همشهری آنلاین: برخورد‌دهنده بزرگ هادرون که موفقیت کشف ذره بوزون هیگز را در سابقه خود دارد، در تلاش است تا هرچه زودتر پدیده عجیب دیگری را کشف کند: جهان‌های موازی.

براساس گزارش ساينس تايمز، برخورد‌دهنده بزرگ هادرون با هدف يافتن ريز‌سياه‌چاله‌ها، پديده‌اي كه يكي از اصلي‌ترين نشانه‌هاي وجود جهان‌هاي موازي به شمار مي‌روند،‌ با حداكثر نيروي خود در فعاليت است و داده‌هايي كه از ماه ژوئن تاكنون در اين برخورد‌دهنده جمع‌آوري شده‌اند اكنون توسط محققان در دست بررسي و تحليل قرار دارند.

مير فيضل فيزيكدان دانشگاه واترلو كه در سرن فعاليت دارد مي‌گويد درست مانند برگه‌هاي كاغذ در موازات يكديگر،‌ اجسامي دو بعدي داراي طول و سطح كه مي‌توانند در بعد سومي به نام ارتفاع نيز وجود داشته‌باشند، جهان‌هاي موازي نيز مي‌توانند در ابعادي بالاتر وجود داشته باشند.

فيضل مي‌گويد پيش‌بيني ما اين است كه گرانش مي‌تواند به درون ابعاد اضافي نفوذ كند، و در اين صورت برخورد‌دهنده بزرگ هادرون مي‌تواند ريزسياهچاله‌ها را خلق كند. به گفته وي معمولا زماني كه افراد درباره جهان‌هاي چندگانه فكر مي‌كنند مفهوم چند‌جهاني مكانيك كوانتوم به ذهنشان مي‌رسد كه در آن هر احتمالي عملي است. از آنجايي كه اين موضوع قابل آزمايش نيست،‌نمي‌توان آن را علم ناميد.

آنچه از جهان‌هاي موازي در ذهن دانشمندان شكل مي‌گيرد جهان‌هايي حقيقي در ابعاد اضافي هستند. فيضل و گروهي از همكارانش در ماه مارچ سطح انرژي كه مي‌توان در آن انتظار رديابي ريزسياهچاله‌ها را در ميان رنگين‌كمان گرانشي داشت محاسبه كردند. به گفته وي درصورتي كه بتوان ريزسياهچاله‌ها را در اين سطح از انرژي رديابي كرد، مي‌توان درستي رنگين‌كمان گرانشي و ابعاد اضافي را اثبات كرد.

از ماه ژوئن تاكنون انرژي برخورد در اين آزمايشگاه عظيم دوبرابر شده‌است تا به اين شكل رديابي سياهچاله‌هاي كوچك براي اولين بار امكان‌پذير شود. به گفته فيزيكدانان اين آزمايش‌هاي قدرتمند مي‌توانند نشانه‌هايي آشكار از ابعادي فراتر از زمان، سطح، طول و ارتفاع را آشكار سازند. جهان‌هاي موازي مي‌توانند در چنين ابعادي وجود داشته باشند اما تنها نيروي گرانش است كه مي‌تواند چنين پديده‌اي را ايجاد كند.

فيزيكدانان معتقدند درصورتي كه ابعاد اضافه وجود داشته باشند مي‌توانند از ميزان انرژي مورد نياز براي ايجاد سياهچاله‌ها بكاهند. فيضل مي‌گويد دليل اينكه هنوز بايد به دنبال ريزسياهچاله‌ها باشيم اين است كه مدل كنوني گرانش در سطوح بالاي انرژي به اصلاحاتي نياز دارد.

از اين رو براي توجيه كشف نشدن سياهچاله‌هاي كوچك توسط برخورد‌دهنده هادرون از نظريه رنگين‌كمان گرانشي استفاده شده‌است. در نظريه نسبيت اينشتين،‌گرانش به واسطه انحناي فضا زمان ايجاد مي‌شود اما در نظريه رنگين‌كمان گرانشي، زمان و فضا متناسب با سطح انرژي ذرات به شكلي متفاوت دچار انحنا مي‌شوند.

نظريه رنگين‌كمان گرانشي مي‌گويد تاثيرات گرانش بر جهان هستي طول موج‌هايي متفاوت از نور با رفتارهايي متفاوت ايجاد مي‌كند. اين به آن معني است كه ذرات با سطوح انرژي متفاوت در فضا-زمان و ميدان‌هاي گرانشي به شكلي متفاوت حركت مي‌كنند. براساس اين نظريه دانشمندان دريافتند رديابي ريزسياهچاله‌ها در برخورد‌دهنده بزرگ هادرون به انرژي بيشتري از آنچه تاكنون تصور مي‌كردند نياز دارد.

تا پيش از ماه ژوئن برخورد‌دهنده بزرگ هادرون در سطح انرژي 5.3 تراالكترونولت به دنبال اين سياهچاله‌ها بود اما نظريه رنگين‌كمان نشان داد اين سطح انرژي بسيار پايين است. در اين نظريه پيش‌بيني شده كه احتمال شكل‌گيري ريزسياهچاله‌ها در حداقل انرژي 9.5 تراالكترون ولت در 6 بعد و در 11.9 تراالكترون‌ولت در 10 بعد وجود دارد،‌ از اين رو اكنون كه LHC با انرژي برابر 13 تراالكترون ولت فعاليت مي‌كند، احتمال يافتن اين ريزسياهچاله‌ها بسيار زياد خواهد بود.

برچسب‌ها