فدريكا موگريني، مسئول سياست خارجي اتحاديه اروپا اين جمله را در وين بهدنبال رسانهاي شدن خبر فريادهاي محمد جواد ظريف، وزير امور خارجه جمهوري اسلامي ايران با آن جمله مشهور «هيچ وقت يك ايراني را تهديد نكنيد» گفت تا مشخص شود چقدر مذاكرات اين دو مقام، سخت و پيچيده بوده است.
پست مسئول سياست خارجي به شكل كنوني آن 6سال پس از تشكيل اتحاديه اروپا بهوجود آمد اما در همين مدت حدود 16سال نقش محوري آن در مسائل مهم جهان هر روز پررنگتر شده است. ايرانيها بيشتر از موگريني 42ساله اهل ايتاليا شايد كاترين اشتون را در اين پست به ياد داشته باشند كه 5سال فعاليت خود در اين سمت را بهطور كامل با پرونده هستهاي ايران درگير بود. مسئول سياست خارجي اتحاديه اروپا يا بهصورت دقيقتر «نماينده ارشد اتحاديه اروپا در روابط خارجي و سياست امنيتي» در واقع نقش وزير امور خارجه اتحاديه اروپا را بازي ميكند و به همينخاطر اشتون و موگريني نمايندگان اين اتحاديه بهعنوان يكي از اعضاي 1+5 بودهاند.
اين پست پس از توافق آمستردام در اتحاديه اروپا بهوجود آمد و در ابتدا از سال 1999خاوير سولانا، سياستمدار اسپانيايي بهمدت 10سال آن را بر عهده داشت. در سال 2009بود كه كاترين اشتون يا به قول هموطنهايش در انگليس بارونس اشتون اين پست را بر عهده گرفت و تا نوامبر 2014دوره 5ساله خود را پشت سر گذاشت.
يكي از مهمترين محورهاي فعاليت اشتون پرونده مذاكرات هستهاي ايران بود اما دوره او براي رسيدن به يك جمعبندي كفاف نداد تا پستش به وزير امور خارجه سابق ايتاليا رسيد. موگريني حدود 9ماه است كه اين پست را بهصورت رسمي در اختيار گرفته و بهعنوان قائممقام ژان كلود يانكر رئيس كميسيون اروپا هم فعاليت ميكند. در همين حدود 9ماه اما فعاليت موگريني نظر خيليها را بهخود جلب كرده و او با رسيدن به جمعبندي مذاكرات هستهاي در وين بيشتر مورد توجه رسانهها قرار گرفته است. دختر فلويو موگريني، كارگردان سينماي ايتاليا كه در رم متولد شده از همان زمان جواني علاقهاش به سياست را دنبال كرد. او به دانشگاه ساپينزا رم رفت تا در رشته علوم سياسي تحصيل كند و اتفاقا با داشتن گرايش فلسفه سياسي موضوع پاياننامه خود را به «رابطه دين و سياست در اسلام» اختصاص داد.
بهصورت خلاصه ديدگاه سياسي موگريني در حال حاضر چپ ميانه بهحساب ميآيد و طي ماههاي گذشته بر سبك وسياق ايتاليايي خودش تأكيد داشته است. چندماه قبل او در مصاحبه با روزنامه كوريره دلاسرا هم گفته بود كه ايتاليايي بودنش بهخاطر رابطه خوب تهران و رم تأثير مفيدي در مذاكرات هستهاي با ايران داشته است. همسر موگريني، ماتئو ربساني مسئول سازمان حمايت از كودكان در ايتالياست و 2 دخترشان كاترينا و مارتا 10و 5ساله هستند.
موگريني در ايتاليا بهعنوان يك سياستمدار نمونه چپ ميانه خوانده ميشود؛كسي كه در جواني عقايد چپ راديكال داشت اما بهتدريج آنها را كنار گذاشت و حالا به ديدگاه ميانه رسيده است. موگريني از 15سالگي عضو فدراسيون جوانان كمونيست ايتاليا بود و در سال 1996پس از انحلال حزب كمونيست ايتاليا و تبديل آن به حزب دمكراتيك عضو اين حزب جديد شد. جهش مهم موگريني در سال 2008بود كه با قرار گرفتن در فهرست انتخاباتي حزب دمكراتيك وارد پارلمان ايتاليا شد و اين موفقيت را در سال 2013هم تكرار كرد. اين موفقيتها و فعاليت او در صحنه سياسي ايتاليا باعث شد تا در 21فوريه سال 2014در كابينه چپ ميانه ماتئو رنزي، نخستوزير ايتاليا به پست وزارت امور خارجه برسد.
در تاريخ ايتاليا او سومين زني بهحساب ميآيد كه پس از اما بونينو و سوزانا آنجلي به اين پست رسيده است. فعاليت او بهعنوان وزير امور خارجه ايتاليا اما كمتر از يك سال دوام آورد و با انتخابش بهعنوان مسئول سياست خارجي اتحاديه اروپا به رده بالاتري رفت. گذر او از چپ راديكال به چپ ميانه از جواني تا ميانسالي را در دوران فعاليت سياسي او هم ميتوان ديد. او بهدنبال تنشهاي اروپا و روسيه مخالف تحريمهاي مسكو بود و همين مسئله باعث شد تا برخي كشورهاي اروپاي شرقي مخالف انتخاب او بهعنوان مسئول سياست خارجي اتحاديه اروپا باشند. همچنان برخي از مقامهاي اروپا موگريني را به نزديكي به كرملين متهم ميكنند.
در دهه 1990موگريني با نژادپرستي، بيگانههراسي و آپارتايد مبارزه ميكرد و شايد به همينخاطر بود كه روز گذشته يادداشت خودش در روزنامه گاردين درباره توافق هستهاي با ايران را با جملهاي از نلسون ماندلا، قهرمان مبارزه با آپارتايد شروع كرد. او در ابتداي يادداشت خود نوشت: بعضي كارها هميشه غيرممكن بهنظر ميرسند تا زماني كه به انجام برسند. پس از دههها بياعتمادي ميان دو طرف و 22ماه مذاكره سخت حالا ما مذاكرات را به سرانجام رساندهايم. موگريني هر چند 9ماه است مسئول سياست خارجي اتحاديه اروپا شده اما بايد تا 51ماه آينده منتظر حركتهاي مهم و جديدي از او در اين اتحاديه بود.