زمانی که حدود 3000 سال پیش از میلاد خط هیروگلیف در مصر باستان اختراع شد. در سال‌های اخیر که ارتباطات مدرن بین انسان‌ها رواج یافته است ایموجی‌ها و سایر اشکال غیرمتنی ارتباطات به ما در آسان سازی ارتباط با دیگران کمک می‌کنند.
از نقاشی‌های کشیده شده بر دیواره غارها تا پیکتوگرام‌ها و رسیدن به حروف الفبا، انسان‌ها سالیان سال است که با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند. اما آیا آنچه که از طریق نقاشی‌های دیواره غارها و پیکتوگرام‌ها و ایدئوگرام‌ها منتقل می‌شد ارتباطات واضح و آشکار بود و یا این امکان وجود داشت که فردی یک معنی از آن دریافت می‌کند و فرد دیگری چیزی متفاوت از دیگران. بدون درک واضح معنا آیا ما قادر به برقراری ارتباط هستیم؟ اینها چه تاثیراتی می‌تواند در ادبیات داشته باشد؟
ارتباطات انسانی بسیار پیچیده و عمیق هستند و ابزارهایی هم که برای برقراری ارتباط بین انسان‌ها مورد استفاده قرار گرفته و می‌گیرد در طول زمان تغییر یافته‌اند. با ظهور اینترنت، ارتباطات انسان‌ها به دو دسته ارتباطات آفلاین و آنلاین تقسیم شد. ارتباطات آنلاین در مقایسه با ارتباطات آفلاین در ابتدای مسیر قرار دارد و بنابراین از ارتباطات آفلاین تاثیر می‌پذیرد چرا که ارتباطات آفلاین در سطوح بیانی خود غنی‌تر و رساتر از ارتباطات آنلاین است.
ابزارهای ارتباط آنلاین در ابتدای پیدایش اینترنت بر مبنای متن بود مانند ایمیل، SMS و اسناد. از آنجا که ارتباطات انسانی تنها به زبان و کلمات گفتاری محدود نمی‌شود بلکه مواردی بیش از گفتار مانند زبان بدن، ژست و حرکات، لحن صدا، تماس چشمی که لایه‌هایی از معنا به ارتباط اضافه می‌کند و علایم اضافی برای انتقال معنا به طرف مقابل نقش بازی می‌کند؛ در اولین اشکال برقراری ارتباط با واسطه اینترنت نیز رد پایی از احساسات دیده نمی‌شد اما افراد به تدریج از چیزهایی برای برگرداندن احساسات به ارتباطات خود بهره بردند. آنها در ابتدا از کاراکترهای صفحه کلید مانند: blush: و یا :wink: برای نمایش احساسات و حالات روحی خود استفاده کردند و زمانی که می‌خواستند خوشحالی و یا غمگینی خود را ابراز کنند آنها را در لابلای متن‌های خود وارد می‌کردند و یا در برخی موارد به سادگی کلمه smile را می‌نوشتند. بنابراین با نمادهای پیچیده‌ای مواجه شده‌‌ایم به نام emojis یا شکلک‌های تصویری و استیکرها (اندازه‌های بزرگتر ایموجی‌ها) که در گفتگو از طریق اپلیکیشن‌های پیام رسان و شبکه‌های اجتماعی مورد استفاده قرار می‌گیرند و نقش قابل توجهی در ارتباطات آنلاین ما بازی می‌کنند.
ایموجی‌ها در اوایل دهه 1990 میلادی توسط ژاپنی‌ها برای استفاده در پلت فرم‌های اولیه تلفن همراه مورد استفاده قرار گرفتند و در سال 1999، 176 ایموجی یا شکلک تصویری منتشر شد. در سال 2010 کنسرسیوم یونیکد که وظیفه فراهم ساختن استانداردهای بین‌المللی برای فونت‌های دیجیتال را به عهده دارد در نسخه ./6 خود کتابخانه‌ای شامل 722 نوع شکلک تصویری را اضافه کرد. رشد سریع استفاده از ایموجی‌ها به اواخر سال 2012 برمی‌گردد زمانی که نسل جدید از گوشی‌های هوشمند و تبلت‌ها ایموجی‌ها را به کیبوردهای استاندارد خود ضمیمه کردند.
حال این سوال مطرح است که چرا این آیکون‌ها در مدت زمان کوتاهی توانستند در بین کاربران به حد بالایی از محبوبیت دست یابند و روش ارتباطات ما را تغییر دهند؟
استفاده از زبان مبتنی بر تصویر پدیده تازه‌ای نیست و استفاده از ایموجی‌ها هم به نوعی همان زبان تصویر و بازگشت به عقب است؛ زمانی که حدود 3000 سال پیش از میلاد خط هیروگلیف در مصر باستان اختراع شد. در سال‌های اخیر که ارتباطات مدرن بین انسان‌ها رواج یافته است ایموجی‌ها و سایر اشکال غیرمتنی ارتباطات به ما در آسان سازی ارتباط با دیگران کمک می‌کنند. ارسال شکلک از یک سو بسیار سریع‌تر و آسان‌تر از نوشتن کلماتی مانند OK ، YES و من موافقم است و از سوی دیگر استفاده از این شکلک‌های تصویری به افرادی که قادر نیستند احساسات و افکار خود را به راحتی بیان کنند کمک می‌کنند.
بر این اساس می‌توان گفت ایموجی‌ها عمدتا برای پشتیبانی و افزایش معنای منتقل شده بوسیله متن در پیام‌های دیجیتال مورد استفاده قرار می‌گیرد. در زبان گفتاری، تن صدا و حرکات بدن، اطلاعاتی بیشتر از معنای مورد نظر فرستنده برای مخاطب فراهم می‌آورد. در ارتباطات دیجیتال، ایموجی‌ها عملکردی مشابه را انجام می‌دهند و کاربران را قادر می‌سازند تا از شکلک‌های مختلف، برای اضافه کردن به منظور خود و یا تفسیر معنای یک متن بهره ببرند. آنها همچنین یک زبان بصری مشترک ارایه می‌دهند که مستقل از زبان مادری گوینده است. شکلک سه میمون خردمند در زبان انگلیسی، ایتالیایی و ژاپنی معنای یکسان را منتقل می‌کند بنابراین در ارتباطات بین‌المللی افراد برای انتقال معنا و هدف پیام بهتر می‌تواند کارگشا باشد. اما این گفته زمانی صحیح است که ما از ایموجی‌هایی استفاده کنیم که به استاندارد یونیکد اضافه شدند تا در سایر نقاط دنیا هم کاربران بتوانند از آن استفاده کنند.
از سوی دیگر استفاده از شکلک‌های تصویری می‌تواند جزئیات زیادی از شخصیت افراد را آشکار سازد. در این زمینه تحقیقاتی انجام شده است که نتایج آنها نشان می‌دهند ارتباط انسان با این شخصیت‌ها و چهره‌ها ناچیز و کم‌اهمیت نیست. دانشمندان حتی دریافته‌اند شکلک‌ها همان بخشی از مغز انسان را تحریک و فعال می‌کنند که در زمان نگاه کردن به چهره انسانی دیگر فعال می‌شود .
انچه مسلم است این است که ایموجی‌ها و استیکرها امروزه به سرعت در حال تبدیل شدن به یک زبان جدید اینترنتی هستند تا از طریق آن کاربران به صورت غیرکلامی با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. می‌توان انتظار داشت که ایموجی‌ها به رشد بی سابقه خود ادامه دهند و حتی به طور فزاینده این ارتباطات دیجیتال به زمینه‌های حرفه‌ای مانند ایمیل‌های شغلی نیز وارد شود. ماندچر کلنتر روانشناس دانشگاه کالیفرنیا معتقد است شکلک‌های تصویری به تدریج تکامل بیشتری یافته و استادانه‌تر طراحی خواهند شد تا بتوانند عصاره تمامی احساساتی را که باید انتقال دهند در یک پیام واحد به خوبی منتقل سازند.
با این وصف ما راه طولانی در ارتباطات آنلاین برای سبقت گرفتن از ارتباطات آفلاین پیش رو داریم و در این زمینه ایموجی‌های ساده و استیکرها هرگز نمی‌تواند به تنهایی کافی باشد. امروزه در اپلیکیشن‌های پیام رسان ما از متن، ایموجی، استیکر، گیف‌های متحرک، صداهای ضبط شده و پیام‌های ویدیویی استفاده می‌کنیم. این آغاز استفاده از روش‌های گوناگونی است که می‌خواهیم از طریق ابزارهای ارتباطات با واسطه به بیان خود بپردازیم و جریان کاملی از گفتگو بدون استفاده از هر متن یا نوشتار داشته باشیم.
*منبع: کاوشگران روابط عمومی