حسين صبحدل از همان دوران کودکی به فعالیت در هیأتهای مذهبی به ویژه اذان گفتن در مساجد علاقه بسیاری داشت تا اینکه یکی از زیباترین اذانهای این استاد فقید که در حسینیه ارشاد اجرا شد، با وجود اینکه از رادیو و تلویزیون دوران طاغوت پخش نمیشد، در بین جوانان رواج یافت؛ به طوری که این اذان به عنوان اذان محافل انقلابی در بین مردم مطرح و پخش شد.
صبحدل در دوران خفقان شاهنشاهی، حسینیه ارشاد را به پایگاهی برای ارائه نخستین تجربههای هنر دینی در دوره جدید تبدیل کرد. سرود ماندگار «خمینی ای امام» یادگار یکی از تلاشهای او در آن سالهای سخت و پراضطراب است.
وی به موسیقی آوازی و دستگاهی و ردیف موسیقی سنتی تسلطی کامل داشت و اذان معروف وی از جمله اذانهایی است که با روح نغمههای ایرانی عجین شده و یکی از ماندگارترین اذانهای ایران اسلامی است.
استاد صبحدل در فعالیتهای دینی و انقلابی همواره نقش مؤثری داشت. پس از پیروزی انقلاب اسلامی به رادیو رفت به دلیل ارائه برنامههای جذاب معنوی، پدر مذهبی رادیو شناخته میشد.
وی سال 1358 مسئول اعزام قاریان به حج تمتع شد. در آن سال اساتیدی همچون مرحوم اربابی و عباس سلیمی، محسن موسویبلده و سیدمحسن خدامحسینی به سرزمین وحی اعزام شدند. به گفته «سید محسن موسیبلده» استاد پیشکسوت قرآن کریم، جرقه اعزام قاریان به حج توسط استاد صبحدل زده شد.
صبحدل در عمر با برکت خود شاگردان بسیاری همچون محمدرضا اصفهانی و هادی آرزم تربیت کرد.
وی، اصفهانی و مختاباد را در تهیه آثار و نغمات فرهنگی و مذهبی حمایت کرد و نیز پیگیر بود تا آثار تولید شده موسیقی به دست علما و روحانیون برسد تا آنها نیز نظر دهند. هادی آرزم درباره این استاد فقید میگوید: استاد صبحدل تجربیات خود را به ما منتقل کرد و با آغاز کارهای گروهی سعی در ترویج این نوع فعالیت داشت.
اذان استاد صبحدل به دلیل ارتفاع بلند و جذابیت خاص جایگاه والایی دارد به طوری که پس از پیروزی انقلاب اسلامی رهبر معظم انقلاب آن را «اذان انقلاب» نامیدند و شهید مطهری نیز وصیت کرده بود: «هر وقت جنازه من را از زمین بر میدارید، اذان صبحدل را پخش کنید».
استاد صبحدل اواسط سال 1385 به بیماری سخت ریوی دچار شد و سرانجام 13 آبان 1388 به دلیل عفونتهای ریوی در 78 سالگی دعوت حق را لبیک گفت.
- منبع: فارس