محورهای سخنان دکتر حسن روحانی رئیسجمهورd برگرفته از پایگاه اطلاعرسانی ریاست جمهوری در ادامه آمده است:
** اجتماعي:
- حركت دولت يازدهم در زمينه بیمه درمانی و ارتقاي سطح بهداشتي و درماني مردم:
امروز متخصصین در اقصی نقاط کشور حضور داشته و همه استانها، شهرهای کوچک و بخشها شاهد حضور پزشک و متخصصین هستند؛ تجهزات بیمارستان در حال نوسازی بوده و مخارج مردم در زمینه درمان کاهش پیدا کرده است و دولت طرح تحول سلامت را با جدیت پیگیری خواهد کرد.
- ارزيابي رئيس جمهور از ميزان توفيق در ايجاد اميد و نشاط در جوانان:
دولت بر این باور است که نسل جوان یک سرمایه بسیار عظیم و بزرگی هستند مخصوصاً اینکه امروز جوانهای ما در دانشگاهها فعال هستند و بیش از 4 میلیون دانشجو در کشور حضور دارند که باید فضا و زمینه را برای حضور و فعالیت آنها آماده کنیم، فکر میکنم در محیط دانشگاه و محیطهای علمی، فضای بهتری بوجود آمده است و امروز دانشجویان ما در یک محیط بانشاط تری در دانشگاهها فعال هستند. در زمینه هنری و فناوریهای نو، فضای بهتری در شرکتهای دانشبنیان بوجود آوردیم و در زمینه سیاسی نیز بخاطر اینکه کمک کردیم به فعالیت بهتر احزاب و فعالیت خانه احزاب، حتماً آنها رضایتمندی بیشتری دارند.
- رابطه بين حل شدن مشكلات ازدواج و اشتغال جوانان با فرا رسيدن دوره پساتحريم:
در فضای پساتحریم زمینه بهتری برای فعالیت جوانان آماده میشود، بویژه در زمینه اشتغال که ان شاء الله این مشکل حل شود مشکل ازدواج هم حل میشود و اگر این دو حل شود، مشکل اعتیاد هم حل میشود. آسیبهای اجتماعی حل و فصل خواهد شد در صورتی که بتوان اشتغال خوب برای جامعه مان بوجود بیاوریم.
- تاكيد بر عدم تبعيض در زمينه تأمين امنيت رسانهها:
نباید رسانهها متفاوت باشند و یک رسانه، امنیت داشته باشد و رسانه دیگر فاقد آن باشد؛ همه باید دارای امنیت واحد باشند و رانتی که از آن سخن گفته میشود در رسانهها نیز همین بساط را شاهد هستیم یعنی یک رسانه هر چه بگوید از تهمت، افترا و دروغ هیچ مشکلی برایش پیش نمیآید و در مقابل یک رسانه دیگر با کوچکترین خطا، همه فعال شده و میگویند باید قانون اجرا شود. همه باید یکسان باشند و قانون برای همه اجرا شود.
- نگاه دولت در زمینه عدالت اجتماعی :
دولت در زمينه عدالت اجتماعي تلاش کرده تا همه کسانی که بیماری و مشکل دارند وقتی به بیمارستان مراجعه میکنند با مشکلات و هزینه کمتری درمان شوند.
- برنامه جلوگيري از مهاجرت نخبگان:
تکیهگاه اصلی ما نسل جوان ما است، بحمدالله یکی از بخشهایی که میتواند برای سرمایهگذاران خارجی جاذبه داشته باشد، نیروی انسانی فعال در کشور است. این تعداد مهندس و تحصیلکرده در کشور پایه خوبی است. امروز موضوع انرژی انسانی و نیروی فعال تحصیلکرده در کشور ما حائز اهمیت است به اضافه جایگاه جغرافیایی و اهمیت ژئوپلتیکی که منطقه ما دارد. فکر میکنم نسل جوان ما به کشور امیدوار است چه جوانهایی که در داخل زندگی میکنند و چه آنهایی که به خارج سفر کردند، اما اطمینانی که شما میگویید، باید در مقام عمل ایجاد شود. عملکرد دولت در طول این دو سال برای مردم و نسل جوان ما امیدوار کننده بوده است.
هنگامی که نسل جوان ما میبیند دولت قادر است معضل بزرگ بینالمللی را با تدبیر به حل و فصل برساند و زمینه را برای جذب تکنولوژی خارجی آماده کند، حس میکند باید در ایران حضور پیدا کنند چراکه زمینه فعالیت آنها بیش از سابق مهیا است. هر ماه تعدادی از متخصصین جوان ما از کشورهای مختلف به داخل ایران برمیگردند و این به معنای معکوس شدن مهاجرت مغزها است؛ طی همین ماههای اخیر عده زیادی از اروپا و آمریکا به کشور بازگشتند.
** فرهنگي:
- دولت يازدهم در زمینه فرهنگی تلاش کرد فضا را برای خلاقیتها، برای احیاء اخلاق، احیاء هنر و فرهنگ مهیا کند.
- تلاش دولت در دو سال گذشته، ایجاد فضای آرامتر برای اصحاب فرهنگ، هنر، رسانه، دانشگاهها، مدارس و مراکز علمی و تحقیقاتی بود.
** اقتصادي:
- تعبير «اسب سركش» براي تورم:
تلاش دولت در بخش اقتصادی بر این بود که با ایجاد آرامش در بازار کالا و ارز، از نوسانهای شدید و تند جلوگیری نماید و تورمی را که دارای سرعت فزاینده و نگرانکننده ای بود، مهار کند و مهاری بر این اسب سرکش بزنیم تا تورم آرام و کاهنده باشد.
- وعده تك رقمي شدن نرخ تورم:
امیدواریم تا پایان دولت يازدهم، تورم یک رقمی شود.
- خروج از ركود:
در آغاز دولت یازدهم با رکود بسیار شدیدی مواجه بودیم؛ رکودی که در سال 91 منفی 6.8 و در سال 92 منفی 1.9 بود و از این رو، همه تلاش ما بر این بود که رشد منفی آن متوقف شود و رشد مثبت ادامه یافته و پایدار بماند. در سال 93 توانستیم از رکود خارج شده و رشد 3 درصدی بدست بیاوریم و امیدواریم این رشد را امسال ادامه دهیم اگرچه سال سختی از لحاظ اقتصادی داریم.
قیمت نفت کاهش پیدا کرده و نفت 104 دلاری در آغاز این دولت به حدود 40 دلار و زیر 50 دلار رسیده و بدیهی است وقتی درآمد نفت کاهش پیدا میکند در بخشَهای مختلف و صادرات غیرنفتی و پتروشیمی و گاز هم تاثیر میگذارد. بیتردید ناامنیهای منطقه در مسایل اقتصادی نیز تاثیرگذار خواهد بود ولی با این حال مسیر اقتصادی ما مسیر قابل قبولی است.
- تحولات در بخش انرژي:
در بخش انرژی تولید گاز کشورمان در حدود 120 میلیون متر مکعب در روز افزایش پیدا کرده و تولید نفت از 2.7 به 2.9 افزایش یافته و همچنین سال گذشته در پتروشیمی رشد بالای 9 درصد داشتیم و میزان تولید ما به 44.5 میلیون تن رسید.
- رشد در حوزه معدن:
پهنههای معدنی آزاد شده تاکنون حدود 80 درصد بوده و در این راستا از شرکتهای مختلف اکتشاف و سرمایهگذاری دعوت شده است.
- مديريت معضل خشكسالي و كمبود آب:
ايران با خشکسالی مستمری در سالهای گذشته مواجه بوده که این مسئله امروز هم ادامه دارد. با مشکلات زیادی حتی در زمینه تامین آب آشامیدنی مردم مواجه بودیم که با برنامهریزی در حال عبور هستیم. دولت در 2 سال گذشته برای استفاده بهینه منابع آب سرمایهگذاری بسیار خوبی انجام داده و حدود 10 میلیارد دلار در نظر گرفته که با برنامه ریزی انجام شده ، سالانه دو میلیارد دلار در جهت حفظ منابع آب در کشور هزینه خواهد شد. اميدواريم دولت بتواند هم در زمینه استفاده از سدها و آبهایی که از کشور عبور میکند و هم در زمینه شیرین کردن آبها به رقمهای خوبی دست یافته و بر این مشکل بزرگ فائق شود.
اجرای طرح آبیاری تحت فشار یکی از اقدامات بسیار خوب طی دو سال گذشته بوده و در بخش کانالکشی و زهکشی در زیر سدها و بهرهوری بهینهتر از منابع آبی در اراضی کشاورزی گامهای بسیار خوبی برداشته شده بطوری که نسبت به سالهای گذشته بیش از صد درصد پایش داشته است. دولت در راستای طرح مدنظر خود در منطقه خوزستان و ایلام 44 هزار هکتار را تحت پوشش کشاورزی مدرن هم در زهکشی و هم در کانالهای آب قرار داد و امسال 82 هزار هکتار دیگر را نیز در این منطقه تحت پوشش قرار میدهد و این طرح در سراسر کشور در حال اجرا است.
- برنامه دولت تدبیر و امید در خصوص توانمندسازی بخش خصوصی در دوره پسا توافق :
یکی از برنامههایی که دولت از آغاز پیگیری میکند، واگذاری امور مردم به مردم و بخش خصوصی است حتی در بخش فرهنگی هم چنین اعتقادی داریم. باید به تدریج برخی از امور را به خود انجمنهای تخصصی فرهنگی واگذار کنیم. بخش اقتصادی جایی است که بهترینها، خصوصیترینها هستند. به هر میزان که بخش خصوصی به سمت عمومی سوق پیدا کند کارها سختتر میشود و مسایلی مانند رانت و فساد پیش میآید. اساس برنامه دولت تشویق بخش خصوصی برای حضور بیشتر و کارآفرینان این بخش برای فعالیت بیشتر است.
- نقد اقتصاد رانتي:
اقتصاد ما هم با مشکل نفتی بودن و هم رانتی بودن و نیز وجود انحصار در برخی از زمینهها و نیز حضور پررنگ برخی از دستگاههایی که خیلی در شأنشان کار اقتصادی نیست و همچنین عدم اجرای درست سیاستهای کلی اصل 44 مواجه است. قرار بود با اجرای سیاستهای اصل 44 اقتصاد به بخش غیردولتی واگذار شود نه اینکه اسمش عوض گردد. متاسفانه آن سیاستها درست اجرا نشد و اولین قدم دولت این بود که این واگذاریها به طور صحیح به بخش غیردولتی واگذار شود.
- تاكيد بر شفاف شدن فعالیتهای اقتصادی:
اینکه اطلاعات در دسترس همه باشد و فعالیتهای اقتصادی روی سایتها قرار بگیرد برای این است که جلوی فسادها را بگیریم و دولت الکترونیک و اینکه بتوان اطلاعات را در معرض افکار عمومی قرار داده و قانون برای همه یکسان اجرا شود این موضوع می تواند از راههای جلوگیری از فساد باشد. اجرای قانون یکی از کارهای سخت است. هر جایی که میگوییم قانون باید اجرا شود بعضیها عصبانی و ناراحت میشوند. همه باید به قانون احترام بگذاریم و در برابر قانون سر تعظیم فرود آوریم و برای پیشرفت مملکت همه باید قانون را اجرا کنیم.
- ارزيابي رئيسجمهور از ميزان موفقيت در حذف رانت:
نمی گویم که دولت در زمینه ایجاد عدالت، حذف رانت و انحصارها کاملا موفق بوده بلکه قدمهای خوبی برداشته و آن را با جدیت ادامه خواهیم داد و در این مسیر رسانهها یکی از ابزارهای مهم برای تحقق این هدف هستند و اساسا رسانهها برای مبارزه با فساد هستند.
- تعبير رئيس جمهور از سه چاله پيش روي دولت از آغاز به كار دولت يازدهم:
(1) بدهیهای کلان دولت، (2) يارانه نقدي (3) مسكن مهر
- اعلام موضع درباره مسكن مهر:
مسکن مهر که بدون حساب و کتاب از پایه پولی کشور بالا بردند و پایه پولی تقریباً دو برابر شده است و همان تاثیر شدیدی در تورم داشت و در عین حال چارهای نداریم که آن موارد را تکمیل کنیم و تاکنون 425 هزار از این خانهها تکمیل شده و حدود 47 هزار دیگر در حال تکمیل شدن است و دولت آن موارد را ادامه میدهد اما در عین حال چالههای که پیش روی ما وجود دارد مشکلاتی است که با آن مواجه هستیم که برخی از این مشکلات به مناسبتهایی بیان میشود اما در عین حال نمیتوانیم مانع کسی در شکایات باشیم و رسیدگی آن با قوه قضائیه است.
- تاكيد بر برنامهمحوري به جاي شخصمحوري:
دولت در فعالیتهای اقتصادی بیشتر برنامهمحور است تا شخصمحور؛ در بخش اقتصادی و سایر موضوعات برای دولت اجرای برنامه مهم است و تیم و ستاد اقتصادی دولت کاملا معلوم است.
- سياست ايجاد تعادل بين اقتصاد مقاومتی و مراودات اقتصادی با غرب:
اگر در ذهن بنگاهها، شرکتها و دولتهای خارجی بعد از تحریم و پسا تحریم، در اقتصاد ایران این باشد که در ایران بازار 80 میلیون در اختیار دارند، اشتباه میکنند. به صراحت به مقامات کشورهای مورد نظر گفتم که سیاست ما بر این است که شما به این کشور سرمایه و تکنولوژی بیاورید و با ایرانیها مشارکت کنید بخشی از بازار ایران و بازار منطقه و جهان در اختیار هر دو طرف قرار بگیرد، هدف نهایی ما ایجاد اشتغال است که امروز معضل اصلی ما است. این معضل را باید حل کنیم، امیدوارم در این مسیر به خوبی دولت بتواند حرکت کند و بیتردید اگر غیر این باشد، کشور ضرر میکند یعنی پولی به دست بیاوریم و کالای خارجی بخریم. هنگامی که خارجیها حضور پیدا میکنند این به معنای حضور سرمایه و تکنولوژی در ایران است.
- ديدگاه رئيسجمهور درباره نحوه سرمایهگذاری درآمدهای نفتی:
درآمدهای نفتی باید در بخشهای زیربنایی کشور سرمایهگذاری شود و هزینه واردات تجهیزات، قطعات و مواد اولیه باید از درآمدهای صادرات غیرنفتی تامین شود.
- پاسخ درباره ارقام مختلف اعلام شده درباره رقم واقعی پولهای بلوکه شده ایران:
ارقام مختلفی در این خصوص بیان میشود که این ارقام میتواند درست باشد؛ اما زمانی مقصود کل ارزهایی است که در خارج داریم و گاهی آن رقمهایی که به صندوق توسعه ملی مربوط میشود. بخشی از ذخایری که متعلق به بانک مرکزی است، برای دولت است که رقم زیادی نیست؛ اما برای تحرکات خارجی کشور بسیار مهم بوده و پشتوانه مهمی برای حرکت اقتصادی خواهد بود و بخشی دیگر هم مربوط به صندوق توسعه است که میتواند فعال شود.
** هستهاي و سیاست خارجی:
- چهره ايران در دنيا:
امروز نام ایران به عنوان یک کشور صلحخواه و صلحطلب و تعاملگرا در سراسر دنیا و در افکار عمومی جهانیان مطرح میشود. تقریباً «ایرانهراسی» شرایط بسیار وخیمی را میگذراند و برخیها تلاش دارند با اکسیژن و با بهانههای واهی پدیده ایرانهراسی را نجات دهند اما ایرانهراسی در حال مرگ همیشگی است. ایران امروز جایگاه خود را در دنیا پیدا کرده است و امیدواریم راه را تا مقصد نهایی علیه ایرانهراسی و اسلامهراسی ادامه دهیم.
- ملي بودن پرونده هستهاي:
موضوع هستهای موضوع حزبی و جناحی نیست، موضوع ملی است و موفقیت در این پرونده به نفع کشور است.
- زمان مورد نياز براي لمس كردن تأثير توافق هستهاي:
تاثیر آن هم در فضای امروز کشور و هم در فضای منطقه و جهان دیده میشود، زمانی که قدمهای نهایی برداشته شود تحریمها رفع گردد، ان شاء الله در ماههای آینده شاهد اثرات آن خواهیم بود. البته طبیعی است که تا آثار مثبت آن در جامعه هویدا شود مقداری طول خواهد کشید. مثلاً در صنعت نفت اگر موانع برداشته میشود زمان میخواهد تا میزان فروش نفت در حد قبلی در بازار نفت انجام شود و صادرات انجام دهیم.
- اعلام موضع درباره تداوم تهدیدات آمریکا و رژیم صهیونیستی:
این که کشوری بخواهد در یک شرایطی قرار بگیرد که تهدید به طور کامل از بین برود منتفی است. همیشه ممکن است تهدیداتی باشد و اگر هیچ تهدیدی نبود ما نه نیازی به وزارت دفاع و نیروهای مسلح، هواپیما و موشک و تانک داشتیم و نه احتیاجی به کلمه بازدارندگی. پس تهدیدات احتمالی وجود دارد و ما باید خودمان را برای تهدیدات احتمالی آماده کنیم. اما سایه غیر از تهدید است. گاهی یک ابر سیاهی بالای سر شما قرار میگیرد و شما آن را حس میکنید اما زمانی شاهد ابری در دوردست هستید که ممکن است بسوی شما بیاید. امروز بهانههایی که میتوانست از دید حقوق بینالملل تهدیدزا باشد از بین رفته است.
اینکه ایران کشوری است که صلح منطقه را تهدید میکند دروغ است اما این موضوع به هر حال در شش قطعنامه قبلی شورای امنیت سازمان ملل تحت فصل هفت و ماده 41 بر مبنای تهدید صلح و امنیت بینالملل مطرح شد. امروز این بهانه بر مبنای اجرای برجام و همکاری با سایر کشورها برداشته شده است. بنابراین یکی از آثار توافق این است که تهدید را از کشور دور کرده و یا برداشته است اما در عین حال مفهومش این نیست که ما خودمان را برای روز مبادا آماده نکنیم.
- برنامه جلوگيري از نفوذ آمريكا در ايران در دوره پسا توافق:
اصل مسأله که باید حواسمان را برای جلوگیری از نفوذ قدرتهای بزرگ جمع کنیم کاملاً درست است. آنچه که مقام معظم رهبری به آن اشاره کردند، به عنوان یک رهنمود ملی است و همه ما باید به آن توجه کنیم. ما باید شرایطی را خودمان ایجاد کنیم که جلوی نفوذ آنها را بگیریم و در برابر رخنهها سد درست کنیم .هر چه قدرت اقتصادی و قدرت تکنولوژیکی و وحدت ملی و انسجام ملی و روابط دولت و ملت شما افزایش پیدا کند، احتمال نفوذ دشمن مرتب کم میشود.
اگر در داخل کشور بین دولت، نظام و مردم اعتماد وجود نداشته باشد کاملاً راه برای رخنه دشمنان نظام باز خواهد شد. اگر از لحاظ اقتصادی در یک شرایطی باشیم که دائم نیازمند به بیرون بوده و نفت بفروشید و کالا وارد کنید، جاده را برای رخنه آنها باز کردهاید. هر مقدار قدرت ملی را بالا ببریم و توسعه کشور بیشتر شود و تعامل ما با دنیا به ویژه با همسایگان، تعامل نزدیکتری شود رخنه سیاسی، رخنه فرهنگی و امنیتی هر روز کمتر خواهد شد و این رسالت و وظیفه اصلی ما است.
- اولویت همکاری با کشورهای حاشیه دریای خزر و خلیج فارس در دوره پسا توافق:
طی دو سال گذشته تا قبل از اینکه به برجام برسیم روابط با کشورهای حاشیه دریای خزر را توسعه دادیم. روسای جمهور ترکمنستان، قزاقستان و آذربایجان به ایران سفر کردند و ملاقاتهای زیادی با رییس جمهوری روسیه داشتیم و ارتباطات بسیار خوبی برقرار کردیم و تقریباً به همه کشورهای حاشیه دریای خزر سفر کردم و سفرهایی نیز در پیش است. با جمهوری آذربایجان میتوانیم همکاریهای فراوانی هم در زمینه اقتصادی و هم در زمینه فعالیت مشترک در دریای خزر داشته باشیم و امروز روابطمان را در راستای منافع دو کشور خیلی نزدیکتر کردیم و تبلیغات نادرستی که گاهی در رسانه وجود داشت، فروکش کرده است و اطمینانی بین دو دولت وجود دارد که امیدواریم شاهد امنیت بیشتر در منطقه باشیم و بیش از پیش به مساله با اهمیت محیط زیست دریای خرز توجه کنیم.
- آینده روابط ایران و چین پس از توافق هستهای:
روابط ما با چین روابط خوبی است و از ابتدای این دولت هم فرصتهایی در سفرهای مختلف از جمله در سفر شانگهای ، بیشکک و اخیرا در شهر «اوفا» روسیه پیش آمده که با رییس جمهوری چین ملاقات کنم. روند روابط دو کشور رو به پیشرفت است و طرحهای بسیار زیادی پیش روی ما است که چینیها حضور بیابند و مشارکت کنند. از جمله در توافق هستهای در اجرای برجام یکی از نکاتی که مطرح است این است که رآکتور آب سنگین اراک بتواند پیشرفتهتر شود و این کار توسط چین و یکی از کشورهای 1+5 انجام خواهد شد، که احتمالاً آمریکا خواهد بود و تکنولوژی نو و پیشرفته تر خواهد شد. چین یکی از کشورهای بسیار مهم در آسیا است و ما مصمم هستیم مناسباتمان را علاوه بر چین با روسیه و هند و سایر کشورهای مهم منطقه توسعه دهیم.
- دلايل رئيس جمهور براي عدم نياز تصويب برجام توسط مجلس:
ارسال اصل 125 قانون اساسی میگوید وقتی معاهده و توافقنامهای را رییس جمهور و یا نماینده رییس جمهور امضاء میکند باید آن توافق نامه برای تصویب به مجلس فرستاده شود، اما ما چیزی را امضا نکردیم. آنچه امروز دارد، انجام میگیرد، در واقع نسبت به اجرای یک معاهدهای است که قبلاً ایران آن را پذیرفته است. بحث این است که معاهده ان پی تی را پذیرفتید درست اجرا کردید یا نه؟ تمام مذاکرات برای این بود که ما ثابت کنیم اتهامات ناروا است و یک اعتمادی هم نسبت به آینده برنامه هستهای داشته باشند که صلحآمیز است. پس تمام بحثها برای درست اجرا شدن معاهدهای بوده که قبلاً ایران عضو آن معاهده شده است و مجلسین قدیم در قبل مصوب کردند و به صورت قانون در آوردند.
امروز هیچ معاهده جدیدی وجود ندارد، در برجام نگاه کنید می گوید به صورت داوطلبانه ایران این کارها را انجام دهد. به اضافه اینکه هیچ کشور دیگری از 1+5 برجام را به پارلمان خودشان نبرده که ما ببریم تصویب کنیم. ضمن اینکه ما اگر پارلمان ببریم چه میشود، یک الزامی بر دولت میشود، نه بر آنها. یعنی کار را به نفع آنها انجام دادیم. البته ممکن است کسی نظرش این باشد که طبق قانون اساسی باید به مجلس برود، افزود : چیزی که رییس جمهور و وزیر امور خارجه امضا کند، باید به مجلس رفته و تصویب شود.
چرا برای خود الزاماتی ایجاد کنیم در حالیکه هیچ کشوری این کار را نکرده است؟ چرا ما میخواهیم یک فشاری را از لحاظ حقوقی بر مردم ایران وارد بکنیم، فشاری که هیچ الزام و نیازی نداریم؟ برجام سبکش این بوده که دولتها با هم تفاهم کنند و برود شورای امنیت، سازمان ملل تصویب شود، آن هم رفته و تصویب شده است. بنابراین از ابتدای برنامه برجام یعنی قبل از اینکه به توافق نهایی برسیم بنا بر این بوده است. شما میدانید شبیه این توافق را در توافق ژنو هم داشتیم. منتها آن کوتاهمدت بوده و 2 سال بود این ممکن است 10 ساله باشد، ولی شبیه همان است. آیا آن توافق به مجلس برای تصویب رفت. تفاهمهای دیگری در زمینه هستهای داشتیم. تفاهمنامه پاریس و بیانیه سعدآباد هم به مجلس نرفت. هیچ کس نگفت به مجلس چرا نرفت؟ هیچ فرقی میان آنها وجود ندارد. البته ممکن است این بحث مطرح باشد که نهادهایی این برجام را بررسی کنند، شما میدانید که پرونده هستهای از روز اول از سال 1382 تحت نظر شورای عالی امنیت ملی اداره شده است و امروز هم تحت نظر شورای عالی امنیت ملی است.
شورای عالی امنیت ملی بررسی های فراوانی را در زمینه برجام انجام داده و جلسات متعددی داشته است. کار تقریباً مراحل نهایی خود را سیر میکند و قاعدتاً چیزی که طبق اصل 176 تحت نظر شورای عالی امنیت ملی است اگر تصویب شود در نهایت مسیرش را طی کند، به طور طبیعی این اصل حاکم بر همان اصولی است که در سوال مطرح شده مستتر بود.
- چشمانداز قدرت دفاعی ایران در دوران پساتوافق:
یکی از نکاتی که در موقع این توافق مورد بحث و سوال بود و شاید هم در گوشه و کنار مطرح باشد همین مسأله است که آیا برجام و توافق نهایی با 1+5 موجب کاهش قدرت دفاعی ایران خواهد شد یا موجب تقویب دفاعی ایران؟ من یک نکتهای اشاره کنم که شاید خیلی به این سوال مربوط نباشد و آن اینکه ما باید دنبال بازدارندگی در قدرت ملی و در برابر انواع تهدیدات باشیم که این بازدارندگی میتواند در بخشهای دفاع، حقوق، سیاست خارجی ومسایل اقتصادی باشد.
معنای اقتصاد مقاومتی این است که کاری کنیم که ایران غیر قابل تحریم باشد اگر به این نقطه برسیم یعنی در برابر تحریم بازدارندگی ایجاد کردیم. بنابراین در سطح عمومی بازدارندگی ما افزایش پیدا کرده است. در زمینه دفاعی هم در این دولت یعنی در طول دو سال گذشته نسبت به سالهای قبل و اگر 10 سال قبل در نظر گرفته شود پیشرفتهای مربوط به بخش دفاعی بیشتر بوده و بنیه دفاعی کشور قویتر شده و در انبارها نیز میزان تجهیزات و سلاحهای راهبردی بیشتر شده است.
در برجام چیزی در مورد موشک، دفاع و سلاح نیست، آنچه که هست در قطعنامه 2231 است. قطعنامههای قبلی کلا خرید و فروش سلاح و موشک را ممنوع کرده و جزو مواردی تحریمهای بینالمللی بود، در این قطعنامه جدید به جای تحریم، محدودیت مطرح شده است. صادرات و واردات سلاح هم از یک تحریم دائمی به محدودیت 5 سال تبدیل شده است. آنچه که در زمینه موشکی هم میگوید این است که ایران موشکی طراحی نکند که برای پرتاب کلاهک هستهای استفاده شود البته ما هیچ وقت این کار را نکردیم و نخواهیم کرد و اصولا دنبال سلاح هستهای نیستیم که موشکی را برای سلاح هستهای طراحی کنیم. ضمن اینکه در برجام تصریح کردیم که نقض قطعنامه به معنای نقض برجام نیست. نسبت به بنیه و قدرت دفاعیمان هیچ گونه محدودیت را نپذیرفتیم و نخواهیم پذیرفت آنچه برای دفاع لازم باشد اعم از موشک و غیرموشک ادامه میدهیم کما اینکه فاتح 313 را رونمایی کردیم برای اینکه دنیا بداند مسیر ما همان مسیری است که به طرف مذاکرهکنندهمان گفتیم و همان را ادامه دادیم.
- مزاياي توافق هستهای ایران برای کشورهای عربی:
یکی از آثار مهم این توافق، ایجاد اعتماد بیشتر در میان رهبران کشورهایی است که قبلا نسبت به اهداف هستهای ایران تردید داشتند. اگر احساس کشور همسایه و غیرهمسایه در منطقه این باشد که ما دنبال ساخت سلاح هستهای هستیم این به معنای برهم زدن توازن منطقهای است و نگرانی را اضافه میکند و هم روابط دوستانه ما را تحت تأثیر قرار میدهد، بنابراین توافق هستهای برای اینکه آنها اعتماد بیشتری پیدا کنند، مؤثراست. فکر میکنم، همه کشورهای منطقه به خوبی میدانستند که ایران بدنبال سلاح کشتار جمعی و از جمله سلاح هستهای نیست. جمهوری اسلامی ایران اساسا خواهان روابط بهتر با همه همسایگان خود است.
- اعلام ديدگاه درباره روابط ایران و عربستان:
ما به دنبال روابط بهتری با عربستان هستیم و میتوانستیم روابطمان را صمیمانهتر کنیم متاسفانه مشکلاتی که پیش آمد از جمله در یمن، این فضا را از بین برد، امیدوارم باز هم رهبران منطقه در چارچوب منافع ملی و در چارچوب مصالح منطقه عمل کنند و دست از جنگ و خشونت بردارند. با دخالت در امور داخلی کشورهای دیگر، نمیتوان به اهداف مورد نظر رسید. آنها باید توجه کنند که ملت یمن، ملت بزرگ ، دلاور و شجاع هستند. ایران اراده لازم را برای برقراری روابط بهتر با همه کشورها دارد و امیدواریم مقامات عربستان شرایط را برای این روابط آماده کنند و نگذارند شرایط بسیار بدی که امروز در منطقه حاکم شده و از جمله کشتار بیگناهان، ادامه پیدا کند.
** سياست داخلي:
- رويكرد درباره احزاب:
در کشوری هستیم که مبنای حکومت ما بر اساس آرا عمومی است و رای پایه اصلی مشروعیت حقوقی و سیاسی است. همه مقامات کشور مستقیم و یا غیرمستقیم با رأی مردم انتخاب میشوند. وقتی آراء مردم، اساس و پایه است برای مدیریت کشور، چگونه میشود افکار مردم را هدایت کرد و رقابت سالم ایجاد کرد؟ راهش احزاب و تشکلها سیاسی و حتی انجمنهای علمی و صنفی است همه اینها تاثیرگذار و مهم هستند از ابتدا برنامه دولت بر این بوده است.
- تأكيد بر فراجناحي بودن دولت يازدهم:
دولت فراجناحی بوده و حالا هم فراجناحی است بنابراین اتهام زدن به این دولت خیلی سخت است. اگر این دولت جناحی بود، زود میشود اتهام زد که همه فعالیتهایش بر مبنای تقویت این جناح علیه آن جناح است. دولت یازدهم که به هر دو جناح به معنی عام کلمه و به همه احزاب احترام میگذارد و همه احزاب و تشکلهای قانونی کشور در دولت مورد احترام هستند. در این دولت افرادی که دور یک میز نشسته اند، بعضی به آن جناح و بعضیها به این جناح تمایل دارند.
- رويكرد دولت در زمينه انتخابات پيش رو:
همزمان با پیدا شدن آثار رشد و رونق اقتصادی تا اسفند ماه، مردم با مشارکت بسیار خوب در انتخابات حاضر خواهند شد و انتخاباتی شکوهمند و رقابتیتر از گذشته و با احساس سلامت بیشتر برگزار خواهیم کرد. در انتخابات به عنوان مسئول اجرای قانون اساسی به وظایفم عمل خواهم کرد و قصد دعوا با هیچ نهادی نداریم. ما باید مجری قانون باشیم چرا که اجرای قانون وظیفه ماست. ان شاء الله همه مردم و نهادها، مجری قانون خواهند بود و آثار آن را مشاهده خواهیم کرد.
اساس دولت بر این است که رقابتهای سالم را تشدید بکند مخصوصاً که در آستانه یک انتخابات مهم قرار داشته و امسال دو انتخابات با هم انجام میگیرد هم انتخابات خبرگان رهبری و هم انتخابات مجلس شورای اسلامی و این بسیار مهم است که مردم ما حضور و مشارکت داشته باشند و کاری بکنیم که رقابتها بیشتر شود و حس کنند که همه در رقابت حاضر هستند. انتخاباتی که مد نظر ما است یعنی اینکه مردم بیایند در یک فضایی همه چهرهها، افکار و نظرات مختلف را ببینند و از بین آنها انتخاب کنند. هر چه فضا برای حضور بیشتر احزاب و گروهها فراهمتر باشد، انتخاب باشکوه تر و قشنگتر میشود و مردم با نشاط بیشتری در انتخابات شرکت میکنند و در نهایت بهانههایی که دیگران علیه انتخابات می گیرند، از دست آنان گرفته میشود.
- اعلام ديدگاه رفع حصر:
تلاش دولت از ابتدا این بوده است که در داخل جامعه همه احساس آرامش بیشتری بکنند. اگر موضوعی در گذشته در کشور بوده و ما میتوانیم این موضوع را طبق قانون پایان دهیم، باید پایان دهیم. البته قوه قضائیه و دادگاهها درباره مشکلی که در جامعه بوجود بیاید حکم میکنند. اما اینکه یک موضوع را تبدیل به مساله دائم در کشور کرده و مدام آن را مطرح کنیم کسی سودی نمیبرد. همه باید تلاش کنیم قانون اجرا شود و اگر کسی خطا و اشتباهی کرده باید قانون درباره او اجرا شود و اما اگر آن را به شعار دائم تبدیل کنیم، نتیجهاش چه خواهد شد؟ اقتدار یک نظام و اقتدار دولت این است که مسایل را سریعتر نهایی کند، مثل برنامه هستهای. اگر بتوانیم هر چه سریعتر در چارچوب منافع ملی این موضوع را نهایی کنیم به نفع ماست.
هفته قبل که اعضای هیات دولت خدمت مقام معظم رهبری بودیم، نسبت به بحث هستهای گفتند خوب شد که پرونده جمع شد و تمام شد. اگر هر پروندهای داخلی و خارجی را بتوانیم در چارچوب مصالح ملی حل و فصل کنیم، به نفع ماست. در زمان انتخابات و به صراحت در دانشگاه شیراز گفتم، برخی از مسایل است که کار دولت نیست یعنی دولت به تنهایی نمیتواند آن را انجام دهد. دولت میتواند شرایط را فراهم کند، من تلاش خود را در زمینه حل معضلات سیاسی و اجتماعی در چارچوب مصالح ملی و منافع ملی انجام دادم که در زمانش توضیح بیشتر خواهم داد.
- ديدگاه رئيسجمهور درباره پاسخ دولت به شکایتهای برخی مقامات دولت سابق:
از لحاظ حقوقی هر کسی آزاد است که شکایت خود را مطرح کند. ما هم هیچ ابایی نداریم که فردی از مقام دولتی شکایت کند و شاید فرصتی پیش بیاید که موارد را بیشتر تبیین کند. نکته کلی که اشاره کردید خوب است دولت مسایل را آنچنان توضیح بدهد که فضایی برای اینگونه حرکتها ایجاد نشود، این یک مسأله دو پهلو است. اگر توضیح دهیم که در دوره قبل چه کارهایی شده، دولت تبدیل میشود به بیان مواردی که در دولت گذشته صورت گرفته است که به نظر من این موضوع نه خواست مردم است و نه دولت فرصت این کار دارد که صبح تا شب تبیین کند که چه مشکلات و مسایلی در گذشته بوده است. البته هر وقت مناسبتی پیش آمده، نسبت به برخی موارد اشاره کردهایم.