به گزارش ایسنا، تقلب اسکناس در بازار پول ایران موضوع تازه و عجیبی نیست و همواره شاهدیم که به فاصله کوتاهی از انتشار اسکناسهای جدید از سوی بانک مرکزی و گردش آن در بانکها نمونه تقلبی آن نیز دست به دست میچرخد تا اینکه یک فروشنده حرفهای و یا بانکدار با آن مواجه و تقلبی بودنش را تشخیص دهد که البته در این میان دارنده به میزان اسکناس در دست متضرر میشود و هیچ راه بازگشتی برای پول از دست رفته وی نیست.
در سال گذشته بعد از انتشار ایران چک 100 هزار تومانی مدتی نگذشت که نمونه تقلبی آن به بازار آمد و امسال به فاصله حدود دو ماه یعنی از اوایل شهریور ماه که ایران چک 50 هزار تومانی از سوی بانک مرکزی منتشر شد گزارشهای دریافتی حاکی از ورود 50 هزار تومانی تقلبی است.
این در حالی است که خزانهداری برخی بانکها به شعب اعلام کردهاند که اسکناسهای 50 هزار تومانی تقلبی مشاهد شده و لازم است که کارکنان شعب در هنگام دریافت پول و از جمله این اسکناس تمامی مسایل امنیتی مربوط به دریافت این ایران چک را مدنظر داشته باشند.
آنطور که یکی از مدیران شعب به ایسنا گفته ایران چکهای تقلبی از طریق نوع کاغذ آنها قابلیت شناسایی دارند و دارنده آن میتواند با کمی دقت و مدنظر داشتن نکات امنیتی ایران چک اصلی، تقلبی بودن آن را تشخیص دهد.
باید توجه داشت که تقلبی بودن اسکناس با جعلی بودن آن کاملا متفاوت است به طوریکه در نمونه جعلی دقیقا اسکناسی با تمامی مسایل امنیتی و فیشرهایی که بانک مرکزی در تولید اسکناس به کاربرده تولید و منتشر میشود و تنها بانک مرکزی چاپکننده آن نیست ولی در تقلبی نکات امنیتی رعایت نمیشود و عمدتا از لحاظ ظاهری با نمونه اصلی منطبق است. این در حالی است که بنابر اعلام مدیران بانک مرکزی تاکنون هیچ نمونه جعلشدهای از اسکناس و ایران چک گزارش و ثبت نشده است که بیانگر امنیت قابل قبول اسکناسهای منتشر شده این بانک است.
- راههای شناسایی 50 هزار تومانی تقلبی و اصل
اما با انتشار نمونه تقلبی ایران چکهای 50 هزار تومانی جدید، لازم به یادآوری است که برای تشخیص اصل از فرع این اسکناس باید مدنظر داشت که ابعاد این ایران چک 71*142 میلی متر و ابعادی کوچکتر از نمونه قبلی اما در اندازه اسکناس 50 تومانی است. روی ایران چک، نقش گنبد و گلدسته حرم امام رضا (ع) و نمای پشت آن سقاخانه است که در صحن انقلاب حرم امام هشتم قرار دارد. همچنین در رو و پشت این ایران چک، نماد خورشیدی درج شده که یک پرنده به سوی آن در حال پرواز است.
در عین حال که ویژگیهای امنیتی متعددی در ایران چک 50 هزار تومانی جدید وجود دارد به طوريکه کاغذ آن بازتاب نور ماوراء بنفش را منعکس نمیکند و در سطح کاغذ از الیاف فلورسنتی نامرئی استفاده شده که زیر نور ماوراء بنفش در چهار رنگ قابل مشاهده است. همچنین دو نوع نخ امنیتی در آن وجود دارد؛ نخ امنیتی پنهان که عبارت I.R.IRAN روی آن درج شده و درون کاغذ قرار گرفته و نخ امنیتی پنجرهای که از نوع هولوگرافیکی با ریزنوشته است و به گونهای درون کاغذ قرار گرفته که قسمتی از آن نمایان و قسمتی دیگر در بطن کاغذ مخفی بوده و با قرار دادن ایران چک از رو در مقابل نور تمام نخ نمایان میشود.
طراحی کلیه نقشهای ایران چک به صورت خطی و با استفاده از نرم افزارهای امنیتی بوده و هر خط حامل اطلاعات مربوط به رنگ خود است، در صورتی که در نمونههای تقلبی خطوط از ترکیب نقاط رنگی تشکیل شدهاند و به راحتی بوسیله ذره بین قابل تشخیص است.
همچنین بخشهایی از طرح و شماره سریالها با استفاده از مرکب فلورسنتی چاپ شده که زیر نور ماوراء بنفش به رنگهای سبز و طلایی مایل به زرد قابل مشاهده است. به علاوه بخشهایی از تصویر پرنده و عدد ۵۰ با مرکب نامرئی چاپ شده است که زیر نور ماوراء بنفش با رنگهای قرمز و آبی به صورت مکمل نمایان میشوند. در این ایران چک از چاپ برجسته در سه رنگ استفاده شده است که به سهولت با انگشتان دست قابل لمس و شناسایی است.
از دیگر ویژگیهای امنیتی ایران چک ریز نوشتهها هستند. ریز نوشته یا میکروپرینت نوشتههای بسیار ریزی هستند که با ابزار بزرگ نمایی قابل مشاهده بوده و تنها میتوانند به وسیله دستگاههای چاپ امنیتی چاپ شوند. مرکب فلورسنت بکار رفته در چاپ افست با تابش نور ماوراء بنفش، بازتاب نور شدید داشته و به رنگ سبز فسفری تغییر میکند. چاپ شماره سریالها نیز با استفاده از مرکب قرمز و مشکی فلورسنت بوده و تحت تابش نور ماوراء بنفش به رنگهای طلائی مایل به زرد و سبز تغییر رنگ می دهند.