف را انجام نمي‌دهد همچنين دلايلي كه ارائه مي‌دهد قابل پذيرش نبوده و بي‌جهت سركشي به‌حساب بانكي را حريم خصوصي تلقي مي‌كند درحالي‌كه پرداخت يارانه به افراد غيرنيازمند نوعي ماليات منفي است.
دولت براي كسب درآمد مالياتي، تشخيص مكلفين پرداخت ماليات، شناسايي افراد نيازمند يارانه و حذف افراد غيرمشمول براي سركشي به حساب‌هاي بانكي و هر نوع حساب مالي و اسناد و دفاتر كسب و كار محرم ا ست. وي با بيان اينكه حساب بانكي مردم امانتي در دست دولت است و كسي اجازه افشاي آن را ندارد افزود:
فقط و فقط مقامات مالياتي يا قضايي حق دارند تا براي مقاصد مالياتي و دريافت يارانه و تعقيب پولشويي احتمالي به حساب‌ها و دفاتر مردم سركشي و رسيدگي كنند و عموم افراد اين امكان را ندارند اما دولت زير بار مسئله به همين سادگي نمي‌رود. توكلي افزود: دولت به جاي اجراي اين راه‌هاي ساده به‌دنبال راه‌هاي سخت رفته و كند عمل مي‌كند درحالي‌كه مي‌تواند حتي اگر از راه سركشي به حساب‌هاي بانكي و دفاتر مردم افراد پر درآمد را شناسايي نكند از روش‌هاي ديگر مانند بررسي واحدهاي مسكوني، خودروها، كارت بازرگاني، جواز كارخانه و... اين افراد را شناسايي كند. دولت به‌دنبال روش‌هاي كم بازده است.