خبرگزاري ميراث فرهنگي ديروز در گزارشي از وضعيت بافتهاي تاريخي كشور اعلام كرد: بافتهاي تاريخي كشور درحالي روند رو به زوال را در مسير توسعه شهري طي ميكنند كه بهنظر ميرسد، هنوز راهكار مؤثري براي حفاظت از اين بافتها درنظر گرفته نشده است. برخي كارشناسان جريان فكري حاكم بر توسعه شهري را دليل اصلي از بين رفتن بافتهاي تاريخي كشور عنوان كرده و برخي ديگر نيز خلأ قانوني در حفاظت از بافتهاي تاريخي را عامل تخريب گسترده بافتها دانستهاند. خبرگزاري ميراث فرهنگي با اعلام اينكه اكنون زنگ خطر براي مهمترين بافتهاي تاريخي كشور به صدا در آمده است، نوشت: برخي بافتهاي تاريخي دچار مرگ تدريجي شده و به آرامي از پوسته اصلي شهرها كنده ميشوند.
- شيراز؛ بحرانيترين بافت تاريخي كشور
360هكتار از بافت تاريخي شيراز فضاي ملتهبي را تجربه ميكند. پروژه 57هكتاري طرح توسعه حرم شاهچراغ و بينالحرمين درحالي مهمترين قسمتهاي اين بافت را از هم گسسته كه حدود 400بناي ثبت شده در فهرست آثار ملي در اين بافت تاريخي 360هكتاري وجود دارد. 95درصد از بناهاي تاريخي موجود در اين بافت قاجاري و مابقي بناها نيز مربوط به دوره زنديه و صفويه هستند. هسته اوليه شهر شيراز، منطقهاي است كه مسجد جامع عتيق در آن واقع شده است. اين مسجد قديميترين اثر شهر است كه تخريبها نيز درست از مجاورت همين مسجد كه اطراف آن مملو از بناهاي تاريخي است آغاز شده و همچنان ادامه دارد. نزديك به 4سال است كه بافت تاريخي شيرازبراي دسترسي بهتر به حرم شاهچراغ تخريب ميشود و پيگيري متوليان ميراث فرهنگي نيز نتوانسته مانع از شدت تخريبها شود.
چندي پيش نيز عبدالرضا نصيري، مدير پايگاه بافت تاريخي شيراز مداخله در بافت تاريخي را يك موضوع ادامهدار خواند و گفت: بافت تاريخي شيراز از دوره رضاخان دستخوش تغيير و تخريب بوده و اين موضوع همچنان ادامه دارد.
- تداوم تخريبها در بافت تاريخي يزد
نزديك به 3سال پيش تعدادي از بناهاي تاريخي مجاور امامزاده جعفر(ع) در بافت تاريخي يزد تخريب شده است. همان زمان برخي ساكنان بافت تاريخي يزد به رسانهها گفتند كه براي خارج شدن از خانه هايشان يا فروش بناها زير فشار قرار گرفتهاند. وضعيت بافت تاريخي يزد به قدري بحراني شد كه دوستداران ميراث فرهنگي يكبار با تجمع در بافت تاريخي اين شهر از مسئولان استاني خواستند جلوي تخريب خانههاي تاريخي بافت ارزشمند يزد را كه زماني بحث جهانيشدن آن بر سر زبانها بود، بگيرند. بهانه ديگر براي تخريب بافت تاريخي يزد تأمين پاركينگ براي خودروهاي گردشگران و ساكنان بافت تاريخي بود. اعتراض سازمان ميراث فرهنگي به تخريب بافت تاريخي يزد نيز بينتيجه ماند و اين بافت همچنان به بهانههاي مختلف تهديد و تخريب شد.
- بحران در بافت تاريخي2 پايتخت قديمي ايران
بافت تاريخي كرمان و اصفهان ازجمله بافتهاي در بحران كشور هستند كه تاريخ آنها با زيادهخواهي سودجويان و الگوي نادرست توسعه شهري سرنوشتي شوم پيدا كرد. اين بافتهاي تاريخي بارها به بهانه خيابان كشي، گودبرداري و ساخت بناهاي ناهمگون با معيارهاي ميراث فرهنگي لطمه بسيار ديدند. عبدالرضا ميثاقيان مديركل دفتر حفظ، احيا و بافتها، بناها و محوطههاي تاريخي سازمان ميراث فرهنگي گفت: اگرچه بسياري از دستگاههاي دولتي متوجه اهميت مقوله ميراث فرهنگي و حفاظت از بافتهاي تاريخي شدهاند، اما حفاظت و صيانت از بافتهاي تاريخي نيازمند عزم ملي در بخشهاي اجرايي و قانونگذاري كشور است. به گفته ميثاقيان، همه دستگاهها بايد به اجماع ملي در حفاظت از بافتهاي تاريخي برسند، در غيراين صورت معجزهاي رخ نميدهد و بافتهاي تاريخي كشور يكي پس از ديگري تخريب ميشوند.