فارس نوشت: سیدحسین نقوی حسینی نماینده مردم ورامین و سخنگوی کمیسیون ویژه بررسی برجام در مجلس شورای اسلامی به ارائه گزارشی از جلسه امروز کمیسیون متبوعش پرداخت و اظهار داشت: جلسه امروز کمیسیون برجام به ریاست زاکانی و با حضور جلیلی، باقری و عباسی از تیم مذاکره‌کننده سابق تشکیل شد، محور بحث امروز بررسی برجام، قطعنامه و ضمائم آن از زاویه اقتصادی و وارسی «ساختار تحریم‌ها» در برجام، قطعنامه و ضمایم بود.
وی افزود: در ابتدای جلسه مطرح شد که غیر از اعضای محترم کمیسیون حضور همه نمایندگان مجلس در جلسات باعث افتخار کمیسیون است و طبق آیین‌نامه همه همکاران می‌توانند با حق اظهارنظر در جلسات کمیسیون شرکت کنند، نکته دوم اینکه کمیسیون و اعضای آن با گرایشات مختلف در مقام داور است و می‌خواهد قضاوت کند، لذا به هیچ عنوان جهت سیاسی ندارد، بلکه سعی می‌کند با استماع نظرات کارشناسان و متخصصان، به یک داوری دقیق در جهت مصالح کشور، منافع ملی و عزت نظام جمهوری اسلامی ایران برسد، همچنین در این جلسه مطرح شد که همه دعوت‌ها در هیات رئیسه کمیسیون تصویب شود و سپس دعوت صورت گیرد.
سخنگوی کمیسیون ویژه بررسی برجام در مجلس بر همین اساس یادآور شد: پس از بحث‌های مقدماتی، سعید جلیلی صحبت‌های خود را شروع کرد، جلیلی گفت که هدف از بحث‌های ما این بود که داده‌ها و ستاده‌ها را بررسی و ارزیابی کنیم، یکی از مباحث مه، تحریم‌ها است که مطابق فرمایشات اخیر مقام معظم رهبری، عمده‌ترین هدف مذاکرات لغو تحریم‌ها» است و الا مذاکره برای چه انجام شده است؟ مقام معظم رهبری فرمودند که توقف تحریم نداریم، تعلیق نداریم، بلکه باید تحریم‌ها لغو شوند، آیا با بررسی برجام و قطعنامه چنین هدفی به دست می‌آید؟ پاسخ ما خیر است چون تحریم‌ها باقی می‌مانند.
نقوی خاطرنشان کرد: جلیلی همچنین یادآور شد که تحریم‌های مختلف در حوزه های مختلف از سوی مراجع مختلف تحریم‌کننده باقی می‌مانند، ما محدودیت‌های شدیدی را در فعالیت‌های هسته‌ای را پذیرفته‌ایم از یکصد حق مسلم خود صرف نظر کرده‌ایم و بازرسی‌های غیرمتعارف را پذیرفته‌ایم. چه به دست آورده‌ایم؟ چند اجازه محدود و مشروع در فعالیت‌های هسته‌ای.
نماینده مردم ورامین در مجلس اضافه کرد: دبیر سابق شورای عالی امنیت ملی عنوان کرد که با توجه به برجام، طرف مقابل از دستیابی به اهداف خود اطمینان پیدا کرده است و از سوی دیگر همه مسیرهای تحریم‌های اتحادیه اروپا، آمریکا و شورای امنیت باز مانده است، بنابراین چارچوب تحریم‌ها حفظ شده است؛ در زمینه تحریم‌های اتحادیه اروپا: 1. ساختار تحریم‌ها حفظ شده 2. تحریم‌های ملی اعضای اتحادیه اروپا باقی مانده است 3. اجرای تحریم‌ه در برخی موارد به تدریج متوقف می‌شود 4. تحریم‌های اقتصادی-مالی-هسته‌ای لغو نمی‌شود.
وی ادامه داد: جلیلی گفت که چون زیرساخت‌های تحریم‌های اتحادیه اروپا فقط در برخی بندها تعلیق می‌شود و برخی بندها که تا 8 سال دیگر تعلیق هم نمی‌شود مثل تحریم سوئیس، تحریم خدمات و سوخت‌رسانی، تحریم دارایی 224 شخص حقیقی و حقوقی مثل برخی دانشگاه‌ها، بانک ها، سازمان‌ها، شرکت‌ها، نهادهای اقتصادی و گروه‌های صنعتی، تا 8 سال دیگر حتی تعلیق هم نمی‌شوند چه برسد به لغو، پس چه می‌شود، می‌گویند بعد از 8 سال باز هم آیین‌نامه اجرایی آن لغو می‌شود ولی خود تحریم‌ها بعد از 8 سال هم تعلیق می‌شود نه لغو.
سخنگوی کمیسیون ویژه بررسی برجام در مجلس ادامه داد: جلیلی گفت که تحریم‌های سوئیفت از سوی اتحادیه اروپا تا 8 سال دیگر حتی تعلیق هم نمی‌شود، بنابراین خدمات اطلاع‌رسانی مالی و بانکی همچنان تحریم خواهد بود، تحریم خدمات و سوخت‌رسانی به کشتی‌ها و هواپیماهای باربری هم تا 8 سال بعد باقی می‌ماند، تحریم فلزات از سوی اتحادیه اروپا مثل آلومینیوم، فولاد، گرانیت و ... تا 8 سال بعد باقی می‌ماند، تحریم نرم افزار هم از سوی اتحادیه اروپا تا 8 سال دیگر باقی می‌ماند و بعد از 8 سال تازه تعلیق می‌شود، نرم‌افزارهای طراحی و برنامه‌ریزی گاز، نفت، مالی، صنعتی، دریانوردی، هوانوردی، ساخت و ساز، نظامی و هسته‌ای تا 8 سال دیگر تحریم خواهند بود و بعد از 8 سال هم تازه تعلیق می‌شود، تحریم تسلیحاتی هم که تا 8 سال دیگر باقی می‌ماند.
نقوی تأکید کرد: جلیلی همچنین گفت که اما وضعیت تحریم‌های آمریکا که در ژنو آمده بود لغو همه تحریم‌های هسته‌ای، شرایط بدتری دارد، ساختار تحریم‌های آمریکا حفظ می‌شود، کلیه تحریم‌های اقتصادی و مالی هسته‌ای باقی می‌ماند، تحریم‌های اولیه هم حفظ می‌شود، همه تحریم‌های ایالتی حفظ می‌شود، برخی تحریم‌های اقتصادی، مالی، هسته‌ای ثانویه متوقف می‌شود، امکان بازگشت تحریم‌های متوقف‌شده هم حفظ و فقط وعده داده شده فرایند قانونی پیگیری خاتمه یا اصلاح قوانین به منظور خاتمه تحریم‌ها در صورت اقتضا صورت خواهد گرفت یعنی پیگیری در صورت اقتضا. حتی در زمینه توقف موقت تحریم‌های ثانویه هم موارد مهمی استثنا شده که باز مهم است، در توقف موقت هم می‌بینید چقدر اما و اگر دارد، بنابراین اولا بخش عمده‌ای از تحریم‌های ثانویه حتی توقف موقت نمی‌شوند و آن بخشی هم که توقف موقت دارند، با اما و اگرهای متعددی روبروست.
سخنگوی کمیسیون برجام تصریح کرد: جلیلی گفت که پس از تحریم‌های اولیه آمریکا که برای همیشه باقی می‌ماند. تحریم‌های ثانویه هم در برخی موارد توقف موقت می‌شود که همین توقف موقت هم شامل استثنائات زیادی می‌شود و تحریم‌ها ایالات هم که باقی می‌ماند اما درباره تحریم‌های شورای امنیت باید بگویم که تحریم‌های موشکی، تسلیحاتی و اشاعه‌ای باقی می‌ماند و مابقی هم که لغو می‌شود، برگشت‌پذیری باقی خواهد ماند و با اعتراض حتی یکی از اعضا امکان بازگشت دارد، بنابراین چگونه می‌توان گفت که لغو شده است؟ اگر برگشت‌پذیر است پس تعلیق شده، لغو نشده است. بند 12 قطعنامه می‌گوید که بازگشت‌پذیری تحت ماده 41 فصل هفتم منشور سازمان ملل هم صورت می‌گیرد یعنی همچنان تحت فصل هفتم باقی است.
وی خاطرنشان کرد: جلیلی گفت که ساختار تحریم‌ها باقی می‌ماند، فشار باقی می‌ماند، ساز و کاری برای تضمین انجام تعهدات اروپا و آمریکا نیست، بازگشت به تحریم‌ها خیلی پرهزینه خواهد بود، امکان ادامه تحریم‌ها بدون اینکه برجام نقض شده باشد، وجود دارد.
نقوی همچنین گفت: جمع‌بندی جلیلی این بود که برجام بیش از 50 منفذ و دریچه بازرسی و دسترسی بیگانگان و دشمنان ملت ایران را روی حیطه‌های نظامی و حساس کشور گشوده است، ساختار تحریم‌ها حفظ شده و بسیاری از تحریم‌ها باقی ماندند به طوریکه هیچ یک از تحریم‌های آمریکا لغو نمی‌شود، تحریم‌های هسته‌ای شورای امنیت از جمله تحریم‌های موشکی، تسلیحاتی و اشاعه‌ای لغو نمی‌شود بلکه مطابق قطعنامه 2231، حداقل 5 تا 10 سال حفظ می‌شود و بالاخره اینکه ما در حالی از مذاکرات خارج شدیم که به حفظ و استمرار ساختار و ساز و کار تحریم‌ها اطمینان است و طرف مقابل در حالی از مذاکرات خارج شد که به بستن کلیه مسیرهای ادعایی دستیابی ایران به سلاح اتمی اطمینان داشت.
نماینده ورامین در مجلس ادامه داد: پس از سخنان جلیلی، اعضای کمیسیون به طرح سؤالات، ابهامات و نقد و بررسی خود از مطالب جلیلی پرداختند، در ادامه بحث باقری گفت که وقتی در توافقی ساز و کار رفع اختلاف پیش می‌آید، دو طرف نیاز به حفظ توافق دارند، هر دو طرف هم باید ضمانت‌های لازم را برای حفظ و پایداری طرف مقابل را در توافق داشته باشند.
وی در پایان خاطرنشان کرد: باقری عنوان کرد که در توافق برجام، 1+5 هم خارج از توافق اهرم فشار خود را حفظ کرده و هم داخل توافق. توان هسته‌ای ( مانند 20 درصد، مواد غنی‌شده، فوردو، آب سنگین اراک و ...) را در برجام از دست دادیم، قطعنامه 2231 هم که ظرفیت‌های نظامی ما را کنترل کرده است، در داخل برجام هم که فقط بند 36 به آن پرداخته است ایران می‌تواند به اقدامات هسته‌ای خودش و این روند یعنی عدم حفظ توافق و برگشت به جای اول برگردد، بنابراین ادعا این است که ساز و کار حل اختلاف یک خرافه است، همچنین در کمیسیون مشترک نیز تصمیمات با اجماع گرفته می‌شود ولی در مورد دسترسی‌ها، اجماع وجود ندارد یعنی این نظر ایران هم نیست ولی در مواردی که نفع ایران مطرح می‌شود، باید اجماع وجود داشته باشد و حتی اگر یکی از کشورهای طرف مقابل مخالف باشد، ایران محکوم می‌شود.