البته اين قابليت بيشتر به‌كار پدر و مادرها مي‌آيد كه بتوانند محيط اينترنت و دسترسي به نرم‌افزارهاي نصب شده روي سيستم و همچنين زمان استفاده از رايانه را براي بچه‌ها كنترل كنند زيرا راه‌حل مناسب، در اختيار قرار دادن اين امكانات با كنترل توسط والدين و با توجه به سن بچه‌هاست. اما چگونه مي‌توان فردي را كه پشت رايانه قرار‌مي‌گيرد و مي‌تواند با استفاده از بستر اينترنت و با چند كليك ساده به منابعي در گوشه‌اي ديگر از جهان دسترسي پيدا كند و يا انبوهي از برنامه‌هاي كاربردي را در رايانه خود داشته باشد، محدود و كنترل كرد؟ البته بديهي است كه كنترل به اين شيوه نمي‌تواند پاسخگوي دايمي براي والدين باشد و قطعا آنچه مي‌تواند در درازمدت موثر باشد شيوه‌هاي درست تربيتي و بيداركردن وجدان كودك و نوجوان و آموختن مهارت خودكنترلي به اوست.
- حساب كاربري و رمز ورود ويژه خودتان را بسازيد
اگر سيستم عامل رايانه شما ويندوز7 باشد مي‌توانيد از امكانات جالب توجهي كه منوي Parental Controls در اختيار شما قرار مي‌دهد استفاده كنيد. براي فعال كردن اين قابليت بايد نكاتي را رعايت كنيد كه به آنها اشاره خواهيم كرد. در ويندوز7 دو نوع حساب كاربري يا User Account وجود دارد؛ حساب كاربري مدير يا Administrator و حساب كاربري استاندارد يا Standardaccont. شما به‌عنوان پدر و مادر و كسي كه مي‌خواهيد كار نظارت بر رفتارهاي رايانه‌اي فرزندتان را انجام دهيد بايد از يك حساب كاربري مدير يا Administrator كه مجهز به رمز ورود باشد، استفاده كنيد. رمز ورود براي حساب كاربري مدير از اين بابت داراي اهميت است كه فرد ديگري نتواند از طريق اين حساب كاربري وارد سيستم شده و تنظيمات را تغيير دهد و سيستم را از حالت نظارت بر حساب كاربري كودك خارج كند. اگر حساب كاربري شما رمز ورود ندارد همين الان دست به‌كار شده و خيلي راحت براي آن رمز ورود دلخواهتان را تعريف كنيد. براي اين كار كافي است از قسمت control panel وارد بخش User Account شده و با انتخاب گزينه create a password to your account و همچنين انتخاب حساب كاربري مدير، رمز ورود دلخواهتان را تعريف كنيد. دقت كنيد كه قابليت Parental Controls تنها روي حساب كاربري از نوع استاندارد فعال مي‌شود. پس نياز داريد تا يك حساب كاربري استاندارد ايجاد كنيد. براي اين كار نيز كافي است از قسمت Manage another account در بخش User Account از control panel گزينه Create a new account را انتخاب كرده و در پنجره باز شد، پس از انتخاب نام حساب كاربري خود بايد نوع حساب را مشخص كنيد كه با 2گزينه Standard user و Administrator مواجه مي‌شويد كه در اين قسمت بايد حساب استاندارد را انتخاب كنيد.
- گزينه‌هاي كنترل گر را فعال كنيد
حال كه كارهاي مقدماتي را انجام داديد، مي‌توانيد قابليت Parental Controls را فعال كنيد. براي اين كار به قسمت Control Panel رفته و روي گزينه Parental Controls كليك كرده و در پنجره باز شده حساب كاربري كه قصد اعمال كنترل روي آن را داريد (از نوع استاندارد)، انتخاب كنيد. سپس در پنجره جديد عبارت Parental Controls را مي‌بينيد كه زير آن 2گزينه On, enforce current settings و Off وجود دارد.گزينه اول را انتخاب كنيد. با اين كار گزينه‌هاي Windows Settings كه تا قبل از اين غيرفعال بودند، فعال مي‌شوند. اين گزينه‌ها شامل موارد زير است:
محدوديت‌هاي زماني (TimeLimits): براي آن دسته از كودكاني كه نمي‌توانند مدت زمان كارشان را با رايانه برنامه‌ريزي كنند و شايد ساعت‌ها وقت باارزش خود را بي‌هدف پشت سيستم مي‌گذرانند، اين ويژگي بسيار كاربردي است. با اين قابليت شما مي‌توانيد تعداد ساعاتي در روز كه فرزندتان با حساب كاربري خود مي‌تواند از سيستم استفاده كند را مشخص و تعريف كنيد تا مشكل مديريت زمان استفاده از رايانه را كنترل كنيد.
بازي‌ها (Games): در اين قسمت مي‌توانيد با توجه به سن فرزندتان، درجه‌بندي بازي‌هايي را كه مناسب سنش است تعيين كنيد. زماني كه شما با استفاده از اين قابليت دسترسي به بازي را براي كاربر تعيين مي‌كنيد اگر كاربر، بازي محدود شده را اجرا كند با يك پيغام عدم‌دسترسي مواجه مي‌شود.
محدوديت دسترسي به برنامه‌ها (Allow and block specific programs): شايد نيازي نباشد كه فرزند شما از برخي برنامه‌هاي نصب شده روي سيستم استفاده كند يا اينكه شما ترجيح مي‌دهيد فرزندتان به بعضي از برنامه‌هاي نصب شده روي سيستم دسترسي نداشته باشد. شما با تنظيمات مربوط به اين بخش مي‌توانيد اين برنامه‌ها را مديريت و كنترل كرده و مشخص كنيد كه او مي‌تواند به چه برنامه‌هايي دسترسي داشته يا نداشته باشد.
- نظارت بر اينترنت
شما مي‌توانيد با نصب كنترل‌هاي ديگري مانند فيلترينگ وب (Web Filtering) و گزارش كارها (Activity Report) محدوديت‌هاي بيشتري ايجاد كنيد. البته فايل‌هاي نصبي اين دو مورد را بايد از اينترنت به‌طور جداگانه دانلود كنيد. براي آگاهي شما به توضيح اين دو ويژگي نيز مي‌پردازيم.
محدوديت يا فيلترينگ وب‌سايت‌ها (Web filtering): با استفاده از اين گزينه شما مي‌توانيد سطح دسترسي به وب‌سايت‌هاي مختلف را براي فرزندتان تغيير داده و حالات خاصي را براي آن تعريف كنيد؛ مثلا مي‌توانيد امكان دانلود فايل را ببنديد يا دسترسي و عدم‌دسترسي به وب‌سايت‌هاي خاص را تعريف كنيد. همچنين مي‌توانيد با فعالسازي امكان جست‌وجوي ايمن (SafeSearch) نتايجي را كه در جست‌وجوها به محتواهاي نامناسب براي كودكان و محتواهاي غيراخلاقي ختم مي‌شوند به‌طور خودكار حذف كنيد تا در زمان جست‌وجو نمايش داده نشوند؛ مشابه كاري كه بعضي موتورهاي جست‌وجو انجام مي‌دهند.
مشاهده گزارش عملكرد: فرض كنيم شما تمام تنظيمات فوق را انجام داديد و در ساعات نبودن شما در منزل، فرزندتان از سيستم استفاده كرده است. حال چگونه مي‌توانيد از كيفيت و نحوه استفاده او آگاهي پيدا كنيد؟ اين كار را به 2طريق بسيار ساده مي‌توان انجام داد:
يك: با استفاده از وب سايت Family Safety
دو: دريافت ايميل‌هاي هفتگي
با استفاده از 2راه بالا شما مي‌توانيد گزارشي كامل از نحوه استفاده فرزندتان از رايانه داشته باشيد و تدابير لازم را براي مديريت اين عملكرد با توجه به روحيات و وقت او انجام دهيد.
ضمنا بايد اشاره كرد كه قابليت Parental Controls با نام Family Safety در ويندوز8 هم با تنظيماتي تقريبا مشابه ويندوز7 وجود دارد كه شما مي‌توانيد از آن به همين شيوه استفاده كنيد.
- اسكرين‌شات سريع
اگر نياز پيدا كرديد كه از اطلاعات موجود در صفحه نمايشگر سيستم خود عكسي بگيريد چه مي‌كنيد؟ شما براي انجام اين كار 2راه داريد:
1- راه قديمي‌تر در ويندوزهاي معمولي اين است كه دكمه Print Screen را در صفحه كليد فشار داده و سپس به يكي از نرم‌افزارهاي ويرايش عكس مانند Paint رفته و عكس گرفته شده از صفحه را Paste كنيد. اين راه قديمي و كمي طولاني است.
2- اگر از ويندوز 8 استفاده مي‌كنيد نيازي به اين همه كار نيست و تنها كافي است از كليدهاي تركيبي Win + Print Screen استفاده كنيد تا عكس گرفته شده از صفحه در پوشه Pictures و سپس پوشه Screenshots و با قالب Png ذخيره شود.
- كليك راست، شلوغ يا خلوت؟
شايد تا به حال به گزينه‌هايي كه در كليك راست ماوس خود داريد دقت نكرده‌‌ايد. شلوغ است يا خلوت؟ پس از نصب برخي برنامه‌ها و نرم‌‌افزارها روي رايانه، معمولا يك گزينه مربوط به آن برنامه در كليك راست ماوس ايجاد مي‌شود. پس از مدتي ممكن است كليك راست رايانه شما به قدري شلوغ شود كه شما را وادار كند براي يك كار ساده در انبوهي از گزينه‌ها در كليك راست به‌دنبال آيتم مورد نطر خود بگرديد و مقدار زيادي از وقت خود را از دست بدهيد. اگر شما نيز چنين مشكلي را داريد، مي‌توانيد با انجام مراحل زير كليك راست ماوس خود را خلوت‌‌تر كنيد. از منوي Start و بخش Search برنامه Run را جست‌وجو كنيد و در آن regedit.exe را تايپ كــــــــــرده و OK را انتخاب كنيد. پنجـــره‌اي با نام Registry Editor باز مي‌شود كه از قسمت سمت چپ اين پنجره، مسير پوشه‌هاي HKEY_CLASSES_ROOT، *، Shellex و ContextMenuHandlers را به‌ترتيب از راست به چپ دنبال كنيد. اكنون مي‌توانيد گزينه‌هاي موجود در كليك راست ماوس خود را ببينيد و هر كدام را كه نياز نداريد با كليك راست روي آن و انتخاب Delete حذف كنيد تا ديگر آن آيتم در كليك راست ماوس شما ظاهر نشود.