و در این راستا توصیه شدهبود فرآوردههای جدیدتر و راههای پیشگیری مدرن تر را بهکار گیریم، از جمله اینکه باید واکسن خوراکیهاری جایگزین نوع تزریقی آن شود.
به همین بهانه به سراغ دکتراحمد فیاض، رئیس بخش تحقیقات و مرکز ارجاعات سازمان جهانی بهداشت در انستیتو پاستور ایران رفته ایم و با او در این مورد گفتگویی را انجام داده ایم.
- واکسن خوراکی ضدهاری برای انسانهاست یا حیوانات؟
واکسن خوراکی ضدهاری، در انسانها مصرف ندارد و برای ایمن کردن حیوانات است که هنوز هم به مرحله تولید نرسیده است، اما طرح آن که مدتها پیش توسط دکتر جهانی، محقق انستیتو پاستور ایران، با سازمان جهانی بهداشت مطرح شده بود، مراحل آزمایش برروی گرگها را میگذراند، چرا که گرگها نقش بزرگی در انتقالهاری در ایران دارند.
- یعنی نقششان در ابتلا بههاری، از سگهایهار بیشتر است؟
بله! گرگهار به سرو صورت حمله میکند در حالی که سگهار بیشتر پاها را گاز میگیرد، برای همین هم است که گرگهار بخصوص در مناطق روستایی، خطرناک تر است.
- واکسنهاری تزریقی چطور؟ در ایران تولید میشود؟
برای انسانها که تنها نوع درمان استفاده از نوع تزریقی است، تولیدی را در ایران نداریم، اما ما هم از بهترین نوع مورد استفاده در تمام دنیا، استفاده میکنیم که البته وارداتی است. نوع تزریقی برای حیوانات، تا قسمتی در ایران تولید میشود و اگر نیاز مازادی باشد، واردات صورت میگیرد.
- با این حساب، آیا ایران در پیشگیری - درمان هاری موفق بوده است؟
100درصد. کشور ما بهترین وضعیت را از نظر کنترلهاری در منطقه داراست و درشرایطی که سالانه حدود 120 هزار نفر دچار حیوان گزیدگی میشوند. درسال گذشته تنها 10 نفر بر اثر ابتلا به این بیماری در کشور جان خود را از دست دادند که آنها هم در زمان مناسب مراجعه نکرده بودند.
- زمان مناسب، چه زمانی است؟
بهترین زمان مراجعه همان روز گزیدگی یا فردای آن است که بعد از مراجعه فرد تحت درمان-پیشگیری هاری قرار میگیرد، اما اگر حدود 40روز از گزیدگی توسط حیوانهار بگذرد و فرد مراجعه نکند، فردهار میشود. در این حالت است که هیچ درمانی در هیچ کجای دنیا برای او وجود نخواهدداشت.
- و این درمان به چه شکل است؟
برای پیشگیری - درمان ایمنوگلوبین ضدهاری انسانی به میزان 20 واحد بهازای کیلوگرم وزن بدن در روزهای صفر، 3، 7، 14 و 28 باید به فرد تزریق شود.
یعنی در پایان روز بیست وهشتم، درمان که قطعی هم هست،کامل میشود؛ اما واکسنی هم وجود دارد که برای پرسنل آزمایشگاههایهاری و شکارچیها در 3 نوبت تزریق میشود و در آنها ایمنی تولید میکند.
- آیا در ایران مراکز درمانی به اندازه کافی وجود دارد؟
در حال حاضر 300 مرکز درمان و پیشگیری ازهاری در کشور به صورت شبانه روزی فعال هستند، اما این بیماری هر چهزودتر شناسایی و تحت درمان قرار گیرد شانس درمان آن بیشتر است.