افزايش عمر خودروهاي شخصي، موتورسيكلت‌ها و وسايل‌نقليه عمومي در حالي نگران‌كننده به‌نظر مي‌رسد كه كيفيت خودروها از يك سو متغير شده و از سوي ديگر معاينه فني دوره‌اي مؤثري براي كنترل كاركرد آنان انجام نمي‌شود. در چنين شرايطي قانون و ضمانت اجراي آن بايد به كمك آسمان كلانشهرهاي كشور بيايد اما مدتهاست برخورد با فرسودگي وسايل نقليه به فراموشي سپرده شده است.
اسقاط خودروهاي فرسوده و نوسازي ناوگان حمل‌و‌نقل ازجمله تكاليفي است كه از چند سال پيش براساس تبصره۱۳ قانون بودجه برعهده دستگاه‌هاي دولتي گذاشته شده اما هنوز اين طرح براي بسياري از وسايل نقليه، زمين مانده تلقي مي‌شود. در يكي از آخرين تصميمات، هيأت دولت درتاريخ 16اسفند 1390طي مصوبه‌اي درخصوص خودروهاي فرسوده سن برخورد با وسايل فرسوده را اعلام كرد.
بر اين مبنا براي كاهش آلودگي هوا در شهرهاي تهران، اهواز، اراك، تبريز، مشهد، شيراز، كرج و اصفهان، نيروي انتظامي موظف شد از ابتداي تيرماه سال 1391از تردد وسايل نقليه با سن بيش از ميزان مشخص بر حسب سال جلوگيري به‌عمل آورد. در اين زمينه سواري شخصي با سن بيشتر از 20سال، تاكسي بالاي 10سال، ميني‌بوس بالاي 10سال، اتوبوس شهري بالاي 8سال و موتورسيكلت بالاي 8سال بايد در معابر متوقف مي‌شدند و براي اسقاط به مراكز مربوطه تحويل مي‌شدند اما اين مصوبه تنها 2سال عمر كرد و در اين مدت هم به هيچ عنوان اجرا نشد. سال 92با ورود دولت جديد، تصميم اجرا نشده مذكور نيز به قانوني عجيب تبديل شد تا روند اسقاط و نوسازي وسايل نقليه با سد ديگري مواجه شود.
16مهر 1392يعني 66روز پس از آغاز به‌كار دولت يازدهم، هيأت دولت سن فرسودگي خودروها را تغيير داد. براساس مصوبه هيأت دولت، سن فرسودگي خودروهاي سواري شخصي، سواري دولتي، تاكسي، ميني بوس، اتوبوس درون‌شهري و برون‌شهري، كاميون و كشنده، وانت، موتورسيكلت و ديگر وسايل نقليه باري و مسافري تا پايان برنامه پنجم ۲۰سال تعيين شد. طبق اين مصوبه، يك خودروي شخصي، يك تاكسي و اتوبوس شهري، يك موتورسيكلت و يك كاميون تنها با گذشت 20سال از سن توليد عنوان فرسوده را دريافت مي‌كنند و پس از آن، درصورت اجراي قانون خروج وسايل نقليه فرسوده، از رده خارج مي‌شوند.
- قانون لازم‌الاجراست
«دولت بايد تسهيلات واقعي را براي جايگزين كردن خودروهاي فرسوده تأمين كند.» اين جمله را رحمت‌الله حافظي رئيس كميسيون سلامت و محيط‌زيست شوراي شهر تهران درخصوص قانون ممنوعيت تردد خودروهاي با عمر بالاي 20سال اعلام كرد و آن را لازم‌الاجرا دانست. به گفته وي، به‌طور قطع رفع آلودگي هوا نياز به عزم ملي دارد؛ در اين بين دولت بايد تسهيلات واقعي را براي جايگزين كردن خودروهاي فرسوده تأمين كند، به‌عنوان مثال خريد يك خودروي 35ميليون توماني با وام 15ميليوني مشكلي را حل نمي‌كند. پس اگر دولت قصد حل مشكل را دارد بايد تسهيلاتي معادل 80درصد قيمت خودرو را با سود بسيار پايين در اختيار مردم قرار دهد.
- فرسودگي و هزار و يك ايراد
آلودگي هوا، منظر نامناسب و سروصدايي كه با نام آلودگي صوتي شناخته مي‌شود، در كنار مشكلات فني كه اين وسايل را عامل تشديد ترافيك و سازنده خطر در معابر مي‌سازد، همه و همه باعث شده تا جاي اين وسايل مزاحم در شهر نباشد. تنها در زمينه آلودگي هوا، خودروهاي شخصي عامل بسياري از گازهاي آلاينده هستند و بسياري از اين گازها حاصل بي‌توجهي آنان به معاينه فني دوره‌اي و مشخص است. اتوبوس‌هاي سرويس ادارات نيز سال‌هاست بي‌توجه به نصب فيلترهاي دوده در شهرها تردد مي‌كنند. جدول روبه‌رو براساس مطالعات شركت كنترل كيفيت هواي تهران تهيه شده است.