روسيه طي سالهاي گذشته دائما از درگيريهايي كه در مناطق چچن، داغستان و اينگوشتيا اتفاق افتاده ضربه خورده است. از اين منظر روسها مخالف به قدرت رسيدن گروههايي چون داعش و جبهه نصرت در سوريه هستند. دوم اينكه روسيه بهدنبال آن است كه در خاورميانه و غرب آسيا حضور فعال داشته باشد.
بندر طرطوس كه پس از لاذقيه دومين بندر بزرگ سوريه در ساحل مديترانه است، يك بندر راهبردي براي روسيه بهشمار ميرود. روسها نميخواهند اين بندر را كه بزرگترين پايگاه آنها در كناره درياي استراتژيك مديترانه تلقي ميشود، از دست بدهند. مؤلفه سوم هم اينكه، براي روسيه بسيار مهم است كه دولتي كه در دمشق قدرت را در دست دارد، متحد خودش باشد نه متحد غرب. در غيراين صورت، روسيه در بلندمدت موقعيت خود در منطقه غرب آسيا را از دست خواهد داد.
روسها موفق شدهاند آمريكاييها و فرانسويها را قانع كنند كه درصورت سقوط دولت بشار اسد، تجربه ليبي در سوريه تكرار ميشود؛ موضوعي كه در مجموع به نفع كشورهاي غربي نيز نخواهد بود. در واقع اكنون در سوريه اتحادي نظري و اعلام نشده ميان روسيه، فرانسه و آمريكا شكل گرفته و طرفين بهرغم برخي اختلافها، روي 2 مورد توافق دارند:
يكي اينكه اسد حداقل براي يك دوره انتقالي در قدرت باقي بماند و ديگر اينكه دولت آينده سوريه يك دولت سكولار و غيرمذهبي باشد. ازاين منظر، اعتراضهاي آمريكا به عمليات روسيه در سوريه را ميتوان تنها اعتراضي ظاهري دانست.سمت ديگر صحنه جنگ سوريه، كشورهايي چون عربستان، تركيه و امارات متحده عربي قرار ميگيرند. عربستان سعودي كه طي سالهاي اخير در شكلگيري و ادامه بحران سوريه نقش فعال داشته، با اقدام روسها مخالفت كرده است.
سعوديها از يك طرف به صراحت اعلام كردهاند كه با ماندن اسد در قدرت مخالف هستند و از طرف ديگر هم مشغول ادامه حمايت از گروههاي افراطي همچون جبهه نصرت و داعش هستند. تركيه و امارات هم به همين شكل با عمليات روسها در حمايت از دولت مركزي سوريه مخالفت كردهاند. بنابراين اختلاف ميان اين كشورها با روسيه مشهود است.به هر حال بهرغم ادامه اختلاف ميان روسيه با عربستان، تركيه و امارات، بهنظر ميرسد ديدگاه روسيه با فرانسه و آمريكا بر سر آينده سوريه به هم نزديك شده كه اكنون شاهد تشديد عمليات روسها در اين كشور هستيم.
- كارشناسمسائلبينالملل