به گزارش همشهري آنلاين، نشست حقوقي «از مذاكره تا قطعنامه» با سخنراني دكتر سيد فضل‌الله موسوي رئيس سابق دانشكده حقوق و علوم سياسي دانشگاه تهران، دكتر مير شهبيز شافع استاديار گروه حقوق تجارت بین‌الملل دانشگاه شهيدبهشتي و دكتر محسن عبداللهي دانشيار گروه حقوق عمومي دانشگاه شهيدبهشتي، و با حضور دكتر مهدي ذاكري مديرعامل موسسه فرهنگي مطبوعاتي همشهري، دكتر حسين قربانزاده مديرمسئول روزنامه همشهري و جمعي از كارشناسان، دانشجويان و خبرنگاران برگزار شد.
يكي از مباحثي كه سخنرانان اين نشست راجع به ماهيت نتيجه مذاكرات هسته‌اي در وين به بحث گذاشتند، اين موضوع بود كه آيا نتيجه مذاكرات هسته‌اي در وين را مي‌توان «معاهده» ناميد.
دكتر سيد فضل‌الله موسوي با بيان اينكه «تا كنون برجام نه معاهده است و نه الزام‌آور»، اظهار داشت: برجام يك مسيري را طي و خواسته‌هايي را مطرح كرده است كه شكل معاهده ندارد اما روند كار طوري است كه پس از تصويب قطعنامه جديد، برجام هم تعهداتي را بار مي‌كند.
وي در برشمردن روند مشخص شده در برجام، به پنج قسمت روز نهايي شدن مذاكرات در وين، روز توافق، روز اجرايي شدن معاهده، روز انتقالي و مرحله خاتمه جريان اشاره كرد و گفت: «روز نهايي شدن» پس از مذاكرات وين تمام شده و «روز توافق» روزي است كه تعهد ايجاد مي‌كند و 90 روز پس از تاييد برجام توسط قطعنامه شوراي امنيت سازمان ملل است. در حال حاضر نمي‌توانيم حالتي اجرايي و تعهدآور براي برجام تصور كنيم بلكه از روز توافق است كه به كشورها گفته مي‌شود بايد تمهيدات را براي مرحله اول فراهم كنند.
استاد دانشگاه تهران تصريح كرد: اگر 90 روز پس از صدور قطعنامه، ايران ساكت باشد و هيچ كاري نكند يا آن را در مجلس شوراي اسلامي و شوراي عالي امنيت ملي قبول كنند، آنگاه برجام تعهدآور مي‌شود؛ حال آنكه ممكن است نه مجلس ايران و نه كنگره آمريكا آن را قبول نكنند و اين فرصت است كه آن را رد كنند.
دكتر مير شهبيز شافع استاديار گروه حقوق تجارت بین‌الملل دانشگاه شهيدبهشتي نيز در بخشي از اين نشست، با بيان اينكه سند مربوط به نتيجه مذاكرات در وين را نمي‌توان «معاهده» ناميد، از امضاء نداشتن اين سند و عدم ذكر «امين معاهده» به عنوان برخي از شواهد اين ادعا نام برد و گفت: تعهد طرف‌ها نشان مي‌دهد كه نخواسته‌اند رگه‌اي از خود بيرون بگذارند كه شائبه معاهده بودن ايجاد كند. سند نتيجه مذاكرات در وين، جزئي از قطعنامه شوراي امنيت است و اين سند هرگز در مجموعه اسناد سازمان ملل به چاپ نمي‌رسد.
دكتر محسن عبداللهي نيز در اين نشست به تشريح دلايل حضور ايران در مذاكرات هسته‌اي و خواسته‌هاي ايران در قبل يا حين مذاكرات پرداخت و از اراده ملت، وضعيت اقتصادي ناشي از تحريم‌ها و وضعيت سياسي منطقه به عنوان دلايل حضور ايران در مذاكرات و از شعار «انرژي هسته‌اي حق مسلم ماست»، حق غني‌سازي در خاك ايران، رفع تحريم‌ها و عادي شدن پرونده ايران در شوراي امنيت سازمان ملل به عنوان خواسته‌هاي ايران در مذاكرات نام برد.
اين دانشيار حقوق دانشگاه شهيد بهشتي نيز مانند دو سخنران ديگر اين نشست بر اين باور بود كه سند نتيجه مذاكرات هسته‌اي در وين را به هيچ وجه نمي‌توان يك «معاهده» تلقي كرد و در تشريح دلايل خود گفت: در صفحه شش برجام و در انتهاي مقدمه با صراحت اعلام شده كه برجام را بر اساس تدابير داوطلبانه اجرا مي‌كنند؛ چنين عبارتي به طور كلي مفهوم معاهده را از بين مي‌برد در حالي كه معاهده، تدابير الزام‌آور را تداعي مي‌كند.
عبداللهي خاطرنشان كرد: مصلحت سياسي و حقوقي ايجاب مي‌كند كه اين سند را معاهده ندانيم و شايد عبارت موافقتنامه ديپلماتيك واژه مناسبي براي اين سند باشد.
مشروح مباحث مطرح شده در اين نشست منتشر مي‌شود.