به گزارش ايلنا، قوانین نوشته و نانوشته در انتخابات در تمامی مقاطع با رویکردهای متفاوت احزاب تمامی کشور‌ها قابلیت اجرا یا فسخ اجرا از حیث شکلی و محتوایی را دارند. به بیانی دیگر آن دسته از مواد و بندهایی که به صورت مدون و مکتوب در متن قانون اساسی یا سایر قوانین سطوح پائین‌تر کشور‌ها نوشته می‌شود، ارزش بالاتری را در نظام و ساختار سیاسی دولت - ملت‌ها به خود اختصاص می‌دهند.
اما آن دسته از قوانینی که به صورت نانوشته و اصطلاحاً از طریق پشت پرده‌ای مابین مهره‌های فعلی و پیشین جامعه سیاسی نقطه‌گذاری یا طرح‌ریزی می‌شوند، به فراخور زمان و شرایط ممکن است اجرا نشوند یا اینکه در نحوه اجرای آن تغییراتی به نفع هر یک از گروه‌ها یا جناح‌های سیاسی حادث شود.
از این رو با وجود اینکه بیش از یک سال به برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری سال آینده ایالات متحده باقی مانده است، صفحه شطرنج سیاسی آمریکا با مهره چینی‌های خود هفته به هفته کامل‌تر می‌شود تا تمامی چهره‌های این رقابت سیاسی، بتوانند به ایفای نقش خود بپردازند. اما به هر ترتیب تنها نقش‌آفرینی این شخصیت‌ها نیست که مهم و حائز اهمیت خواهد بود بلکه آن چیزی که یک کاندیدای را در افکار عمومی کشورش و حتی در سطح جهانی برجسته میکند، اظهارات و خطوط فکری و سیاسی وی است که درجریان تبلیغات از او بروز و ظهور میکند.
در حالت کنونی تنها چیزی که به نقل محافل و کمپین‌های انتخاباتی نامزد‌ها تبدیل شده است، موضوع توافقنامه هسته‌ای با ایران است. به گونه‌ای که پس از صدور قطعنامه ۲۲۳۱ توسط شورای امنیت سازمان ملل متحد، اکنون همه نگاه‌ها به نحوه موضع‌گیری قانون‌گذاران آمریکایی در این‌باره دوخته شده است.
به موازات همین موضوع هم نامزدهای انتخاباتی ایالات متحده که از دو حزب مشخص دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان برخاسته‌اند، پرونده هسته‌ای ایران را یکی از محورهای اصلی صحبت‌ها و اظهار نظرهای انتخاباتی خود قرار داده‌اند و حتی از این موضوع به عنوان یک ابزار انتقاد علیه دولت اوباما و خصوصاً دموکرات‌ها استفاده می‌کنند.
در ادامه نگاهی گذرا به اظهار نظر نامزدهای انتخاباتی در مورد ایران و توافق هسته‌ای خواهیم داشت.
- الف) جبهه دموکرات‌ها:
کلینتون در اظهارات هشدار آمیز خود که اخیراً توسط شبکه «سی. ان. ان» و «ان. بی. سی» آمریکا منتشر شده است، اعلام کرده که چنانچه ایران به مفاد توافق نهایی هسته‌ای پایبند نباشد، بهای آن را خواهد پرداخت. وی افزود در صورتی که ایران در عمل به تعهدات خود «تقلب» کند، باید هزینه آن را بپردازد. کلینتون در بخش دیگری از سخنان خود درباره مقاصد ایران و تهدیدهای این کشور علیه آمریکا گفته است که من ساده‌اندیش نیستم اما جایگزینی برای توافق هسته‌ای با ایران وجود نداشته است.
۲- برنارد سندرز
این سناتور دموکرات نظری متفاوت نسبت به توافق هسته‌ای دارد. به طوریکه دیدگاه‌های جمهوری‌خواهان یا دموکرات‌هایی که خواستار به راه انداختن جنگ دیگری هستند را نقد میکند و حتی به مخالفت با آن‌ها می‌پردازد.
سندرز در سخنان خود به این موضوع اشاره میکند که «ظاهراً اغلب نامزدهای حزب دموکرات که از توافق هسته‌ای با ایران انتقاد می‌کنند پیامدهای جنگ در افغانستان و عراق را فراموش کرده‌اند. چرا که اینگونه صحبت‌ها درباره ورود به جنگ یا رد تلاش رئیس‌جمهوری برای مذاکره با ایران من را بسیار آزرده میکند. چون فکر می‌کنم که این افراد نمی‌دانند جنگ عراق با مردم ما و مردم عراق چه کرد و چه تعداد از نیروهای ما کشته و زخمی شدند.
این سناتور ایالت ورمونت در جای دیگر، با بیان موضع خود نسبت به توافق هسته‌ای بیان کرده انتقاد کردن از توافقی که کامل نیست، کار ساده‌ای به نظر می‌آید. اما آمریکا می‌بایست با سایر کشور‌ها مذاکره کند و می‌بایست با ایران هم مذاکره کند. جایگزین دست نیافتن به توافق، جنگ است. آیا واقعاً خواهان جنگ دیگری هستیم؟ جنگ با ایران؟ و جنگی نامتقارن در سراسر جهان که نیروهای آمریکایی را تهدید میکند. فکر می‌کنم باید تا جایی که می‌توان پیش رفت و به صلح فرصت داد.
۳- جیم وب
این سناتور سابق ایالت ویرجینیا در ادعایی با تکرار برخی ادعاها درباره ماهیت برنامه هسته‌ای ایران اعلام کرده است که ایالات متحده با توافق هسته‌ای نتوانسته مانع دستیابی ایران به بمب اتم شود. جیم وب ۶۹ ساله اعلام کرده است که به نظرم تمرکز توافق هسته‌ای تنها بر روی کند کردن ظرفیت دستیابی ایران به تسلیحات اتمی بوده است و ما پیش از این در این موقعیت قرار نداشته‌ایم. این در حالی است که ما با این توافق به نوعی دستیابی آن‌ها (ایران) به تسلیحات اتمی را تایید کرده‌ایم. این توافق توازن قدرت در منطقه و پیام‌هایی را که مبنی بر افزایش قدرت ایران ارسال شده‌اند، در نظر نگرفته است. من یکی از منتقدان حمله نظامی به عراق بودم زیرا این موضوع سبب قدرت گرفتن ایران شد و حالا ما شاهد این موضوع هستیم. به نظرم حالا بد‌ترین زمان برای توافق است.
۴- مارتین اومالی
یکی از موافقان توافق با ایران محسوب می‌شود و نظرش این است که کنگره باید این توافقنامه را به تصویب نهایی برساند.
- ب) جبهه جمهوری‌خواهان:
۱-تد کروز
این سناتور ایالت تگزاس که به نوعی یکی از محورهای مخالفت جمهوری‌خواهان در برابر توافق هسته‌ای محسوب می‌شود، از فرو ریختن ساختار تحریم‌ها علیه ایران ابراز نارضایتی کرده و در سخان خود بیان کرده است: «از آنجایی که اوباما تمایل ندارد تا درباره مفاد این توافق صحبت کند، من از همین جا و همین امشب وی را در هر زمان و مکانی که بخواهد، به مناظره درباره مفاد و مواد توافق هسته‌ای با ایران دعوت می‌کنم».
وی حتی پا را فرا‌تر از این اظهارات گذاشته و اعلام کرده است که اگر اوباما مایل نیست تا در این چالش شرکت کند، می‌تواند جان کری را به عنوان نماینده خود به مناظره بفرستد.
۲- راند پال
این سناتور ۵۲ ساله که سرنگونی صدام را عامل بزرگی برای قدرت گرفتن ایران در منطقه خوانده است، مطابق راهبرد حزب جمهوری‌خواه، با «توافق بد» مخالف است و معتقد است که حداکثر فشار‌ها باید بر ایران اعمال شود.
این سناتور ایالت کنتاکی در این خصوص گفته است: من با هر توافقی که بلندپروازی‌های ایران را متوقف نکند و عناصر راستی‌آزمایی مستحکمی نداشته باشد، مخالفت خواهم کرد. آزادی و فرصت در خانه تنها زمانی به دست می‌آید که بتوانیم از خودمان در برابر افرادی که می‌خواهند به ما حمله کنند، محافظت کنیم.
۳- مارکو روبیو
وی معتقد است که رئیس‌جمهوری آینده آمریکا نباید مجبور به اجرای توافق هسته‌ای دولت اوباما و ایران باشد. روبیو تاکید کرد: در صورت اینکه متحدان اروپایی آمریکا نیز از این توافق حمایت کنند، او این توافق را لغو خواهد کرد. همچنین وی اظهار کرده است که آمریکا می‌تواند تحریم‌های چند جانبهٔ دیگری را در آینده علیه ایران تصویب کند و کشورهای دیگر را نیز به حمایت از این اقدام ترغیب خواهد کرد.
روبیو در قسمتی از شعارهای انتخاباتی خود گفته است که اگر کنگره، مفاد توافق هسته‌ای با ایران را بررسی و تأیید نکند، عمر این توافق فقط تا انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۱۶ خواهد بود لذا اوباما نشان داده که مسیر شورای امنیت را به کنگره ترجیح می‌دهد.
۴- بن کارسون
کارسون چندی قبل در گفتوگو با برنامه «فاکس نیوز ساندی» گفت که در سفر اخیر خود به فلسطین اشغالی نتوانست حتی یک نفر را هم پیدا کند که معتقد نباشد دولت آمریکا به اسرائیل پشت کرده است. همچنین وی توافق با ایران را یهودی‌ستیزی می‌داند و معتقد است هر چیزی که مخالف بقای کشوری باشد، محصور دشمنان و افرادی است که می‌خواهند آن را نابود کنند؛ یهودی‌ستیزانه است و هرچیزی که این مسئله را نادیده بگیرد و طوری اقدام کند که گویی همه چیز عادی است و تصور کند که این افراد دچار پارانویا هستند، آن اقدام یهودستیزانه است.
۵- کارلی فیورینا
وی در یکی از سخنرانی‌های انتخاباتی خود گفت که اگر به عنوان رئیس‌جمهوری آمریکا انتخاب شود، شرایط جدیدی را برای توافق هسته‌ای ایران در نظر خواهد گرفت تا ایران محدود‌تر شود. فیورینا معتقد است در صورت راهیابی به کاخ سفید، با اجرای مفاد جدیدی مانع از ورود سرمایه‌های نقدی به داخل ایران خواهد شد؛ مگر اینکه این کشور اجازه بازرسی کامل از تمامی سایت‌های نظامی و هسته‌ای را در هر زمان و مکانی صادر کند.
۶- مایک هاکبی
وی که فرماندار سابق ایالت آرکانزاس بوده در خصوص توافقنامه هسته‌ای گفته است که نباید به دولت ایران اعتماد کرد. ما وادار به پذیرفتن موافقتنامه‌ای شدیم که هیچ سودی به ما نمی‌رساند، اما در مقابل به ایرانی‌ها ظرفیت نهایی دستیابی به سلاح اتمی را می‌دهد. این اقدام، عاقلانه نیست. همچنین وی یکی از طرفداران رژیم صهیونیستی است و درباره توافقنامه گفته است که توافق میان ایران و ایالات متحده در ذات خود باعث مسلح شدن یک کشور خطرناک می‌شود. این اظهارات هاکبی تا جایی پیش رفت که «جب بوش» این سخنان را نادرست ارزیابی کرده است.
۷- جب بوش
غیرقابل اعتماد بودن ایران یکی از محورهای اساسی بوش سوم برای تضعیف توافقنامه هسته‌ای است. بوش در قسمتی از سخنان خود گفته است که توافق هسته‌ای باید توسط کنگره رد شود، در غیر این صورت اگر او رئیس‌جمهور شود، روند کنار گذاشتن توافق را آغاز خواهد کرد.
۸- کریس کریستی
فرماندار ایالت نیوجرسی در این خصوص معتقد است که ایرانی‌ها آدم‌های باهوشی هستند که سال‌ها فریبکاری کرده‌اند.
کریستی در خصوص بازرسی از اماکن هسته‌ای و نظامی ایران گفته است: به نظر من درست آن است که واقعیات توافقنامه برای مردم بیان شود. ما نباید اغراق کنیم. ما باید واقعیات را بیان کنیم. این واقعیت که ما باید ۲۴ روز برای بازرسی از سایت‌های ایران صبر کنیم، اصلا قابل قبول نیست. می‌‌دانید وقتی شما حکم بازرسی از خانه‌ای را دارید که در آنجا جرم اتفاق افتاده است، معنا ندارد به صاحبخانه بگویید که من حکم بازداشت دارم، اما وقتی صاحبخانه با بازرسی مخالفت کرد شما به او بگویید خوب می‌روم و ۲۴ روز بعد برای بازرسی می‌آیم.
وی یکی از منتقدان اوباما به حساب می‌آید و در بیانات خود مکرراً به این موضوع اشاره میکند که باراک اوباما ما را در وضعیت بدی قرار داده است.
۹- ریک پری
وی در اظهارات و موضع گیری‌های خود نخستین اولویتش را پس از به روی کار آمدن در کاخ سفید پاره کردن توافقنامه با ایران اعلام کرده است.
ریک پری در اظهارنظری عجیب مدعی شد که علت عدم تمایل رئیس‌جمهوری آمریکا برای راه‌اندازی جنگ زمینی علیه داعش، مذاکرات هسته‌ای با ایران است. همچنین وی با انتقاد از سیاست‌های اوباما گفته است که رئیس‌جمهوری آنچنان غرق امضای توافق با ایران شده که حاضر شده منافع بسیاری از متحدانمان را به خطر بیاندازد و من فکر می‌کنم این موضوع کاملا نامناسب است.
۱۰- لیندسی گراهام
گراهام در بخشی از سخنان خود در کمپین انتخاباتی‌اش اعلام کرده است که: نمی‌توانم توافقی را متصور شوم که در آن به صورت کامل به تمام پرسش‌های مرتبط با ابعاد نظامی احتمالی برنامه هسته‌ای ایران پاسخ داده نشده است زیرا اگر نفهمید که آن‌ها در گذشته چه کاری انجام داده‌اند، نمی‌دانید که در آینده نیز کجا خواهید بود. وی همچنین گفته است که نمی‌توان یک رژیم بازرسی معنی‌دار داشت بدون اینکه بفهمید سعی داشته‌اند چه کاری انجام دهند.
۱۱- بابی جیندال
فرماندار هندی‌تبار ایالت لوئیزیانا در گفتوگو با شبکه تلویزیونی فاکس نیوز گفته است که: من بیم آن دارم که دولت اوباما باعث شود که مسابقه تسلیحات هسته‌ای در خاورمیانه آغاز شود و براساس آن کشورهای سنی عربی مثل مصر، عربستان سعودی و ترکیه خواستار توانایی‌های هسته‌ای شوند و شاید آن را از پاکستان تهیه کنند.
این تهدیدی برای اسرائیل و اروپا و آمریکا است. امیدوارم که هیلاری کلینتون وزیر امور خارجه پیشین آمریکا به جای مشغول شدن روی موضوعات دیگر، علیه این توافقنامه بسیار بد موضع‌گیری کند. من می‌دانم که وی معمار سیاست خارجی شکست‌خورده دولت اوباما است اما این مسئله باید فرا‌تر از مسائل سیاسی احزاب در آمریکا باشد. چراکه موضوع به یک تهدید موجودیتی برای منطقه و برای آمریکا مربوط است. آن‌ها حتی از ایران نمی‌خواهند که اسرائیل را به رسمیت بشناسد، روابط با تروریسم را قطع کند و زندانیان آمریکایی را آزاد کند. من فقط درباره کنار گذاشتن غنی‌سازی اورانیوم و همه سانتریفوژ‌هایشان صحبت نمی‌کنم بلکه درباره بازرسی در همه زمان‌ها و از همه مکان‌ها صحبت می‌کنم. این‌ها ویژگی‌های یک توافقنامه است اما به نظر می‌رسد که ما به هیچ یک از این‌ها نخواهیم رسید.
۱۲- دونالد جی ترامپ
ترامپ با اشاره به بد بودن توافق هسته‌ای اعلام کرده است که چرا ایران زندانیان ما را باز نمی‌گردانند؟ ایران می‌خواهد خودش نقش پلیس را ایفا کند و به ما بگوید ما سوگند می‌خوریم که در حال ساختن چیزی نیستیم. این خیلی بد است. ما با این توافق روی اسرائیل را زمین زده‌ایم؛ آن‌ها روی ما حساب کرده‌اند، آن‌ها صدای عقلانیت هستند، آن‌ها مردمان بزرگی هستند ولی ما باز هم به توافق می‌اندیشیم.
۱۳- اسکات واکر
فرماندار ایالت ویسکانسین در سخنانش به ابلهانه بودن توافق اشاره کرده و گفته است در صورت نامزدی قطعی و پیروزی در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا توافق هسته‌ای با ایران را لغو میکند.
۱۴- جان کاسیچ
وی اعلام کرده است که توافق هسته‌ای، دستیابی ایران به سلاح اتمی را تضمین کرد. اگر رییس‌جمهوری شوم تحریم‌های ضدایرانی را تا جایی ادامه می‌دهم که آن‌ها (ایرانی‌ها) رویکرد خود را عوض کنند.
۱۵- ریک سنتروم
این نامزد انتخاباتی گفته است: حداقل از دو سال گذشته درباره توانایی‌های هسته‌ای ایران هشدار داده بودم. من به دو رییس‌جمهوری آمریکا گفته بودم که ایران باید در وضعیتی قرار می‌گرفت که تمام تجهیزات هسته‌ای‌اش نابود شده و از سطح این کشور برچیده شوند. اگر آن‌ها این کار را انجام نداند آنگاه آمریکا مسیر تحریم‌ها را آغاز کند و تا آنجا ادامه دهد که مطمئن شود ایران هیچ سلاح هسته‌ای ندارد.
همچنین وی در بخش دیگری از صحبتهای خود اعلام کرده است که ایرانیان به دلیل باورهای دینی خود افرادی غیر منطقی هستند. بی‌شک ایران روزی بمب هسته‌ای را به سوی اسرائیل یا آمریکا یا کشورهای دیگر نشانه خواهد گرفت.
با نگاهی سطحی می‌توان دریافت که اکثریت نامزد‌ها با توافق هسته‌ای مخالف هستند و تنها دلیلی که می‌توان برای آن متصور بود، ارتباط سیاست‌های واشنگتن با تل‌آویو و غوطه‌ور بودن نظام سیاسی ایالات متحده در سرمایه یهودیان است.