با نزدیک شدن به اواخر دوره موسوم به « پذیرش برجام» در ایران و گروه کشورهای ۱+۵، وزیر امور خارجه کـشورمـان نـخـسـتـیـن گـام در مرحله« اجرای برجام» را برداشت.

محمدجواد ظريف دستور تشكيل ستاد پيگيري برجام در وزارت خارجه را صادر و عباس عراقچي معاون حقوقي و امور بين‌الملل اين وزارتخانه را به رياست اين ستاد منصوب كرد. فعاليت‌هاي اين ستاد در راستاي وظايف كميسيون مشترك ايران و گروه كشورهاي 1+5 است كه براي اجراي برجام تشكيل مي‌شود. اين كميسيون نخستين جلسه خود را 6 مهر در حاشيه اجلاس مجمع عمومي سازمان ملل و با حضور معاونان وزراي خارجه كشورهاي عضو برگزار مي‌كند.

اين انتصاب در حالي صورت گرفته است كه جان كري وزير خارجه آمريكا هم هفته گذشته استيون مول را به عنوان هماهنگ كننده ارشد براي اجراي برجام منصوب كرد.

ايران و آمريكا تنها طرف‌هاي مذاكرات هسته‌اي بودند كه با توجه به حساسيت‌هاي فراوان نسبت به برجام تصميم‌گيري درباره آن را معطوف به‌نظر مجالس خود كرده بودند. سناي آمريكا با سكوت تا پايان مهلت 2ماهه اعلام نظر مخالفت احتمالي در برجام به‌طور عملي مجوز ورود دولت آمريكا به مرحله اجراي برجام را از 23شهريور صادر كرد. تا 23مهرماه فرصت مجلس ايران نيز براي مخالفت احتمالي خود با برجام به پايان مي‌رسد و از آن تاريخ مرحله اجراي برجام در هماهنگي با آژانس بين‌المللي انرژي اتمي فرامي‌رسد.

شايد اگر دوره بازنشستگي وندي شرمن معاون جان كري فرا نمي‌رسيد، وزير خارجه آمريكا، به جاي استيون مول، حتما شرمن را به عنوان مسئول ارشد هماهنگ كننده برجام معرفي مي‌كرد. علت آن هم بازنشستگي رسمي وندي شرمن معاون جان كري و مذاكره‌كننده ارشد آمريكا در مذاكرات با ايران از تاريخ 10مهرماه سال‌جاري است. با اين حال عباس عراقچي به‌عنوان معاون وزير امور خارجه كشورمان در اين كميسيون معرفي شده است. ظريف و عراقچي به همراه حميد بعيدي‌نژاد عضو ديگر تيم مذاكره‌كننده هسته‌اي كشورمان از بامداد سه‌شنبه براي پيگيري اجراي برجام و شركت در نخستين كميسيون مشترك ايران و 1+5به نيويورك رفتند. كميسيون مشترك وظيفه اجراي مواردي را دارد كه در برجام و پيوست‌هايش آمده و تركيبش هم شامل نمايندگان كشورهاي 1+5يعني روسيه، چين، فرانسه، آلمان، انگليس، آمريكا و نماينده عالي اتحاديه اروپا به همراه ايران است.

هماهنگ‌كننده اين كميسيون نماينده عالي اتحاديه اروپاست. اين كميسيون تنها در بخشي از مأموريت‌هاي مهم خود در اجراي برجام بايد لغو تحريم‌ها عليه ايران را از طريق كارگروه «لغو تحريم‌ها» انجام دهد. مرور و تصويب نهايي رآكتور مدرن شده تحقيقاتي آب سنگين و طراحي سوخت آن، تصويب پروژه‌هاي سانتريفيوژهاي جديد ايران، دريافت اطلاعات درباره فوردو، مرور و ارزيابي اجراي لغو تحريم‌ها و تصميم‌گيري درباره طرح‌هاي مرتبط با موضوع هسته‌اي كشورمان از ديگر مسئوليت‌هاي اين كميسيون مشترك است.

  • پذيرش مشروط برجام در دستور كار مجلس

سيدحسين نقوي‌حسيني سخنگوي كميسيون ويژه در مورد نحوه جمع‌بندي گزارش نهايي كميسيون در مورد متن برجام تأكيد كرد: گزارش كميسيون قطعا داراي 3بخش مقدمه‌، محتوا و پيشنهادهاي كميسيون برجام است. در اين گزارش پس از مقدمه، محتواي برجام به‌صورت موضوعي بررسي مي‌شود، يعني بررسي محتوا به تفكيك موضوعات سياسي، دفاعي- امنيتي، حقوقي، اقتصادي و فني- تخصصي خواهد بود. «پس از بخش بررسي محتوا، نقاط ضعف و قوت برجام يا فرصت‌ها و تهديدهاي هركدام از بخش‌ها در گزارش بيان مي‌شود و در نهايت نيز پيشنهادهاي هر كميته در ارتباط با آن موضوع ارائه مي‌شود». نقوي‌حسيني تصريح كرد: بحثي كه اكنون وجود دارد، اين است كه در بخش پيشنهادها، پيشنهاد تهيه طرحي مطرح شود كه در آن طرح چارچوب‌هاي مبتني بر خطوط قرمز نظام در اجراي برجام مدنظر قرار بگيرد، بنابراين ما برجام را نه تأييد مي‌كنيم و نه رد. بلكه در قالب يك طرح متن برجام را تأييد مشروط مي‌كنيم.