مناطق ویژه علم و فناوری با جذب فرصت‌ها و سرمايه‌هاي علمي، اقتصادي و انساني، ملی، منطقه‌ای و بين‌المللي مبتني بر اشتراک منافع آورده‌های همه طرف‌های ذی‌نفع و هم‌افزایی میان سازمان‌ها، مراکز و موسسات، سبب نوآوری و توسعه علم و فناوری و در نتیجه توسعه تولید، اقتصاد و ایجاد جامعه دانایی‌محور می‌شوند.
آئين‌نامه نحوه تأسيس و توسعه مناطق ويژه علم و فناوري در نيمه فروردين ماه 1389 به پيشنهاد مشترك وزارت علوم، تحقيقات و فناوري و وزارت ارتباطات و فناوري اطلاعات در هيات وزيران به تصويب رسيد.
بر اساس مصوبه هيات وزيران، موارد زير به عنوان مهمترين اهداف تاسيس مناطق ويژه علم و فناوري عنوان شده است:
- زمينه‌سازي براي تجميع و هم‌افزايي عناصر موثر در در ايجاد يك جامعه دانايي‌محور
- ارتقاي بهره‌وري در سرمايه‌گذاري‌هاي لازم از طريق هم‌پيوندي عناصر موجود براي توسعه اقتصاد مبتني بر دانايي
- ارتقاي جايگاه عناصر فعال در حوزه دانايي در اقتصاد ملي و تقويت پيوند آنها با عرصه بين‌المللي از طريق ايجاد شرايط هم‌افزايي و رقابتي
- جذب و حفظ سرمايه‌هاي انساني خلاق و شايسته
- ايجاد اشتغال ارزش‌افزا
- ايجاد تسهيلات حقوقي، اجرايي، ارتباطي و سرمايه‌گذاري و خدماتي براي شكل‌گيري خوشه‌هاي صنعتي خدماتي با فناوري برتر
به لحاظ ساختاري، اساسنامه سازمان عامل منطقه ویژه علم و فناوری کشور تدوین و تصویب شده و کمیته راهبری آن تشکیل شده است. مناطق ویژه علم و فناوری از قوانین و تسهیلات مناطق آزاد تبعیت می‌کنند و الزامات قانونی راه‌اندازی این مناطق در برنامه ششم توسعه گنجانده مي‌شود. اجرای آئین‌نامه نحوه تأسیس و توسعه مناطق ویژه علم و فناوری از وظایف و اختیارات شورای عالی علوم، تحقيقات و فناوري است.
اعتبارات لازم براي ايجاد، توسعه و راهبري مناطق ويژه علم و فناوري و ارتقاي زيرساخت‌ها در اين مناطق، علاوه بر منابع بودجه كل كشور، مي‌تواند از محل منابع مصوب مربوط از جمله كمك‌هاي حاصل از منابع استاني، سرمايه‌گذاري از محل يك درصد درآمد شركت‌هاي دولتي و سرمايه‌گذاري بخش خصوصي داخلي و خارجي تامين شود.
مديريت و نظارت بر تاسيس مناطق ويژه علم و فناوري در هر استان، بر عهده هياتي متشكل از استاندار، مدير سازمان عامل استقرار و توسعه منطقه ويژه علم و فناوري، معاون برنامه‌ريزي استاندار، معاون عمراني استاندار، دو نفر از مديران و روساي سازمان‌ها و شركت‌هاي دولتي استان با انتخاب استاندار، دو نفر از روساي دانشگاه‌ها و مراكز پژوهشي يا فناوري با انتخاب وزير علوم، يك نفر از مديران پارك‌هاي علم و فناوري استان با انتخاب وزير علوم، نماينده وزارت ارتباطات و فناوري اطلاعات، يك نفر از صاحبنظران در اقتصاد توسعه با انتخاب استاندار و سه نفر از مديران بخش توليد و خدمات از بخش غيردولتي با انتخاب استاندار قرار دارد.