اين روزها اگر سري به يكي از پايانه‌هاي مسافربري اتوبوس بزنيد جا براي سوزن انداختن وجود ندارد. خيلي‌ها شايد ترجيح مي‌دهند كه با خودروي شخصي به مسافرت بروند، خيلي‌ها هم هستند كه سفر با قطار و هواپيما را انتخاب مي‌كنند اما آمارها نشان مي‌دهد كه همچنان اتوبوس‌هاي بين‌شهري مشتريان خودشان را دارند و بيشترين جابه‌جايي ميان شهرها با آنها صورت مي‌گيرد. به هر حال سفر با اتوبوس هم حال و هواي خاص خودش را دارد. بايد با صبوري چشم بدوزي به جاده پيش رو و به تصوير نقش بسته بر شيشه كناري‌ات توجه كني كه هر لحظه، در حال تغيير است. براي اينكه با آداب سفر كردن با اتوبوس بيشتر آشنا شويد اين صفحه را بخوانيد.
- سفرهاي كوتاه و بلند
وقتي حال و هواي مسافرت به سرتان افتاد، همان ابتدا با خودتان قرار بگذاريد كه چند روز مي‌خواهيد در سفر باشيد. مشخص كردن روزهاي سفر باعث مي‌شود تا برنامه‌ريزي‌هاي پيش و پس از سفر شما با دقت بيشتري صورت بگيرد. البته خيلي‌ها تصور مي‌كنند مراد از مسافرت يعني توقف چند روزه در يك شهر! فراموش نكنيد در هر كجا كه ساكن هستيد، مي‌توانيد سفري يك روزه به شهرهاي اطراف يا نقاط ديدني حومه شهر داشته باشيد. برآورد هزينه سفر هم به انتخاب مدت سفر شما كمك مي‌كند. تا آنجا كه ممكن است بدون دغدغه مالي سفر كنيد تا بيشتر به شما بچسبد.
- خلاف جهت شنا كنيد
يك قاعده نانوشته ولي مهم در سفرهاي همه جهانگردهاي دنيا وجود دارد؛ اينكه خلاف جهت و تصميم عموم مردم حركت كنيد؛ يعني تا آنجا كه ممكن است، در هنگام تعطيلات و اوج مسافرت‌ها از شهر خارج نشويد. اين كار را به ديگران بسپاريد تا تب مسافرت در شهر بخوابد و همه سركارشان حاضر شوند. مسافرت در ماه‌هاي غيرتعطيل همه هزينه‌هاي شما را تا يك سوم كاهش خواهد داد. علاوه بر اينكه هيچ‌گاه با توده‌اي از مردم توي جاده و ترافيك سنگين يا صف‌هاي طويل در نزديكي مراكز خدماتي و اقامتي مواجه نمي‌شويد.
- اطلاعات كسب كنيد
شايد سؤال «شما دريا خوشتان مي‌آيد يا جنگل؟» باب شده در مراسم‌هاي خواستگاري چند دهه پيش، اينجا بيشتر به‌كار بيايد. هنگام انتخاب شهر مقصدتان، به علاقه‌هايتان توجه داشته باشيد. عده‌اي سكوت كوير را دوست دارند و عده‌اي مرموز بودن جنگل را. بعضي در سفر دنبال آرامش‌اند و گروهي دنبال كشف بازارهاي جديد. پيش از سفر اطلاعاتي درباره مقصد موردنظرتان به‌دست بياوريد. بهتر است براي سفر با اتوبوس، ساعت‌هاي مختلف حركت را از تعاوني‌هاي متفاوت دربياوريد و بهترين‌شان را انتخاب كنيد. يك‌عده دوست دارند تمام مسير را شبانه طي كنند و بخوابند و يك عده هم مي‌خواهند در روز سفر بروند تا هيچ تصويري از طبيعت را از دست ندهند. اگر برنامه‌ريزي‌تان طوري باشد كه هنگام رسيدن به مقصد با ساعات نيمه شب همراه نباشد بهتر است.
- دست پر راهي شويد
سفر تجربه‌اي است كه خيلي از ما آن را لمس كرده‌ايم. براي غني‌تر شدن اين تجربه و لذت بردن از آن، همراه داشتن كتاب، فايل‌هاي صوتي و تصويري و رايانه‌هاي جمع‌وجور، دوربين عكاسي و فيلمبرداري خالي از لطف نيست. اگر اهل چاي هستيد يك فلاسك جمع‌وجور دم دست‌تان باشد بهتر است. پيش از حركت از شارژ بودن تلفن همراه‌تان مطمئن شويد. چه در تابستان به جاده بزنيد يا زمستان، لباس گرم را از قلم نيندازيد به خصوص در اواخر شهريور كه هوا اصلا معلوم نيست تابستان است يا زمستان،لباس گرم ضروري است. خواندن و همراه داشتن سفرنامه كساني كه قلم خوبي دارند و اطلاعات جالبي درباره نقاط ديدني شهر مقصد ارائه كرده‌اند هم سودمند خواهد بود.
- مسافرت فقط با بليت
تا آنجا كه امكان دارد از سفرهاي ناگهاني و بدون برنامه اجتناب كنيد. سفرهاي بي‌برنامه حق انتخاب شما را محدود مي‌كند. اگر مجبور شديد خيلي سريع خودتان را به پايانه‌هاي مختلف شهر برسانيد، به سر و صداي جارچي‌هايي كه سفرهاي مختلف را بيرون پايانه تبليغ مي‌كنند توجهي نداشته باشيد؛ چرا كه راهنمايي ظاهري آنها براي پيدا كردن اتوبوس سريع يك عمل غيرقانوني است. براي تهيه بليت به تعاوني‌هاي معتبر مراجعه كرده و از آنها بخواهيد تا برايتان بليت رسمي صادر كنند. با صدور اين بليت نه حق شما پايمال مي‌شود و نه حق كاركنان و كارمندان پايانه و از سوي ديگر جلوي سودجويي عده‌اي كه حق انتخاب شما را محدود مي‌كنند گرفته مي‌شود.
- هواي خودتان را داشته باشيد
گاهي اوقات پيش مي‌آيد كه در هنگام بيماري با اتوبوس به سفر برويد. اگر تهويه هواي مناسب يا سرما و گرما برايتان اهميت دارد در همان ابتداي سفر و خريد بليت، اين موضوع را با مسئول تعاوني يا راننده در ميان بگذاريد. داروهاي مورد نيازتان را برداريد؛چرا كه تا رسيدن به مقصد، دسترسي به مركز تهيه آنها تقريبا غيرممكن خواهد بود. سفر طولاني مدت با اتوبوس براي برخي بيماران خاص و زنان باردار توصيه نمي‌شود. اين موضوع در روزهاي خيلي گرم يا خيلي سرد سال اهميت بيشتري خواهد يافت. همچنين براي اينكه طي مسافرت مشكل خاصي برايتان پيش نيايد از پرخوري بپرهيزيد.
- جمع را درياب
وقتي اتوبوس را به‌عنوان وسيله نقليه‌تان انتخاب كرده‌ايد، بايد توجه داشته باشيد كه چند ساعتي را با كساني كه احتمالا شناخت قبلي از آنها نداريد سپري خواهيد كرد. براي همين خوب است در اين مواقع كمي صبر و حوصله‌تان را بالا ببريد تا با هر حركت به تعريف خودتان ناخوشايند از سوي همسفر‌ها يا راننده ناراحت نشويد. به‌طور كلي همراهي با جمع در سفرهاي اتوبوسي حرف اول و آخر را مي‌زند. براي همين برنامه‌تان را با ساعت‌هاي اعلام شده براي جمع هماهنگ كنيد. در همان ابتداي سفر هم سر ساعت برسيد؛ چرا كه ديگران نمي‌توانند منتظر شما بمانند.
- نشانه‌ها را به‌خاطر بسپاريد
بد نيست همان ابتداي سفر، شماره تماس راننده يا راهنماي تور گردشگري را از او درخواست كنيد. هر چند آنها براي حركت طي مسير مطمئن خواهند شد كه همه مسافر‌ها سوار شده‌اند اما به هر حال كار از محكم كاري عيب نمي‌كند. مشخصات اتوبوس خود را به‌خاطر بسپاريد و به محل توقف ميان راهي هم توجه داشته باشيد تا هنگام بازگشت دچار سردرگمي نشويد. اين مشكل در اين ايام پرتردد كه تعداد اتوبوس‌ها در مراكز توقف بين راهي افزايش مي‌يابد بيشتر نمود پيدا كند. همچنين براي شناسايي اتوبوستان تنها به رنگ آن اكتفا نكنيد و چند علامت ديگر را هم به ياد بسپاريد.
- با كودكتان همراه شويد
سفر با كودك در برخي مواقع اجتناب‌ناپذير است. اگر مي‌خواهيد با كودك نوزادتان به مسافرت برويد، حتما وسايل مورد نياز او را به همراه داشته باشيد. سفر با كودكان 5 - 4 ساله هم حال و هواي خودش را دارد. سعي كنيد طي مسير با او درباره سفر، جايي كه داريد از آنجا عبور مي‌كنيد و شهري كه قصد رفتن به آنجا را داريد سخن بگوييد. اين كار باعث توجه ذهني او به محيط پيرامون و سرگرم شدنش خواهد شد و از دردسرهاي احتمالي و شيطنت‌هايش هم دور مي‌مانيد. براي اينكه سفر راحتي داشته باشيد حتي براي كودك نوزادتان هم يك صندلي درنظر بگيريد.
- و حالا به مقصد رسيده‌ايد
وقتي به شهر مورد نظرتان رسيديد، از راننده بخواهيد كه حتما شما را در پايانه مسافربري پياده كند. اين كار امنيت بيشتري را به همراه خواهد داشت. همانطور كه طي مسير به حفظ اموال شخصي‌تان توجه داشته‌ايد در پايان سفر هم مواظب باشيد تا چيزي را داخل اتوبوس جا نگذاريد. هنگام ترك پايانه از تاكسي‌ها يا اتوبوس‌هاي ويژه آنجا استفاده كنيد. اگر نيمه شب به مقصد رسيديد و جاي خاصي براي اقامت مهيا نكرده‌ايد، بهتر است در پايانه بمانيد و صبح هنگام دست به‌كار شويد. اگر قصد اقامت كوتاه‌مدت داريد بهتر است در همان هنگام رسيدن به پايانه بليت برگشت خودتان را بخريد و با خيال آسوده‌تري به كار‌هايتان برسيد.