براساس گزارش ايرنا، خبرگزاري رسمي دولت، صندوق بين‌المللي پول (آي.ام.اف) در گزارشي نوشت: حتي خاورميانه هم نمي‌تواند براي هميشه از ارزاني نفت جان سالم به در ببرد. براساس گزارش اين صندوق، اگر قيمت نفت در حدود 50دلار در هر بشكه باقي بماند، بيشتر كشورهاي منطقه خاورميانه در عرض 5 سال يا كمتر با بحران مالي روبه‌رو خواهند شد.
اين صندوق تأكيد كرد كه اين بحران، عربستان سعودي، عمان و بحرين را هم در برخواهد گرفت. بنابه پيش‌بيني صندوق بين‌المللي پول، قيمت ارزان نفت، تنها در سال‌جاري ميلادي حدود 360ميليارد دلار از درآمد نفتي منطقه خاورميانه مي‌كاهد.
به‌دليل سقوط قيمت‌هاي نفت از بالاي 100دلار به محدوده 45دلار در هر بشكه در زمان حاضر، مازاد عظيم بودجه برخي كشورهاي منطقه به‌سرعت به كسري بودجه‌هاي هنگفت تبديل خواهد شد. بسياري از اين كشورها كم كم دارند مجبور مي‌شوند از صندوق ذخاير ارزي خود براي مقابله با بحران مالي استفاده كنند.
صندوق بين‌المللي پول همچنين اعلام كرد، كشورهاي صادركننده نفت بايد سياست‌هاي هزينه‌اي و درآمدي خود را تعديل و از بقاي مالي خود اطمينان حاصل كنند.افت قيمت‌هاي نفت درست زماني اتفاق افتاد كه مخارج بسياري از كشورهاي خاورميانه افزايش يافته بود و با ناآرامي‌هاي منطقه‌اي و مشكلات بازارهاي مالي دست‌و‌پنجه نرم مي‌كردند.
- عربستان سعودي تحت فشار است
بنابه اعلام صندوق بين‌المللي پول، عربستان سعودي بزرگ‌ترين توليدكننده نفت بايد نفت خود را در حدود 106دلار در هر بشكه بفروشد تا بودجه‌اش در تعادل قرار گيرد.صندوق بين‌المللي پول اعلام كرد: ضربه‌گيرهاي مالي عربستان سعودي به سختي كفاف 5 سال مقاومت در برابر نفت 50دلاري را مي‌دهد. علت اينكه عربستان سعودي به سرعت در تلاش است پول ذخيره كند، همين است. اين كشور نه‌تنها 4 ميليارد دلار اوراق قرضه در اوايل سال‌جاري ميلادي فروخت بلكه بانك مركزي آن نيز در 6ماه گذشته بيش از 70ميليارد دلار از شركت‌هاي مديريت دارايي همچون بلك راك (بي.ال.كي) بيرون كشيده است.
پيش‌بيني مي‌شود امسال كسري حساب جاري عربستان پس از سال‌ها مازاد، به 20درصد توليد ناخالص داخلي افزايش يابد. صندوق جنگ عربستان سعودي هنوز تقريبا 700ميليارد دلار اعتبار دارد، اما اين اعتبار به سرعت در حال كاهش است.
- ايران و عراق تحت فشار قرار دارند
براساس برآورد صندوق بين‌المللي پول، قيمت نفت سر به سر‌كننده درآمد و هزينه براي ايران 72دلار در هر بشكه است و اين كشور مي‌تواند كمتر از 10سال در برابر ارزاني نفت مقاومت كند.صندوق بين‌المللي پول تصريح كرد: چشم‌انداز ايران در مقايسه با كشورهاي همسايه‌اش بهتر است، اما پتانسيل لغو تحريم‌ها و افزايش توليد نفت (كه هنوز اتفاق نيفتاده است)، اين چشم‌انداز را مبهم كرده است.
بنابه اعلام صندوق بين‌المللي پول، براي عراق عملا هيچ ضربه‌‌گير مالي باقي نمانده است. اين كشور با درگيري‌هاي داخلي دست و‌پنجه نرم مي‌كند و بخشي از سرزمين‌هاي آن به‌دست داعش افتاده است.
- بحرين تحت فشار
بحرين نيز تحت فشارهاي مالي قرار دارد و به پيش‌بيني صندوق بين‌المللي پول، احتمالا ظرف كمتر از 5 سال دچار بحران خواهد شد. اين كشور هم‌اكنون با بدهي سنگين روبه‌رو و چند سالي است كه با كسري بودجه دست و پنجه نرم مي‌كند.
- حيات امارات، كويت و قطر با نفت 50دلاري
با همه اين احوال، تعداد معدودي از كشورهاي منطقه از موقعيت خوبي براي مقابله با طوفان‌هاي مالي برخوردارند. در راس اين كشورها، كويت، قطر و امارات متحده عربي قرار دارند. اين موقعيت خوب تا حدودي به اين خاطر است كه اين كشورها براي سر به سر كردن درآمدها و هزينه‌هاي خود به قيمت چندان بالاي نفت نياز ندارند.
براساس برآورد صندوق بين‌المللي پول، قيمت نفت سر به سر‌كننده درآمد و هزينه براي كويت فقط 49دلار در بشكه است كه قيمت فعلي نفت بيشتر از آن است. براي قطر كه ميزبان جام‌جهاني 2022 است، اين عدد جادويي 56دلار در هر بشكه است، درحالي‌كه امارات براي تعادل بودجه‌اش به نفت 73دلاري نيازمند است، اما اين 3 كشور از پول نفت، كوه‌هايي درست كرده‌اند كه مي‌تواند از آنها در سال‌هاي ارزاني نفت محافظت كند.
بنابه اعلام صندوق بين‌المللي پول، امارات متحده عربي به قدر كافي از ضربه‌گيرهاي مالي برخوردار است كه بتواند تقريبا 30سال با ارزاني نفت سر كند. قطر و كويت نيز تقريبا 25سال مي‌توانند در برابر ارزاني نفت دوام بياورند.
- نفت در بودجه ونزوئلا و آذربايجان
جمهوري آذربايجان رشد اقتصادي سال آينده را ١,٨ درصد توليد ناخالص داخلي پيش‌بيني و بودجه سال ٢٠١٦ خود را براساس نفت ٥٠دلاري تنظيم كرده است. وزير امور اقتصادي، دارايي و بانكي ونزوئلا هم اعلام كرده است: اين كشور بودجه سال ٢٠١٦ خود را بر مبناي نفت ٤٠ دلاري تنظيم كرده است.بودجه سال ٢٠١٥ اين كشور هر بشكه نفت را ٦٠ دلار درنظر گرفته بود. حالا جدي‌ترين سؤال اين است كه دولت ايران بودجه سال آينده را با نفت چند دلاري خواهد بست؟
- پيش‌بيني قيمت 60دلاري تا 3سال آينده
معاون امور بين‌الملل شركت ملي نفت گفت: پيش‌بيني نمي‌شود كه ظرف 3 سال آينده، قيمت نفت به روزهاي اوج خود باز گردد. به گفته سيدمحسن قمصري، در خوش‌بينانه‌ترين حالت، قيمت نفت تا 2 سال آينده حدود 60دلار باشد اما اين پيش‌بيني هم وجود دارد كه تا سال 2025وضعيت به همين منوال باشد. به گزارش همشهري اين مقام ارشد وزارت نفت در يكي از كميسيون‌هاي تخصصي اتاق تهران اظهار داشت:
بازار نفت خام به بازاري غيرقابل پيش‌بيني تبديل شده؛ درحالي‌كه نوسان اين بازار درگذشته در حد چند سنت بوده اين روزها، نوسان در حد چند دلار است. وي با بيان اينكه بازار نفت به بازار ضعيفي تبديل شده است، گفت: اين بازار اكنون با يك ميليون بشكه نفت مازاد روبه‌روست و يك ميليون بشكه نيز مازاد پنهان وجود دارد.
معاون امور بين‌الملل شركت ملي نفت خطاب به فعالان اقتصادي افزود: جالب است بدانيد كه ژاپني‌ها مصرف نفت خود را از 5ميليون بشكه به 3.5ميليون بشكه در روز رسانده و اروپايي‌ها نيز 1.5ميليون بشكه از ميزان مصرف خود كاسته‌اند. وي با اشاره به مضرات نفت بالاي 100دلار، گفت: ظرف سال‌هاي گذشته، عرضه‌كنندگان جديدي وارد بازار شدند و مهم‌تر آنكه آمريكا وابستگي خود را به نفت خاورميانه كاهش داد و مصرف كنوني آمريكا در حال حاضر به 17ميليون بشكه مي‌رسد كه 10ميليون بشكه از آن را از منابع خود تأمين مي‌كند.