بانك مركزي نرخ رسمي دلار را طي 2روز گذشته افزايش نداده است اما بازار آزاد روند صعودي قيمت‌ها را با سرعت اندك ادامه مي‌دهد. تا قبل از نهايي شدن مذاكرات هسته‌اي بهاي دلار در مسير كاهش گام برمي‌داشت و از طرف ديگر بهاي رسمي ارز از سوي بانك مركزي افزايش داده مي‌شد به همين دليل فاصله اين دو نرخ به حداقل رسيده بود. در روز 22تيرماه اختلاف نرخ ارز در بازار و بانك مركزي به 9درصد كاهش يافت كه كمترين ميزان پس از سال 91محسوب مي‌شد. طي 50روز گذشته اما فاصله اين دو نرخ افزايش يافت و با عبور دلار از مرز 3400تومان به 13.6درصد رسيد.
رئيس‌كل بانك مركزي وعده داده است كه تا 6ماه پس از لغو تحريم‌ها نظام ارز تك نرخي به اجرا درآيد. اين نهاد سياستگذار با افزايش نرخ رسمي دلار و رساندن آن به مرز 3هزار تومان قصد داشت تا شرايط را براي تك نرخي كردن ارز بدون شوك به بازار مهيا كند اما اين روزها بازار آزاد برخلاف اين هدف پيش مي‌رود. رئيس‌كل اسبق بانك مركزي در اظهارنظري نرخ تعادلي ارز را بالاتر از نرخ فعلي دانسته است. طهماسب مظاهري در حاشيه همايش بانكداري اسلامي گفت: تنها عامل تعيين‌كننده نرخ تعادلي ارز، عرضه و تقاضا و همچنين نظام ارزي تك‌نرخي و دقيق است.
بهاءالدين حسيني هاشمي كارشناس مسائل بانكي به فارس گفت: افزايش نرخ رسمي ارز 2علت دارد كه علت اول آن آگاهي فعالان اقتصادي و بازار نسبت به وضعيت ارزي كشور است. وي افزود: به‌دليل كاهش 15درصدي صادرات غيرنفتي و افت درآمدهاي نفتي همه مي‌دانند ورودي ارز به كشور كاهش يافته و در ماه‌هاي آينده هم اين كاهش حفظ خواهد شد، به همين دليل پيش‌بيني همه افزايش نرخ ارز است. از طرف ديگر تقاضا براي ارز در اين مدت كاهش نيافته است؛ اين موارد علامت به بازار مي‌دهد كه منابع ارزي در آينده به حدي نيست كه قيمت‌ها را تحت‌تأثير قرار دهد.
حسيني هاشمي عامل دوم فاصله گرفتن نرخ رسمي ارز از بازار را سختي دريافت ارز مبادلهاي و پوشش محدود نيازهاي ارزي دانست و گفت: تقاضاي محدود ارز دولتي با تأخير زياد پاسخ داده مي‌شود؛ بنابراين بازار آزاد با وجود قيمت بالاتر، جذابيت بيشتري براي جذب تقاضاها دارد. حسيني هاشمي در پاسخ به اين سؤال كه در چنين شرايطي بانك مركزي براي يكسان‌سازي نرخ ارز چه اقدامي را بايد انجام دهد، گفت: با اين روش بانك مركزي نمي‌تواند به ارز تك نرخي برسد؛ در خوش‌بينانه‌ترين حالت اگر نرخ ارز رسمي و بازار يكسان شود، كوتاه‌مدت خواهد بود. وي با بيان اينكه بين نرخ ارز رسمي و بازار رانت وجود دارد، افزود: بانك مركزي يك شبه و بدون اعلام قبلي نرخ را به نرخ بازار برساند؛ آن وقت بعد از يك دوره كوتاهي ثبات به‌وجود خواهد آمد.
- حركت تدريجي از ارز مبادلهاي به آزاد
رئيس سازمان توسعه تجارت از حركت آرام و تدريجي ارز مبادلهاي به آزاد خبر داد و گفت: كميسيوني با حضور ۵ معاون وزير در وزارت صنعت براي كارشناسي و اختصاص ارز مبادلهاي تشكيل شده است. ولي‌الله افخمي‌راد در گفت‌وگو با فارس، درباره اختصاص ارز مبادلهاي به برخي از كالاهاي اولويت 10كه به اولويت 9انتقال داده شده‌اند، ازجمله پوشاك، گفت: اقداماتي كه ما در سازمان توسعه تجارت انجام مي‌دهيم، حركتي آرام و تدريجي است كه از ارز مبادلهاي به سمت ارز آزاد حركت كنيم.