زماني كه تردد شهروندان در معابر شهري بهسختي و با خطرهاي بسيار صورت ميگيرد، انتظار اينكه معلولان و كمتوانان بتوانند با سهولت در شهر تردد داشته باشند و نيازهاي خود را برطرف كنند، شايد خيلي انتظار زيادي باشد. صندلي ويژه معلولان در اتوبوسهاي شهر بهراحتي توسط ديگران اشغال ميشود. بهخاطر جلوگيري از ورود موتورسيكلتها به گذرگاههاي عابر پياده، علمكهاي فلزي نصب ميشود ، درنتيجه جلوي ورود ويلچر گرفته ميشود. يك شعبه بانكي با تعداد پلههاي زياد فاقد رمپ مناسب است. كليدهاي آسانسور ساختمان شعبهاي از تأمين اجتماعي نشاندهنده بريل براي استفاده نابينايان ندارد و هزاران مورد جزئي ديگر.
- تصويري از شهر غيردسترسپذير
فرد معلولي همراه با عصا و چمدان كوچكش از اتوبوس خط يك بيآرتي پياده ميشود تا خود را به ترمينال شرق برساند. به سختي از كنار نردهها عبور ميكند اما براي ورود از طريق در اصلي ترمينال تهرانپارس(شرق) كار سختي پيشرو دارد. از لابهلاي ترافيك خودروها، موتورسيكلتها با راكبان عجول و اتوبوسهاي بينشهري ميگذرد تا وارد ترمينال شود. او در جواب خبرنگار همشهري مبني بر اينكه چقدر از وضعيت فعلي براي برطرف شدن نيازهايش رضايت دارد، سري به نشانه رضايت تقريبي تكان ميدهد و رد ميشود. اما پس از عبور از لابهلاي چند مسافربر شخصي و غيرقانوني بينشهري رو برميگرداند؛ نظرش را واضحتر به زبان ميآورد؛ «من زائر كربلا هستم و راه حرم حضرت ابوالفضل(ع)، سردار جانباز اسلام را در پيشرو دارم. عشق به آقا حسين(ع)، قمر بنيهاشم باعث شده تا با وجود همه مشكلاتي كه رفعشان چندان سخت هم نيست، به اين سفر بروم.» او از بايدهايي ميگويد كه بيتفاوتي مسئولان نسبت به آنها، زندگي را براي معلولان و جانبازان سخت كرده و سپس ميگويد: «اغلب امثال من، افراد بيتوقعي هستند، درحاليكه اگر پيگير مطالباتمان از راه قانوني بوديم الان وضعيت خيلي بهتر بود.»
اين فرد دقيقا به نكتهاي اشاره كرد كه عضو روشندل شوراي شهر تهران هم در گفتوگو با همشهري آنرا بيان داشت. به گفته علي صابري، در كشورهاي توسعهيافته اگر در فروشگاهي اجناس و حتي كارتخوان دور از دسترس معلولان باشد، امكان شكايت آن معلول از فروشگاه فراهم ميشود. وي در ادامه شهر دسترسپذير را اينگونه معنا ميكند: «در شهر دسترسپذير همانطور كه فرد عادي جامعه ميتواند به هر خدمتي دسترسي داشته باشد، فرد معلول، جانباز يا آسيبديده (فردي كه موقتا دچار آسيب شده است) نيز بايد به آن دسترسي داشته باشد.»
- قانوني كه 11سال است تكميل نشده
بحث مناسبسازي معابر پايتخت به سال83 برميگردد؛ زماني كه قانون جامع حمايت از حقوق معلولان بهتصويب مجلس شوراي اسلامي رسيد. صابري نيز به ارسال متني تنظيمشده و كاملتر براساس اين قانون به وزارت تعاون،كار و رفاه اجتماعي دولت پيشين اشاره كرد. به گفته وي، اين متن در كميسيون اجتماعي دولت يازدهم نيز مطرح شد و سپس به هيأت وزيران آمد. اين عضو شوراي شهر تهران حالا از اين خبر ميدهد كه بخشي از اين موضوعات به دلايلي در قالب مصوبه از متن اصلي جدا شده و به همين دليل آنچه تحت شهردسترسپذير مطرح بود، دچار از همگسيختگي شده است. اينطور كه وي گفت، هماكنون اين بخش در دولت فقط بحث مناسبسازي معابر با رويكرد فيزيكي را دربرميگيرد و مابقي متن در قالب لايحه 25شهريور امسال به مجلس ارائه شده است. وي گفت كه متن حالا از نظر ويرايشي، حقوقي، فني و حتي ماهوي ايرادات اساسي پيدا كرده است.
- تقدير از مشاور معلولان براي شهردار
شهردار تهران در ابلاغيهاي مشاوراني را براي حمايت از جامعه معلولان و جانبازان در امور شهري انتخاب كرده است. پيش از اين نيز شهردار تهران در ارديبهشت سال 93 تكاليفي در قالب بخشنامهاي را براي رعايت حقوق معلولان و جانبازان در ساختمانهاي شهرداري به معاونتها، سازمانها و شركتهاي وابسته به اين نهاد ابلاغ كرده بود. صابري اين اقدامات را قابل تقدير دانست و روز گذشته هم در جلسه علني شورا به اين اتفاق مثبت در مديريت شهري اشاره كرد. وي البته گفت كه طي يكسال گذشته براي اينكه مشاور معلولان زيرمجموعه يكمعاونت يا سازمان شهرداري نشود، پافشاري كرده است زيرا اين مسئله به همه ارگانها مربوط ميشود. صابري اميدوار است كه با اين روندي كه مديريت شهري در پيش گرفته اقدامات خوبي در شهر رخ بدهد. اين عضو شورا البته تأكيد ميكند كه براي اين منظور دولت، مجلس و ساير ارگانها هم بايد بهصورت عملي و مصداقي وارد عمل شوند و مديريت شهري را در اين امر دستتنها نگذارند.