این خبری بود که هفته گذشته روی خروجی خبرگزاری‌ها قرار گرفت. واقعیت این است که روش‌های شناسائی و تشخیص هویت افراد، در سال‌های اخیر پیشرفت‌های زیادی داشته است.
هم‌اکنون امنیت و حفاظت اطلاعات در جهان مدرن از چالش های بزرگ بشری به حساب می‌آید و کمتر سازمانی دیده می شود که از یکی از راه های تشخیص هویت استفاده نکند، زیرا اطلاعات طبقه بندی شده باید به انسان های طبقه بندی شده برسد.
طبقه بندی انسان ها نیز تکنولوژی خاص خود را دارد. هم اکنون راه‌های بسیاری برای تشخیص هویت وجود دارد و جهان مدرن هنوز هم به دنبال خصوصیات منحصر به فرد اشخاص می گردد.
نتایج برجسته ای از تحقیقات به دست آمده تا جایی که هم اکنون دولت ها روادیدهای بیومتریک برای افراد صادر می‌کنند. بیومتریک مطالعه متدهای تشخیص یگانگی افراد است که از تلفیق 2واژه قدیمی یونانی ساخته شده است. بیومتریک از2 واژه Bios به معنی زندگی و Metron به معنای اندازه گیری تشکیل شده است. در این مقاله با رایج‌ترین روش‌های بیومتریک تشخیص هویت آشنا می‌شوید.
1 - دست خط
در نگاه اول شاید فکر کنید که شناسایی هویت از طریق دست خط کار احمقانه ای باشد و هر کس می تواند به راحتی و پس از کمی تمرین دست خط و یا امضای شخص دیگری را تقلید کنید. ولی سیستم های بیومتریک تنها به حالت نوشتن حروف و یا امضا نگاه نمی کنند، این سیستم ها شیوه نوشتن را تحلیل و آنالیز می کنند.
ملاک‌های تشخیص بسیاری مانند میزان فشار دست، سرعت و آهنگ نوشتار شما در این سیستم‌ها تحلیل می شوند و البته به همین جا ختم نمی شود و مسائلی مانند زمان نقطه گذاری و چگونگی نوشتن حروف خاص را نیز مد نظر می گیرند.
دستگاه های مدرن تشخیص دست خط، بیشتر از صفحات لمسی و یا قلم های نوری ویژه بهره می برند که حتی زاویه نوشتن را حساب می کنند و سپس آن را به یک نرم‌افزار تحلیلگر می دهند تا در چندین نمودار آن را تحلیل کند.
2- اثر انگشت و شکل دست
شکل خطوط دست و حالت دست هر انسانی منحصر به فرد است و تاکنون دو نمونه مشابه دیده نشده، حتی در دوقلوها. البته انحصار مطلق در اثر انگشت است و حالت دست در کنار اثر انگشت می تواند متمم خوبی باشد.
اثر انگشت به عنوان یکی از ابزارهای خوب و دقیق تشخیص هویت است و حالت دست بیشتر برای تصدیق و اعتبار اشخاص در مکان هایی با ضریب امنیت نسبی به کار می‌رود. هم اکنون در بسیاری از ادارات اروپایی و حتی پارک های عمومی از اسکنرهای تشخیص حالت دست به جای بلیت استفاده می کنند.
سیستم های اندازه گیری حالت دست و انگشتان از دوربین های دیجیتال و حسگرهای نوری بهره می برند. در این دستگاه‌ها صفحه تختی وجود دارد که شکل یک دست روی آن کشیده شده تا شما دستتان را روی آن قرار دهید تا دستگاه بتواند دقیق ترین اسکن را از دست بگیرد.
سپس دوربین دیجیتالی یک یا چندین عکس از دست می گیرد و تمامی داده ها را به کامپیوتر مرکزی می فرستد تا با استفاده از یک نرم افزار ویژه، داده ها تحلیل شوند و خصوصیاتی چون طول، عرض، حالت و انحنای دست و انگشتان را در حافظه خود ثبت کند.
تشخیص هویت از طریق حالت دست و انگشتان چندین فوائد و نواقص دارد. طبق آمارگیری های انجام شده مردم آن را بیشتر دوست دارند زیرا این سیستم به دلیل انحصار کمرنگ تر نسبت به اثر انگشت، کمتر به حریم خصوصی افراد وارد می شو د و اصولاً انسان ها سیستم هایی که در این موارد بسیار دقیق باشد دوست ندارند ولی نقص بزرگ آن هم دقت کم داده ها و احتمال تغییر سایز و حالت انگشتان دست است.
به همین دلیل از این سیستم در مکان هایی که دارای ضریب امنیتی کمتری نسبت به مکان های خاص مانند بخش های تحقیقات نظامی هستند استفاده می شود.
3- صدا
صدای شما هم مانند اثر انگشتتان منحصر به فرد است و هیچ شخص دیگری صدای شما را ندارد، به دلیل حالت خاص حفره های نوایی و چگونگی حرکت دهان شما به هنگام صحبت کردن.
بیشتر افراد هنگامی که از تشخیص صدا صحبت می شود به فکر فرکانس صدا و دستگاه اسیلوسکوپ (دستگاهی که موج را بر روی نموداری در روی محور افقی گرفته و با تصویری از آن بر روی محور عمودی و اندازه گیری ولتاژی، صداها را از یکدیگر تمیز می دهد) می افتند در صورتی که در فناوری جدید از دستگاه طیف نگار صدا (Sound Spectrogram) استفاده می‌شود.
دستگاه طیف نگار در واقع یک گراف را متصور می‌کند، فرکانس صدا را بر روی محور عمودی و زمان را بر روی محور افقی تصویر می کند و در این صورت هر صدایی گراف ویژه خودش را خواهد داشت. این دستگاه از رنگ ها و سایه ها در تصویر کردن گراف استفاده می کند تا دقت شناسایی بیشتر شود و شکفیت آوا شنودی صدا بالاتر رود.
هم اکنون در برخی از شرکت های اروپایی و آمریکایی از این مدل تشخیص هویت استفاده می کنند زیرا در این مدل دیگر احتیاج به حضور فیزیکی نیست و به راحتی کاربر می تواند با فرستادن صدای خود حتی از طریق اینترنت هویت خود را نشان داده و از آرشیوهای محرمانه استفاده کند. البته تشخیص هویت اشخاص از طریق صدا نسبت به اثر انگشت یا اسکن چشم امنیت کمتری دارد.
4- اسکن عنبیه
اسکن عنبیه را بیشتر در فیلم ها دیده ایم و شاید به نظر ما بسیار مدرن و عجیب باشد ولی عملکرد این سیستم ساده است و حتی از چند هفته قبل در فرودگاه‌های کشور امارات از آن استفاده می‌شود.
با استفاده از یک یا چندین دوربین دیجیتالی ویژه که حساس به نورهای مرئی و نزدیک مادون قرمز هستند عکس‌های بسیار واضح با کنتراست بالا از عنبیه اشخاص گرفته می شود.
نورهای نزدیک مادون قرمز کمک می کنند تا مردمک چشم افراد کاملاً سیاه بیفتد و کار کامپیوتر را برای مجزا کردن مردمک و عنبیه را آسان تر می کند. نحوه قرار گرفتن در مقابل دوربین ها در هنگام عکسبرداری بسیار مهم است و در صورت اشتباه ایستادن کامپیوتر مرکزی پیام عدم صحت و صداق را اعلام می کند تا مجدد عکس گرفته شود.
معمولاً چشم باید 3 تا 10 اینچ از دوربین فاصله داشته باشدو هنگامی که دوربین یک عکس می گیرد به کامپیوتر مخابره کرده و کامپیوتر چهار قسمت را از یکدیگر متمایز می کند:
1 - مرکز مردمک چشم 2 - لبه های مردمک 3 - لبه های عنبیه 4 - پلک ها و مژه ها
سپس کامپیوتر قسمت عنبیه را تحلیل کرده و آن را به یک کد ویژه ترجمه می کند. از چنین سیستم هایی در جاهایی که احتیاج به حفاظت بسیار سخت دارند استفاده می‌شود به دلیل اینکه عنبیه اشخاص بهترین راه تشخیص هویت آن هاست و ضریب امنیت آن حتی از اثر انگشت نیز بالاتر است.
این سیستم ها قادرند بیش از 200 نقطه را با یکدیگر تطبیق دهند در صورتی که در اثر انگشت بین 60 تا 70 نقطه تطبیق داده می‌شود. شکل، حالت و رنگ عنبیه افراد بالغ تا آخر عمرشان تغییر نمی کند و به همین دلیل یکی از ابزارهای ایده آل برای تشخیص هویت به حساب می رود.
حتی در بسیاری افراد که چشم شان را عمل جراحی کرده‌اند عنبیه آن ها تغییر نمی کند و افراد نابینا هم (در صورت داشتن عنبیه) می توانند از این سیستم استفاده کنند. استفاده از لنز و عینک نیز نمی تواند باعث اشتباه در تشخیص هویت اشخاص شود. با چنین توصیفاتی اسکن عنبیه از بهترین شیوه های تشخیص هویت است.
5- حالت هندسی رگ‌ها
حالت هندسی رگ های انسان ها نیز مانند اثر انگشت و عنبیه کاملاً منحصر به فرد است. حتی شکل هندسی رگ های دوقلوها با یکدیگر متفاوت است. شاید بهترین راه تشخیص هویت حالت رگ های دست باشد زیرا در هر انسان دست چپ و راست نیز حالتی متفاوت دارد.
بسیاری از رگ ها قابل رویت نیستند، به همین دلیل شناسایی و عکسبرداری از آن ها بسیار سخت است. البته حالت آن ها در طول سالیان دراز خیلی کم تغییر می کند. سیستم های تشخیص شکل و حالت هندسی رگ ها مانند عنبیه از دوربین های ویژه ای استفاده می کنند. در این سیستم باید کف دست، انگشتان، مچ دست و در برخی سیستم های خاص حتی تا آرنج را بر روی یک اسکنر قرار دهند.
یک دوربین دیجیتال که از نورهای نزدیک مادون قرمز استفاده می کند یک یا چندین عکس از دست می گیرد. هموگلوبین موجود در خون انوار مادون قرمز را جذب کرده و به همین دلیل رگ ها به رنگ مشکی روی عکس ظاهر می شوند.
اطلاعات به کامپیوتر ارسال شده و کامپیوتر حالت آن ها را در خود حفظ کرده و به هر شکلی یک کد خاص می دهد. اسکنرهای تشخیص هویت از طریق رگ‌ها کاملاً متفاوت از اسکنرهای بیمارستانی هستند.
اسکنرهای بیمارستانی از ذرات رادیواکتیو برای عکسبرداری استفاده می‌کنند، در صورتی که امواجی که در اسکن‌های تشخیص هویت استفاده می شود از نوری در حد امواج دستگاه های کنترل از راه دور استفاده می کنند.